Liderzy niemieckich partii koalicyjnych – Angela Merkel (CDU), Sigmar Gabriel (SPD) i Horst Seehofer (CSU) – porozumieli się w sprawie polityki wobec uchodźców. W Niemczech powstaną specjalne ośrodki dla imigrantów, których szanse na azyl są niewielkie. Planowane jest utworzenie od trzech do pięciu takich placówek. W centrach tych wnioski o azyl będą rozpatrywane w przyspieszonym tempie. – Zrobiliśmy wielki krok do przodu – podsumowała rezultat koalicyjnych rozmów kanclerz Angela Merkel. – Czynimy to w duchu wiary, że podołamy wyzwaniom – dodała.

Spór zażegnany

Od tygodni trwał w Berlinie ostry spór o politykę wobec uchodźców. Jednym z kontrowersyjnych punktów były forsowane przez Unię tzw. strefy tranzytowe dla imigrantów, czyli eksterytorialne placówki na granicy niemieckiej, przystosowane do szybkiego rozpatrywania wniosków imigrantów ekonomicznych. Z pomysłem nie zgadzali się socjaldemokraci, określając je „obozami dla internowanych”. Teraz, jak podkreślił lider SPD i wicekanclerz Sigmar Gabriel, nie będzie „eksterytorialnych stref”. Kanclerz Merkel zaznaczyła, że stworzenie tzw. ośrodków rejestracyjnych jest ważnym krokiem w przyspieszeniu całej procedury azylowej. Z kolei Gabriel przypomniał, że dotyczy to stosunkowo niewielkiej liczby imigrantów. Znaczna większość uchodźców przybywających obecnie do Niemiec ma szanse na uzyskanie azylu.

Przyspieszone postępowanie

Dwa z przewidywanych porozumieniem ośrodków rejestracyjnych powstaną w Bawarii. Rejestracja i rozpatrywanie wniosków ma tam przebiegać w sposób podobny do procedur istniejących na lotniskach, czyli tydzień na postępowanie administracyjne i dwa tygodnie na postępowanie odwoławcze. Po odrzuceniu wniosku o azyl imigranci mają zostać natychmiast deportowani do kraju pochodzenia.

Imigranci w ośrodkach rejestracyjnych zobowiązani będą do przebywania przez cały czas na terenie powiatu, w którym znajduje się ośrodek, a naruszenie tego obowiązku będzie skutkować pozbawieniem świadczeń i przerwaniem procedury azylowej. Dwukrotne naruszenie obowiązku będzie oznaczać natychmiastowe wydalenie z Niemiec. Środki te będą stosowane także wobec imigrantów, którzy „nie wykazują woli współpracy”, czyli m.in. tych, którzy nie chcą przedłożyć swoich dokumentów.

Odroczone łączenie rodzin

Nowością będzie także wprowadzenie jednolitego systemu rejestracji imigrantów i specjalnych dowodów dla uchodźców. Ich dane będą gromadzone w odpowiedniej bazie danych, co ułatwi szybką identyfikację. Rejestracja i dowód będą z kolei warunkiem do złożenia wniosku o azyl i pobierania świadczeń.

Na prośbę Unii koalicjanci postanowili także ograniczyć praktykę łączenia rodzin dla niektórych grup uchodźców. Chodzi o tych, którzy w obliczu prawa międzynarodowego nie mają statusu uchodźcy, ale mogą przebywać w Niemczech. Łączenie rodzin w ich przypadku będzie odroczone na dwa lata.

Szczyt UE-Turcja

CDU, CSU i SPD opowiedziały się ponadto za niezwłocznym powołaniem szczytu Unii Europejskiej i Turcji, na którym dojdzie do konkretnych porozumień w sprawie imigrantów. Chodzi m.in. o pomoc finansową dla Turcji na polepszenie warunków życia w obozach dla uchodźców. W zamian za to rząd w Berlinie obiecuje poparcie Turcji w ramach trwających rozmów o członkostwo w UE. Ponadto niemieckie partie rządowe postulują ustalenie kontyngentu uchodźców, którzy z Turcji zostaną podzieleni na wszystkie kraje unijne.

dpa, afp, rtr / Katarzyna Domagała