Pojednanie i nowy początek – to cele, które przyświecały Traktatowi o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy z 17 czerwca 1991 roku – podkreślił Maas w oświadczeniu, opublikowanym z okazji obchodzonej w czwartek (17.06.2021) 30. rocznicy podpisania Traktatu. „My Niemcy jesteśmy bardzo wdzięczni naszym sąsiadom i przyjaciołom, że 30 lat temu wyciągnęli do nas rękę mimo naszej pełnej cierpień historii. To gest, który skłania nas do pokory wobec okropnych zbrodni, które Niemcy popełnili w czasie II wojny światowej na Polkach i Polakach” – oświadczył szef niemieckiej dyplomacji.

„Po tym, jak stosunki polsko-niemieckie były naznaczone przede wszystkim przez bolesną pamięć o śmierci i zniszczeniu z niemieckiej ręki, Traktat sąsiedzki położył kamień węgielny pod nowy początek i przełom, byśmy mogli być przyjaciółmi w zjednoczonej Europie” – dodał. 

Naturalny proces

Zdaniem Maasa dziś relacje polsko-niemieckie są bliższe i bardziej różnorodne, niż kiedykolwiek wcześniej. Jak wylicza, oba kraje chcą silnej, zdolnej do działania Europy, która jest stabilnym i wiarygodnym filarem wzmocnionego partnerstwa transatlantyckiego. „Ale przede wszystkim Niemcy i Polacy żyją, pracują i uczą się ponad granicami, sprawiając, że nasze oba kraje w całkowicie naturalny sposób dalej się zrastają” – podkreśla niemiecki minister spraw zagranicznych.

Wskazuje, że w Niemczech mieszka 850 tysięcy Polek i Polaków, są dziesiątki tysięcy pracowników przygranicznych i tysiące firm, dzięki którym przestrzenie gospodarcze obu krajów splatają się ze sobą. Podkreśla także rolę instytucji polsko-niemieckich, które powstały po podpisaniu Traktatu dobrosąsiedzkiego, jak Polsko-Niemiecka Wymiana Młodzieży i które „wzmacniają wzajemne zrozumienie i zaufanie, szczególnie u młodych ludzi”.

Upamiętnienie polskich ofiar wojny

„Stosunki między ludźmi i państwami mają przyszłość, gdy zawarta jest w nich wspólna pamięć” – dodaje Maas. W jego ocenie „cierpienie polskiej ludności cywilnej w czasie II wojny światowej stało się mocniej obecne w niemieckiej świadomości”, a spojrzenia na bolesną przeszłość „zbliżyły się do siebie”. Przyznaje on, że sam odwiedzając Polskę mógł przekonać się o tym, jak bardzo obecne w polskiej świadomości są niemieckie zbrodnie, a jednocześnie „jak mało my w Niemczech ciągle wiemy o tych zbrodniach, po których rany do dziś nie zagoiły się w Polsce całkowicie”.

„Dlatego tym ważniejsze jest to, że stworzymy w Berlinie miejsce pamięci i spotkań poświęcone polskim ofiarom II wojny światowej” – podkreślił Maas.

I dodał, że „z tego miejsca powinien także płynąć sygnał dla wspólnej przyszłości”. Ta idea także wypływała z Traktatu z 1991 roku – zauważył.