Do konkursu o główną nagrodę festiwalu – Złotą Lilię – nadesłano ogółem 585 filmów fabularnych i dokumentalnych z 29 krajów; na konkurs filmów eksperymentalnych i wideo nadeszło 555 prac. – To dwa razy więcej niż w ubiegłym roku – cieszy się dyrektorka festiwalu Gabi Babic. goEast jest w zachodnich Niemczech jedynym festiwalem filmów z Europy Środkowej i Wschodniej. 

O główną nagrodę festiwalu walczyć będą dwa obrazy polskich twórców. „Słońce, to słońce mnie oślepiło” Anki Sasnal i Wilhelma Sasnala inspirowany powieścią Alberta Camusa jest filmem o obcości i o tym, co złe w społeczeństwie podszytym ksenofobią.

Film „Nawet nie wiesz, jak bardzo cię kocham” Pawła Łozińskiego jest rejestracją spotkania terapeutycznego matki i córki u znanego krakowskiego psychiatry. Film porusza uniwersalny temat – trudności w dobrych relacjach z najbliższymi ludźmi.

Gabi Babic ujawnia w rozmowie z DW, że te dwa obrazy zrobiły ogromne wrażenie na jury nominującym 10 filmów fabularnych i 6 dokumentalnych do głównego konkursu festiwalowego. Eksperymentalne filmy Anki i Wilhelma Sasnalów znane są już publiczności festiwalowej w Wiesbaden. Paweł Łoziński gości tam po raz pierwszy. Publiczność zna natomiast filmy jego ojca Marcela.

W cyklu „goEast lubi filmy na taśmie 35 mm” pokazanych zostanie w Wiesbaden 7 filmów dokumentalnych z lat 1963-1988 r. oraz koprodukcja PRL-NRD „Spotkanie w mroku” Wandy Jakubowskiej. Wszystkie obrazy poruszają temat kobiety pracującej.

W kategorii „Higlights” publiczność festiwalowa obejrzy polską komedię romatyczną „Planeta singli” Mitji Okorna.

Odbędzie się też pokaz filmu dokumentalnego pt. „Wajda. Moje Inspiracje” w reżyserii Andrzeja Wajdy i Marka Brodzkiego. Dokument ten odsłania tajniki warsztatu reżyserskiego Wajdy i pozwala zrozumieć, co było dla niego źródłem inspiracji.

Aż 8 polskich filmów krótkometrażowych publiczność festiwalowa obejrzy w kategorii prezentacji filmów studentów szkół filmowych.

Gościem na tegorocznym goEast jest Agnieszka Holland. Odbędzie się m.in. spotkanie polskiej reżyserki z publicznością po projekcji jej filmu „Pokot”, nagrodzonego na tegorocznym Berlinale. Agnieszka Holland spotka się też z młodymi filmowcami na warsztatach.

Kobiety w filmie

W tegorocznej edycji goEast pierwszoplanową rolę odgrywają kobiety w filmie, ale kobiety waleczne –podkreśla Gabi Babic.  Dyskusje w Niemczech o parytetach dla kobiet odniosły skutek. – Instytucje i organizacje wspierające produkcje filmowe i twórców filmowych zaczęły poświęcać uwagę równym szansom mężczyzn i kobiet w branży filmowej. Teraz temat ten jest dyskutowany na festiwalach filmowych. – Ciekawostką jest to, że zawsze w Europie Środkowo-Wschodniej były kobiety, które robiły filmy, znajdując da siebie określone nisze, jak np. polskie twórczynie filmu dokumentalnego czy reżyserka filmów fabularnych w ZSRR Łarisa Szepitko i Marta Meszaros na Węgrzech.

Poza sympozjum na temat kobiet w filmie, któremu nadano tytuł „Feministki wbrew woli”, wielkim wydarzeniem na goEast jest prezentacja dorobku Marty Meszaros i warsztaty z reżyserką. – Interesuje nas to, jak Marta Meszaros tworzyła w latach 60-tych i 70-tych na Węgrzech tak radykalne filmy. To była przecież awangarda na tamte czasy. Mnie osobiście interesuje, jak wtedy reagowano na jej filmy, jak przezwyciężała ona przeszkody, na które natrafiała – mówi Gabi Babic.

Programy dla młodych filmowców

goEast pomaga młodym filmowcom i artystom z Europy Środkowej i Wschodniej oraz Niemiec w tworzeniu sieci kontaktów zawodowych i prywatnych. Uczestnicy trzech programów festiwalu (jedna uczestniczka z Polski) pod okiem doświadczonych ekspertów poznają na przykład modele finansowania pomysłów na film, sposoby pozyskiwania partnerów do ich realizacji czy też ich prezentację przed profesjonalnym gremium.

W tym roku festiwal po raz drugi oferuje młodym filmowcom warsztaty na temat realizacji filmów o współczesnych konfliktach.

- Dzięki tym programom edukacyjnym trafiają na nasz festiwal nowe talenty. W ten sposób powstaje sieć kontaktów, którą tworzymy wokół festiwalu. Zapraszając znanych filmowców i producentów organizujemy z nimi też spotkania z narybkiem filmowym, aby młodzi ludzie też mieli okazję na tym skorzystać – mówi Babic..

Wydarzenia specjalne

W cyklu wydarzeń specjalnych prezentowane są na goEast także filmy kinematografii z Europy Środkowej i Wschodniej nagrodzone na innych międzynarodowych festiwalach: w tym roku Agnieszki Holland „Pokot” (Srebrny Niedźwiedź na Berlinale) i „Sieranevadę” Cristi Puiu (Rumunia) nominowany do Złotej Palmy w Cannes.

Alice Brauner przedstawi w Wiesbaden filmowy portret swego ojca, urodzonego w Polsce Artura Braunera, legendarnego niemieckiego producenta filmowego.

Specjalnym wydarzeniem na goEast jest też przegląd czeskich filmów oraz spotkania z ich twórcami, panele dyskusyjne, a także zabawa z czeskim DJ-em

Polak w jury FIPRESCI

Polskim akcentem festiwalu jest też obecność filmoznawcy Andrzeja Gwoździa w trzyosobowym jury FIPRESCI. Międzynarodowa Federacja Krytyków Filmowych Cooku przyznaje na goEast swoją własną nagrodę za najlepszy film fabularny. W tym roku po raz pierwszy wręczana będzie też druga nagroda za najlepszy film dokumentalny.

- Międzynarodowy charakter goEast odgrywa ważną rolę akurat w naszym dzisiejszym świecie, w którym szerzy się izolacjonizm i protekcjonizm, mniej zaś budowanie mostów czy wymiana. Nic tak skuteczne nie przeciwdziała negatywnym zjawiskom jak kultura. A szczególna rola przypada filmowi. Otwiera on nam spojrzenie na realia, których nie mielibyśmy okazji nigdy poznać – podkreślił Helmut Müller, szef heskiego Funduszu Kulturalnego, w którym goEast ma hojnego mecenasa.

Barbara Cöllen