Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) w Sztokholmie rekomenduje, aby państwa Unii Europejskiej wydały zalecenia dotyczące podróży do obszarów występowania wirusa mpox (małpiej ospy) w pięciu państwach Afryki Środkowej (Burundi, Republika Środkowoafrykańska, Kongo, Rwanda, Uganda) i Kenii. Jak wyjaśniła dyrektor ECDC Pamela Rendi-Wagner, ze względu na bliskie powiązania między Afryką a Europą trzeba przygotować się na „zaimportowane przypadki” ospy wywołane przez nowy wariant wirusa klad I. – W wyniku szybkiego rozprzestrzeniania się wirusa w Afryce, ECDC podniosło poziom ryzyka dla ludności w UE i dla osób podróżujących do dotkniętych regionów – powiedziała Pamela Rendi-Wagner w Sztokholmie. W czwartek (15.08) poinformowano o pierwszym w UE przypadku zakażenia tym wirusem, wykrytym w Szwecji. Zakażona osoba wróciła z podróży do Afryki. W piątek (16.08) pierwszy w tym roku przypadek odnotowano w Pakistanie.

Po pierwsze: zapobiegać

Rzecznik ECDC powiedział DW, że jak na razie nie chodzi o ostrzeżenia przed podróżowaniem, zakazy podróżowania czy kontrole graniczne. Nie jest to konieczne. Można się spodziewać wyższych liczb zakażeń, w tym w Europie. Dla władz epidemicznych szczególnie ważne jest to, aby podróżni z objawami szukali pomocy medycznej i przestrzegali niezbędnej izolacji. Pomoże to zapobiec wtórnym infekcjom, tj. rozprzestrzenianiu się choroby w UE. Wariant klad I wirusa mpox, wcześniej znanego jako małpia ospa, jest przenoszony poprzez bliski kontakt fizyczny. Dotknięte kraje afrykańskie zgłosiły w tym roku ponad 16 000 zakażeń i 548 zgonów.

Europejska agencja zakłada, że „trwałe rozprzestrzenianie się” ospy prawdziwej w Europie jest mało prawdopodobne, pod warunkiem, że przypadki zostaną szybko wykryte i leczone. Bardzo ważne jest, aby organy do spraw zdrowia w UE były przygotowane, a podróżujący do Afryki byli edukowani i informowani. – Skuteczny nadzór, możliwości laboratoryjne, badania epidemiologiczne i śledzenie kontaktów mają kluczowe znaczenie dla wykrywania i odpowiedniego reagowania na mpox klad I – pisze agencja ECDC w swojej nowej analizie ryzyka opublikowanej w piątek, 16 sierpnia. Agencja epidemiologiczna zaleca, aby podróżni, którzy chcą podróżować do obszarów ryzyka w Afryce, prosili swoich lekarzy o szczepienie przeciwko mpox.

Chiny wzmacniają kontrole na granicach

Ostrzej niż UE reagują Chiny i nasilają kontrole graniczne na międzynarodowych lotniskach i w portach morskich. Osoby zarażone wirusem mpox lub wykazujące objawy proszone są o zgłaszanie się do organów celnych. Następnie służby celne maja umożliwić  testy i środki medyczne, ogłosiły władze w Pekinie. Ministerstwo Spraw Zagranicznych w Berlinie zaktualizowało w czwartek swoje informacje na temat mpox. Wydano już ostrzeżenia przed podróżowaniem do części Konga i Republiki Środkowoafrykańskiej, ale głównie ze względów bezpieczeństwa, a nie konkretnie z powodu wirusa. Dla Burundi, Rwandy czy Kenii jak na razie MSW nie wydało żadnych ostrzeżeń. W środę, 14 sierpnia Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ogłosiła mpox, wywoływaną przez wirusa klad I, „stanem zagrożenia zdrowia publicznego o zasięgu międzynarodowym”. Jest to najwyższy poziom ostrzeżenia WHO.

Skuteczne szczepionki

Dwa lata temu WHO również ogłosiła najwyższy stopień alarmowy w związku z małpią ospą. Wówczas występowały przypadki zakażenia wariantem 2b, który jednak przenosił się trudniej i powodował mniej zgonów. Przez dziesięciolecia choroba nazywana była małpią ospą, a jej przebieg przypomina ludzką ospę. Objawy obejmują gorączkę, bóle kończyn i podobne do ospy krosty na skórze. Według szacunków śmiertelność wynosi od jednego do dziesięciu procent przypadków i zależy to od stanu systemu opieki zdrowotnej w kraju dotkniętym chorobą oraz szczepu wirusa. WHO zmieniła nazwę choroby na mpox, aby zapobiec możliwym skojarzeniom na tle rasowym. W 2022 r. odnotowano około 100 000 zakażeń podgrupą wirusa 2b w 116 krajach na całym świecie. Zarejestrowano 200 zgonów.

Aktualnie wirus grasuje przede wszystkim w Demokratycznej Republice Konga. Jest to wariant I i jeszcze bardziej niebezpieczny 1b. 

Przeciwko mpox istnieją skuteczne szczepionki. Podczas gdy były one szeroko stosowane w krajach zachodnich w walce z falą zakażeń w 2022 r., w Afryce nadal są słabo dostępne. We wtorek agencja ds. zdrowia Unii Afrykańskiej (Africa CDC) ogłosiła dystrybucję 200 000 dawek szczepionki na kontynencie. Ponieważ jednak do uzyskania odporności wymagane są dwa szczepienia, nie będzie to wystarczające. Według Jeana Kaseya, szefa Africa CDC, przygotowywany jest większy program szczepień, który ma obejmować dziesięć milionów dawek.

(AFP/ widz)