Michaił Chodorkowski, nazywany najbardziej prominentnym więźniem prezydenta Putina, po niespodziewanym wyjściu z więzienia w grudniu 2013 roku najpierw przyjechał do Niemiec. Do jego zwolnienia i wyjazdu z Rosji w dużej mierze przyczynił się nestor niemieckiej polityki zagranicznej Hans-Dietrich Genscher. Chodorkowski przez 10 lat przebywał w Rosji w więzieniu i w karnym obozie pracy.

Wybrał Szwajcarię

Po kilku dniach spędzonych w berlińskim luksusowym hotelu Adlon, gdzie Chodorkowski spotkał się ze swoją rodziną, wystąpił on z wnioskiem o szwajcarską wizę i od początku 2014 r. przebywa w Szwajcarii.

Jego przyszłe, stałe miejsce zamieszkania znajduje się w pobliżu Jeziora Zurychskiego, w gminie Rapperswill-Jona w kantonie St. Gallen, jak donosi szwajcarski magazyn "Blick" i gazeta "Obersee Nachrichten". Do tej pory w Szwajcarii rosyjski oligarcha mieszkał w hotelu w Zurychu.

Jak podaje prasa, 50-letni Chodorkowski wynajął dom w sąsiedztwie eksperta giełdowego i finansowego Alfreda Herberta. Wynajem domu kosztuje miesięcznie 11,5 tys. franków szwajcarskich (ok. 9500 euro).

"Wódeczka już się mrozi", jak cytują 78-letniego finansistę szwajcarskie gazety. Ze względu na intratne rady, jak lokować pieniądze na giełdzie Herberta Szwajcarzy okrzyknęli "giełdowym guru".

O swoim prominentnym, przyszłym sąsiedzie mówi: "To wykształcony człowiek, który teraz chce mieć spokój i będzie go tu miał".

Dostanie prawo pobytu na dwa lata

Wydział sprawiedliwości władz kantonu St. Gallen potwierdził wobec szwajcarskiej agencji prasowej sda, że Chodorkowski złożył wniosek o przyznanie mu prawa pobytu. Jak podaje gazeta "Obersee Nachrichten" kanton będzie chciał wydać takie zezwolenie najpierw na dwa lata. Do tej pory Chodorkowski przebywa w Szwajcarii z trzymiesięczną wizą, której ważność wygasa z końcem bieżącego miesiąca.

Do szkoły w Szwajcarii chodzą dwaj najmłodsi synowie Chodorkowskiego bliźniacy Gljeb i Ilja. Córka Anastazja mieszka w Moskwie. Żona Chodorkowskiego Inna ma mieszkanie w Montreux w Szwajcarii.

Od chwili odzyskania wolności oligarcha udał się w kilka podróży. W styczniu bawił z krótką prywatną wizytą w Izraelu.

W ubiegłą niedzielę (9.03) był na Ukrainie w Kijowie, gdzie wystąpił także publicznie. Na proeuropejskiej demonstracji na Majdanie wezwał Ukrainę i Rosję do powściągliwości w konflikcie wokół Półwyspu Krymskiego.

- Decyzję rosyjskiego kierownictwa, by ingerować w rewolucyjne procesy na Ukrainie, uważam za historyczną pomyłkę - powiedział.

Podziękował Szwajcarii

Chodorkowski, prominentny krytyk polityki Kremla był szefem obecnie już nieistniejącego koncernu petrochemicznego Yukos. Został aresztowany w 2003 roku i dwa lata później skazany za oszustwa i malwersacje podatkowe na siedem lat, i później na dalsze siedem lat więzienia. W przypadku powrotu do Rosji groziłyby mu dalsze procesy. Zachód uznał procesy Chodorkowskiego za motywowane politycznie.

Niegdyś Chodorkowskiego uznawano za najbogatszego człowieka w Rosji. Jak donoszą szwajcarskie mass media dużą część swego majątku ulokował on w tutejszych bankach. Nie wiadomo dokładnie, ile obecnie wynosi jego majątek. Rosyjskie mass media pisały o 250 mln franków szwajcarskich (204 mln euro).

Szwajcarski Trybunał Federalny w roku 2004 zamroził wszystkie aktywa Chodorkowskiego i Yukosu w szwajcarskich bankach na wniosek władz rosyjskich, lecz potem je zwolnił. Decyzję tę uzasadniano tym, że Kreml postawił oligarchę przed sądem z powodów politycznych. Chodorkowski podziękował potem Szwajcarii oficjalnie za ten gest.

dpa / Małgorzata Matzke

red.odp.: