1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW
RównouprawnienieGlobalnie

Europa osiągnie równouprawnienie za 67 lat. Świat za 131

21 czerwca 2023

Polska znalazła się na 60. miejscu na świecie, jeśli chodzi o równouprawnienie kobiet i mężczyzn. Niemcy przeskoczyły na miejsce szóste – wynika z najnowszego raportu opublikowanego przez Światowe Forum Ekonomiczne.

Nierówne traktowanie kobiet i mężczyzn to wciąż problem na całym świecie
Nierówne traktowanie kobiet i mężczyzn to wciąż problem na całym świecieZdjęcie: Felix Jason/imago images

Polsce tylko w 72 proc. udało się zlikwidować nierówności pomiędzy kobietami i mężczyznami. To co prawda o 2 pkt. proc. więcej niż rok temu, ale daje nam tylko 60. pozycję wśród 146 krajów świata. Takie same wyniki ma Bangladesz – wynika z opublikowanego w środę (21.06.23) przez Światowe Forum Ekonomiczne (World Economic Forum, WEF) corocznego raportu Global Gender Gap 2023. Dokument już po raz siedemnasty ocenia możliwości kobiet i mężczyzn na świecie, w tym ich dostęp do rynku pracy, edukacji, opieki zdrowotnej i uczestnictwa w życiu politycznym.

Za mało Polek w polityce i zarządach firm

Polska znalazła się w grupie krajów o najwyższym poziomie równouprawnienia, jeśli chodzi o opiekę zdrowotną. Liczba przychodzących na świat chłopców i dziewczynek jest właściwie równa, podobnie jak szacowana długość życia pomiędzy kobietami i mężczyznami. Tymczasem nadal w niektórych krajach, w tym w Chinach, rodzi się więcej chłopców niż dziewczynek. Może to mieć związek z tym, że narodziny syna przez lata były bardziej pożądane; zresztą w czasach, kiedy w kraju obowiązywała reguła dotycząca jednego dziecka, część ciąż żeńskich była usuwana.

Polska nieźle też wypada, jeśli chodzi o równouprawnienie w dziedzinie edukacji, przynajmniej tej podstawowej – liczba kobiet i mężczyzn potrafiących czytać jest taka sama (tu Polska uzyskała 1 miejsce), podobnie jak liczba dziewczynek i chłopców uczęszczających do szkoły podstawowej, trend ten zostaje przerwany na etapie szkoły średniej (tu Polska spada na 94. pozycję) i wraca do normy w zakresie edukacji wyższej – oznacza to, że w grupie osób, które kształcą się dalej jest tyle samo kobiet i mężczyzn. Nierówności w Polsce natomiast widać, jeśli chodzi udział kobiet i mężczyzn w rynku pracy.

Polki nadal zarabiają za tę samą pracę mniej niż Polacy, średnio ich zarobki są o 8,6 proc. niższe niż pensja ich kolegów. Więcej kobiet pracuje w niepełnym wymiarze etatu, poświęcając dwa razy więcej niż mężczyźni czasu na prace domowe, jak sprzątanie czy opieka nad dziećmi. Tylko w co piątej firmie w Polsce kobieta jest udziałowcem, w co czwartej zasiada w zarządzie lub na stanowisku dyrektorskim. Polki w mniejszym stopniu biorą udział w życiu politycznym - tylko 39 proc. parlamentarzystów stanowią kobiety, jesteśmy też w tyle pod względem odsetka Polek na stanowiskach ministerialnych (21,4 proc.), co daje nam 73. pozycję w rankingu.

