Polityk SPD Klaus von Dohnanyi w artykule opublikowanym w „Die Zeit” twierdzi, że podczas wizyty w Moskwie 8/9 lutego 1990 roku minister spraw zagranicznych USA Jim Baker jednoznacznie zapewnił Michaiła Gorbaczowa i szefa MSZ Eduarda Szewardnadze, iż NATO nie rozszerzy się na tereny poza wschodnią granicą NRD. 

Sekretarz stanu USA miał zdaniem Dohnanyiego poinformować o tym Kohla w liście przekazanym mu przed rozmową z Gorbaczowem, do której doszło dzień później. Niemiecki socjaldemokrata, były burmistrz Hamburga, powołuje się na wyniki badań historyk z Harvardu Mary Elise Sarotte.

Teltschik potwierdza istnienie listu, który został przekazany Kohlowi po jego przylocie na lotnisku w Moskwie. „Z tego pisma jednoznacznie wynika, że przedmiotem rozmów Bakera z Gorbaczowem i Szewardnadze było wyłącznie zjednoczenie Niemiec i przyszły status zjednoczonego kraju” – pisze były doradca Kohla.

Podczas spotkania z Kohlem 10 lutego Gorbaczow po raz pierwszy oficjalnie zgodził się, że sposób, w jaki oba państwa niemieckie połączą się, jest wyłącznie ich sprawą.

Nie rozmawiano o rozszerzeniu NATO

„W przeciwieństwie do tego, co twierdzi Dohnanyi, kwestia przynależności do NATO nie była przedmiotem tej rozmowy” – zaznacza Teltschik.

Były doradca podkreśla, że był obecny przy wszystkich rozmowach Kohla z Gorbaczowem i Szewardnadze. Temat rozszerzenia NATO na wschód poza teren NRD nie był ani razu przedmiotem rozmów, a szczególnie w lutym 1990 roku.

Kto mógł wtedy przewidzieć, że 1 lipca 1991 roku rozwiązaniu ulegnie Układ Warszawski? Licząca pół miliona żołnierzy Armia Czerwona stacjonowała w Europie Środkowej, w samej NRD 370 tys. żołnierzy. Któż mógł wtedy rozważać na poważnie kwestię rozszerzenia Paktu?

Rozmawiano wyłącznie o statusie terytorium NRD i nowej architekturze bezpieczeństwa, której kształt został ustalony w listopadzie 1990 w Karcie Paryskiej dla nowej Europy.

Gorbaczow potwierdza

Teltschik zwraca uwagę, że sam Gorbaczow publicznie przyznał, „choć zrobił to późno”, że w żadnej rozmowie w latach 1990/1991 nie poruszano tematu rozszerzenia NATO poza NRD.

Chcesz skomentować nasze artykuły? Dołącz do nas na facebooku! >>

Nadinterpretacja listu Bakera i notatki sporządzonej z tej okazji przez Sarotte oraz jej apologetów jest mile widzianym „dowodem”, którym posługują się rosyjscy politycy, by oskarżać Zachód o rzekome złamanie słowa – pisze Teltschik. 

Horst Teltschik był w latach 1972-1990 głównym doradcą kanclerza Helmuta Kohla do spraw międzynarodowych. Po odejściu z Urzędu Kanclerskiego w latach 1999-2008 był szefem Konferencji Bezpieczeństwa w Monachium. W marcu opublikował książkę „Rosyjska ruletka. Od zimnej wojny do zimnego pokoju”.