Ankara uzależnia dotrzymanie zawartej z Unią Europejską umowy o przyjmowaniu uchodźców od postępów w negocjacjach na temat liberalizacji wizowej dla jej obywateli na terenie Wspólnoty. Takie oświadczenie złożył prezydent Turcji podczas szczytu humanitarnego ONZ w Stambule. Recep Tayyip Erdogan ponadto zaznaczył, że obiecane przez Unię w ramach paktu pieniądze dotychczas nie wpłynęły.

Różnice zdań między Turcją i Unią Europejską

Kanclerz Niemiec Angela Merkel w poniedziałek, po rozmowach z tureckim prezydentem, wyraźnie podkreśliła, że ustalony wcześniej na 1 lipca termin wprowadzenia ułatwień wizowych nie zostanie dotrzymany. Powodem ma być odmowa Ankary, by znowelizować turecką ustawę antyterrorystyczną. Zdaniem niektórych polityków, ta obecnie obowiązująca zbyt restrykcyjnie definiuje pojęcie terroryzmu, co może uderzyć w opozycję i krytykujących rząd dziennikarzy. Jej reforma to jeden z postawionych przez Wspólnotę warunków zniesienia obowiązku wizowego dla podróżujących do strefy Schengen obywateli Turcji. Angela Merkel zapowiedziała dalsze rozmowy na ten temat.

Prezydent Turcji, podczas oficjalnego wystąpienia po szczycie, oświadczył z kolei: "Jeśli rozmowy będą owocne, to dobrze. Jeśli jednak nie, turecki parlament będzie musiał podjąć odpowiednie kroki i umowa o przyjmowaniu uchodźców nie zostanie ratyfikowana".

- Nie można wciąż podnosić stawianych nam wymagań - podkreślał Recep Tayyip Erdogan i dodał, że jego kraj nie chce przysługi, lecz uczciwości.

Sytuacji nie chciał komentować szef niemieckiego MSW. Jak powiedział Thomas de Maizière (CDU): "Nie będę teraz komentować tego, o czym dopiero dowiedziałem się z prasy".

Umowa wizowa i sześć miliardów euro

Umowa z Brukselą zobowiązuje Turcję do przyjmowania uchodźców deportowanych po próbie przedostania się do Grecji przez Morze Egejskie. Ustalenia mają wejść w życie 1 czerwca. W zamian, Unia Europejska ma przejmować od Turcji uchodźców syryjskich i w dwóch transzach zapłacić do sześciu miliardów euro na utrzymanie uchodźców. Turcji ponadto obiecano liberalizację wizową, jeśli spełni wszystkie postawione przez Wspólnotę warunki.

72 kryteria dla Turcji zostały ustalone jeszcze w roku 2013. Wówczas przewidywano przyjmowanie uchodźców z krajów trzecich dopiero od października 2017 roku. Obecna umowa przewidywała przyspieszenie tego terminu do 1 czerwca tego roku. Liberalizacja wizowa zaś miała wejść w życie miesiąc później.

dpa, rtr / Dagmara Jakubczak