Zdjęcie: Vuk Valcic/ZUMAPRESS/picture alliance

Niemki nadal zarabiają mniej

Niezłe miejsce w rankingu zajęły natomiast Niemcy, które przeskoczyły z zeszłorocznej dziesiątej pozycji na miejsce szóste. Niemcy utrzymały tendencję wzrostową w zakresie parytetu płci – przyznają autorzy raportu. Awans ten wynika głównie ze wzrostu udziału kobiet na stanowiskach parlamentarnych i ministerialnych, co wzmocniło pozycję kobiet w zakresie udziału w życiu politycznym o ponad 8 pkt. proc. w porównaniu do roku ubiegłego. Niemcy osiągnęły również równouprawnienie w zapisach na wszystkie poziomy edukacji z wyjątkiem – podobnie zresztą jak w Polsce – szkolnictwa średniego. Nadal jednak Niemki zarabiają aż o 14,2 proc. mniej od swoich kolegów, co sprawia, że mają mniejsze możliwości finansowe. Eksperci zauważają też, że udział kobiet na wyższych stanowiskach powrócił do poziomu z 2018 r. i wyniósł 41,3 proc. spychając Niemcy na 95. pozycję spośród pozostałych krajów, chociaż nie obniżyło to znacząco ogólnego wyniku kraju.

Równouprawnienie na świecie za 131 lat

Ogólnie z raportu wynika, że żadne państwo na świecie nie osiągnęło pełniej równości. Kobiety nadal mniej zarabiają niż mężczyźni, dostają też niższe stawki za tę samą pracę, częściej pracują w niepełnym wymiarze godzin lub „na czarno”, częściej niż mężczyźni trafiają na bezrobocie. Rzadziej zajmują wysokie stanowiska polityczne lub kierownicze w firmach. Częściej pracują w zawodach opiekuńczych, w edukacji i obsłudze klienta, rzadziej w zawodach technologicznych, które z zasady są lepiej opłacane. To wszystko sprawia, że nierówności między płciami trudno wyeliminować.

Sytuacja kobiet w Afganistanie jest fatalnaZdjęcie: Ebrahim Noroozi/dpa/picture alliance

– Ostatnie lata odbiły się negatywnie na poziom równouprawnienia płci na całym świecie. Wcześniejsze postępy, w tym wzrost udziału kobiet i dziewcząt w edukacji i na rynku pracy, zostały zakłócone przez pandemię, a potem kryzysy gospodarcze i geopolityczne. Dzisiaj niektóre części świata odnotowują częściowe ożywienie, w innych dzieje się coraz gorzej – mówi Saadia Zahidi, dyrektorka zarządzająca WEF. Jak zauważa, chociaż globalne różnice między płciami w zakresie dostępu do opieki zdrowotnej i edukacji zmniejszyły się, to udział kobiet w polityce zahamował, a w gospodarce zmniejszył się. Szacuje się, że przy takim tempie Europa osiągnie równouprawnienie za 67 lat. Świat za…131 lat.

Europa najlepsza pod względem równouprawnienia

Najbliżej celu jest Islandia, której udało się w 91,2 proc. wyrównać szanse między kobietami i mężczyznami; państwo to już czternasty rok z rzędu znalazło się na pierwszym miejscu w rankingu. Najgorsze wyniki w skali świata otrzymał Afganistan, nic zresztą dziwnego, po dojściu Talibów do władzy kobiety zostały praktycznie wyeliminowane z życia społecznego. Średnia równouprawnienia na świecie wynosi dzisiaj 68,4 proc., a Europa – mówią eksperci – radzi sobie pod tym względem najlepiej. Udało się tu zlikwidować ponad 76 proc. barier między kobietami i mężczyznami. Poza Islandią, najlepiej radzą sobie w tej dziedzinie Norwegia, Finlandia i Szwecja, które otrzymały kolejno: drugie, trzecie i piąte (Szwecję wyprzedziła Nowa Zelandia) w rankingu. Polska w skali Europy uplasowała się na 24. spośród 36. pozycji. Najgorsze wyniki otrzymały natomiast: Węgry (99 miejsce na świecie), Czechy (101) i Cypr (106).

Hiszpania. Kobiety w straży pożarnej

03:59

This browser does not support the video element.

Pomiń następną sekcję Dowiedz się więcej

Dowiedz się więcej

Pokaż więcej na temat