Już w foyer Domu Tropikalnego w Ogrodzie botanicznym unosi się bestialski fetor; jakby mieszanka zgniłych jaj z padliną. Pomimo to zakwitnięcie tego osobliwego giganta jest wielkim wydarzeniem, na które za każdym razem niecierpliwie czekają nie tylko botanicy.

Amorphophallus titanum; w dosłownym tłumaczeniu "nieforemny fallus", kwitnie niezwykle rzadko i krótko. Ten spektakl, zapierający dech w piersiach w pełnym tego słowa znaczeniu, trwa zaledwie trzy dni. W berlińskim Ogrodzie botanicznym wielka liściowata pochwa, przypominająca kielich kwiatu, już zaczęła się zamykać i więdnąć.

Wykształcenie kwiatostanu nadzorowała kamera. Teraz naukowcy mierzą rozwój woni i temperaturę wewnątrz kolby. "W Domu Tropikalnym panuje temperatura 30 stopni. W kolbie dziwidła olbrzymiego nawet 45 stopni" - wyjaśnia przedstawicielka Ogrodu botanicznego Gesche Hohlstein. Woń a raczej odór kwiatu wydziela się podczas upałów nawet w promieniu 5 kilometrów.

Dziwidło w Księdze Rekordów Guinnessa

Wielki "śmierdziel" wydziela nie tyliko rekordowe ilości fetoru. Jest też największym na świecie przedstawicielem rodziny obrazkowatych (Araceae).

Obrońcą tytułu jest dziwidło olbrzymie z Ogrodu zoologiczno-botanicznego "Wilhelma" w Stuttgarcie, które ze swymi 2,94 m wysokości zostało wpisane do Księgi Rekordów Guinnessa (Dziwidło w Berlinie ma 199 cm wysokości).

Dziwny kwiat

"Dziwidło olbrzymie zakwita zawsze w nocy. Otwarcie kielicha następuje dopiero wówczas, gdy żeńskie kwiaty dojrzeją do zapylenia. Charakterystyczną woń wydziela zwykle po zmroku. Odór ma przyciągać żerujące nocą padlinożercze chrząszcze.

Po procesie kwitnienia, liściowaty twór podkwiatostanowy zamyka się chroniąc zapylone żeńskie kwiaty, które pod ochroną gnijącej pochwy zaczynają wytwarzać owoce z nasionami.

Po kwitnieniu następuje czas spoczynku trwający około 12-18 miesięcy, podczas którego dziwidło olbrzymie jest niewidoczne na powierzchni ziemi. Po tym okresie roślina wypuszcza tylko jeden duży liść, który wygląda jak dorodne drzewko o wysokości do 7 m. Pierwsze kwitnienie następuje zazwyczaj po około 10 latach od ukorzenienia się bulwy, a następne co 3-6 lat".

Dziwidło olbrzymie zostało odkryte w 1878 roku w Indonezji na Sumatrze przez włoskiego botanika Odoardo Beccari. Dziś jest rośliną mocno zagrożoną. W Berlinie kwitło ostatni raz w 2009 roku.

ARD, Artur Dąbkowski, PTOP / Iwona D. Metzner

Red. odp.: Barbara Cłllen