Minione cztery lata były najcieplejszymi latami w historii pomiarów pogody. Poinformowała o tym niezależna amerykańska grupa badawcza Berkeley Earth.
Temperatura na ziemi cały czas się podnosiZdjęcie: picture-alliance/ZB/P. Pleul
Reklama
Miniony rok okazał się czwartym najcieplejszym rokiem w historii, co odpowiada niebezpiecznemu trendowi ocieplania się klimatu. Czołowi naukowcy amerykańscy uznali zachodzące zmiany klimatyczne za jeden z czynników, który sprawił, że na symbolicznym zegarze zagłady, ukazującym stopień zagrożenia nuklearnego, środowiskowego lub technologicznego, mamy obecnie za dwie dwunasta.
Ogólny trend jest jednoznaczny
"Średnia temperatura na Ziemi była w roku 2018 niższa niż w latach 2015, 2016 i 2017, ale wyższa od średniej temperatury w każdym roku przed rokiem 2015 objętym pomiarami“, stwierdza centrum Berkeley Earth.
Jak przyszłość czeka kolejne pokolenia?Zdjęcie: AFP/Getty Images/O. Sierra
W roku ubiegłym zmierzone temperatury były średnio wyższe o 1,6 stopnia Celsjusza od średniej temperatury w drugiej połowie XIX wieku, którą przyjęto za czas odniesienia w pomiarach pogody. Najcieplejszym rokiem w historii pomiarów był rok 2016. Lekki spadek zmierzonej temperatury w roku 2018 należy zapewne przypisać zwykłym, krótkotrwałym wahaniom temperatury i nie pozostaje on w sprzeczności z ogólną tendencją "długotrwałego ocieplania się klimatu na Ziemi".
Rząd USA także prezentuje co roku analizę na temat kierunku rozwoju temperatury na świecie. Wskutek utrzymującej się obecnie blokady budżetowej w Stanach Zjednoczonych nie została ona jednak jeszcze opublikowana.
Naukowcy są zgodni w opiniach
Unijny program badawczy Copernicus Climate Change Service, w opublikowanym 7 stycznia raporcie na temat wahań temperatury, także wymienił lata 2015-2018 jako rekordowo ciepłe. Podobne wnioski prezentuje również tymczasowy raport Światowej Organizacji Meteorologicznej przedstawiony pod koniec listopada ubiegłego roku. Raport stwierdza, że rok 2018 najprawdopodobniej okaże się czwartym co do wysokości temperatury rokiem w historii pomiarów.
Porozumienie z Paryża zakłada zatrzymanie wzrostu temperaturyZdjęcie: picture-alliance/dpa/C. Gateau
Paryskie porozumienie klimatyczne z 12 grudnia 2015 roku zakłada zatrzymanie wzrostu średniej temperatury na świecie na poziomie poniżej 2 stopni Celsjusza w porównaniu z epoką przedprzemysłową i dołożenie starań, żeby jej wzrost nie przekroczył 1,5 stopnia Celsjusza. Nawet gdyby wszystkie obecne przedsięwzięcia mające na celu ochronę klimatu zostały zrealizowane, spełnienie postanowień porozumienia z Paryża nie wydaje się realne.
Amerykańscy naukowcy z grupy Berkeley Earth uznali z tego względu, że przyszłość naszej cywilizacji zagrożona jest nie tylko przez konflikt zbrojny z użyciem broni nuklearnej, ale także wskutek niekorzystnych zmian klimatycznych. Właśnie dlatego wspomniany wcześniej symboliczny zegar zakłady wskazuje w tej chwili za dwie dwunasta.
Jednym ze skutków zachodzących na naszych oczach zmian klimatu są ekstremalne zjawiska pogodowe, takie jak obecnie panujące upały na południu Australii, gdzie dziś (25.01.2019) w południe w Melbourne termometry wskazywały prawie 43 stopnie Celsjusza. Wczesnym popołudniem w ciągu zaledwie siedmiu minut temperatura opadła tam o 12 stopni Celsjusza. Przeszło 200 tys. ludzi przez pewien czas zostało pozbawionych prądu, ponieważ raptowny wzrost jego zużycia, na przykład na zasilanie urządzeń klimatyzacyjnych, groził przeciążeniem sieci i zdecydowano się na ograniczyć jego dostawy. Prawie sto sygnalizacji świetlnych na ulicach Melbourne zostało wyłączonych, trzeba też było czasowo zamknąć część sklepów i kawiarni.
10 rzeczy, które każdy może zrobić dla ochrony klimatu
3/4 globalnej emisji gazów cieplarnianych pochodzi ze spalania węgla, ropy naftowej i gazu, 1/4 z rolnictwa i wycinki lasów. Jak można ograniczyć tę emisję? Co może zrobić każdy z nas? 10 wskazówek.
