Mózgi ekstremistów pracują podobnie. Niezależnie od poglądów
1 września 2025
Osoby o skrajnych poglądach politycznych wykazują zaskakująco podobne reakcje w mózgu – niezależnie od tego, czy plasują się na prawym, czy lewym skrzydle sceny politycznej. Takiego odkrycia dokonała grupa naukowców pod kierownictwem Oriel FeldmanHall z Brown University w Stanach Zjednoczonych w ramach niewielkiego eksperymentu, o którym naukowcy piszą w czasopiśmie „Journal of Personality and Social Psychology”.
44 uczestników badania spytano wcześniej o ich poglądy polityczne i odpowiednio sklasyfikowano w skali od 0 (skrajnie liberalni) do 100 (skrajnie konserwatywni). W ramach eksperymentu uczestnicy dwukrotnie obejrzeli prawie 18-minutowy film przedstawiający zażartą debatę wiceprezydencką, nagraną w roku 2016, podczas której padają ostre słowa; demokrata Tim Kaine i republikanin Mike Pence dyskutują na temat migracji i reform policji.
Podobne reakcje w sytuacjach skrajnych
Podczas oglądania filmu aktywność mózgów uczestników badania była obserwowana, częściowo w skanerze MRI - do rezonansu magnetycznego.
Wynik: osoby o bardziej skrajnych poglądach politycznych wykazywały podobne wzorce. Treści wideo wywoływały u nich silniejsze reakcje neuronalne w obszarach mózgu odpowiedzialnych za przetwarzanie emocji, zwłaszcza w kontekście strachu i zagrożenia.
Było to szczególnie wyraźne, gdy przeciwnicy ostro atakowali się nawzajem na nagraniu. Osoby o bardziej radykalnych poglądach politycznych wykazywały również silniejsze oznaki pobudzenia fizycznego, mierzone za pomocą przewodnictwa skóry.
Według badania reakcje fizyczne wydawały się wzmacniać procesy neuronalne, co naukowcy interpretują jako wskazówkę, że emocje i pobudzenie przyczyniają się do umacniania przekonań politycznych.
Mniej podobieństw u osób umiarkowanych
- W przeciwieństwie do tego osoby o umiarkowanych poglądach wykazywały znacznie bardziej zróżnicowane reakcje mózgu, co sugeruje, że ekstremizm, niezależnie od ideologii, determinuje ten sam sposób przetwarzania informacji politycznych – wyjaśniła psycholog FeldmannHall.
Zespół postrzega te wyniki również jako potwierdzenie tzw. teorii podkowy, która mówi, że ekstremalne poglądy polityczne są w pewnym sensie do siebie podobne lub mają wspólne cechy. Ugrupowania o ideologii skrajnie lewicowej i skrajnie prawicowej są zaś do siebie podobne bardziej niż do ugrupowań centrowych.
- Wskazuje to, że nie tylko to, w co wierzymy, ale także siła tej wiary i reakcje emocjonalne kształtują postrzeganie rzeczywistości politycznej – powiedziała współautorka badań Daantje de Bruin.
Autorzy zwracają uwagę, że ich wnioski powstały w kontekście politycznym Stanów Zjednoczonych i niekoniecznie można je przenieść na inne regiony.
(DPA/jak)