Zdjęcie: Fotolia/Subbotina Anna
1. Zużywać mniej węgla, ropy i gazu
Większość gazów cieplarnianych jest emitowana do atmosfery przez elektrownie, przemysł i środki transportu. Ogrzewanie budynków to 6 proc. globalnej emisji gazów cieplarnianych. Kto efektywnie wykorzystuje energię i ogranicza zużycie surowców paliwowych, ten chroni klimat.
Zdjęcie: picture-alliance/dpa
2. Własna produkcja energii elektrycznej
Energia elektryczna nie musi pochodzić z elektrowni węglowych czy gazowych. Są inne mmożliwości, przystępne dla wielu kieszeni. Inwestycja w urządzenia fotowoltaiczne do produckji energii lub nawet tylko kolektory słoneczne do ogrzewania domu i wody szybko się zwraca.
Zdjęcie: Mobisol
3. Promować dobre pomysły
Coraz więcej gmin, firm czy spółdzielni inwestuje w wykorzystanie odnawialnych źródeł energii i czerpie korzyści ze sprzedaży "czystego" prądu. Ten park solarny należy do niemieckiej gminy Saerbeck, liczącej 7200 mieszkańców. Produkuje się tu tyle energii, że można sprzedawać jej nadwyżki. Delegacja ze Stanów Zjednoczonych chciała poznać ten model produkcji i organizacji.
Zdjęcie: Gemeinde Saerbeck/Ulrich Gunka
4. Zamknąć dopływ pieniędzy "trucicielom"
Coraz więcej ludzi, funduszy emerytalnych, towarzystw ubezpieczeniowych, uniwersytetów i miast wycofuje swoje aktywa z przedsiębiorstw wykorzystujących surowce kopalniane. Muenster jest pierwszym miastem w Niemczech, które przyłączyło się do tzw. ruchu "divestment". Na całym świecie podobnie postąpiło już wiele miast. Ten globalny ruch jest bardzo dynamiczny, bo przyłączyć może się do niego każdy.
Zdjęcie: 350.org/Linda Choritz
5. Zostaw samochód, wsiądź na rower
Rowery i publiczne środki komunikacji pozwalają zmiejszyć emisję CO2. W porównaniu z samochodem autobus pozwala zaoszczędzić 5-krotnie więcej emisji, pociąg o napędzie elektrycznym - nawet 15-krotnie. W Amsterdamie większość mieszkańców jeździ rowerami. Władze miasta zadbały o odpowiednią sieć ścieżek rowerowych.
Zdjęcie: DW/G. Rueter
6. Niekoniecznie samolotem
Komunikacja lotnicza jest szczególnie szkodliwa dla klimatu. Liczby ukazują dylemat: Aby osiągnąć globalne cele klimatyczne, każdy mieszkaniec ziemi nie powinien spowodować emisji wyższej niż 5,9 t CO2 rocznie. Jeden przelot z Berlina do Nowego Jorku i spowrotem powoduje emisję 6,5 t. CO2 na osobę.
Zdjęcie: Getty Images/AFP/P. Huguen
7. Ograniczyć spożycie mięsa
Do emisji gazów cieplarnianych przyczynia się także rolnictwo. Przy uprawie ryżu oraz w przewodach pokarmowych krów, owiec i kóz powstaje zabójczy dla klimatu metan. Krytycznie należy postrzegać także konsumpcję mięsa, gdyż do tuczenia zwierząt potrzeba m.in. soi. Dla jej produkcji karczuje się lasy tropikalne, co zaburza cały ekosystem.
Zdjęcie: Getty Images/J. Sullivan
8. Kupuj eko
Szczególnie szkodliwy dla atmosfery jest tlenek diazotu, który przyczynia się do efektu cieplarnianego w 6 proc. Powstaje on w elektrowniach i silnikach, ale także przez sztuczne nawożenie upraw rolnych na skalę przemysłową. W ekorolnictwie stosuje się tylko nawożenie naturalne, co wiąże się z mniejszą emisją tego gazu do atmosfery.
Zdjęcie: imago/R. Lueger
9. Ekobudownictwo i świadoma konsumpcja
W procesie produkcji stali i cementu powstaje dużo CO2. Natomiast przy produkcji drewna czy bambusa rośliny pochłaniają CO2 z atmosfery i produkują tlen. Kto decyduje się na naturalne surowce budowlane, pomaga chronić klimat. To samo odnosi się do konsumpcji: im bardziej jest energooszczędna, tym lepiej dla środowiska.
Zdjęcie: Oliver Ristau
10. Uczulić na problem
Jak można ograniczyć efekt cieplarniany, żeby dzieci mogły żyć w świecie wolnym od katastrof i kataklizmów? Podstawą jest edukacja, uczulenie na problemy i zachęta do konkretnych działań. Liczy się każdy człowiek.
Zdjęcie: Gemeinde Saerbeck/U.Gunnka
10 zdjęć1 | 10
W innych regionach stanu Wiktoria władze ogłosiły stan zagrożenia pożarowego. Na Tasmanii już szaleją pożary buszu. Rekordową temperaturę blisko 47 stopni Celsjusza odnotowano na południowym skraju Australii.
