Konferencję otworzył kanclerz Niemiec Olaf Scholz wraz z prezydentem Ukrainy Wołydymyrem Zełenskim rano w Berlinie. Nie jest to konferencja darczyńców, ale wydarzenie networkingowe dla Ukrainy i jej sojuszników. W wydarzeniu uczestniczy wielu ministrów i przedstawicieli wysokiego szczebla krajów europejskich i Stanów Zjednoczonych, a także instytucji europejskich, w tym obecną i zapewne przyszłą przewodniczącą Komisji Europejskiej, Ursula von der Leyen. Stronę polską reprezentuje w panelach szef polskiej dyplomacji Radosław Sikorski.

To forum wymiany dla 2000 przedstawicieli polityki, biznesu i organizacji międzynarodowych. Ma stworzyć długoterminową perspektywę odbudowy dla Ukrainy, a także zapewnić pomoc w nagłych wypadkach.

UE otwiera Ukrainie drzwi do członkostwa

Przewodnicząca Komisji Europejskiej, Ursula von der Leyen, ogłosiła to, na co Ukraina już czeka od dawna: rozpoczęcie negocjacji członkowskich od końca czerwca tego roku. - Ukraina zrobiła wszystkie uzgodnione kroki. Możecie na nas liczyć! - powiedziała przy owacjach na sali, na której obecni byli prezydent Zełenski z żoną i wielu przedstawicieli europejskich rządów.

Von der Leyen przypomniała też zebranym przedstawicielom świata polityki, gospodarki i nauki: – 900 dni od ataku na Ukrainę, Ukraina walczy o przyszłość, Rosja – o przeszłość. Musimy pomóc Ukrainie powstać z popiołów. A Rosja musi ponieść odpowiedzialność za swoje przestępstwa i zapłacić za nie.

Kamienie milowe w polityce energetycznej

Priorytetem i głównym przedmiotem debat w Berlinie jest bezpieczeństwo energetyczne Ukrainy. Ukraiński system energetyczny został kompletnie zniszczony. Te słowa uczestnicy konferencji odmieniają przez wszystkie przypadki. Kanclerz Olaf Scholz (SPD) podkreślił, że „Ukraina jest częścią europejskiego systemu energetycznego. I przyczynia się do bezpieczeństwa energetycznego całego kontynentu”. Szefowa niemieckiej dyplomacji Annalena Baerbock obiecała Ukrainie wsparcie na drodze do członkowstwa we Wspólnocie: - Jesteśmy razem i zjednoczeni. Ukraińcom brakuje wody i elektryczności. To barbarzyństwo, Stoimy za człowieczeństwem - powiedziała na otwarciu konferencji. Niemieccy gospodarze obiecują Ukrainie konkrety, m.in. tysiące paneli słonecznych, by zdecentralizować system energetyczny.

Nie ma odbudowy bez bezpieczeństwa

Minister gospodarki Niemiec Robert Habeck obiecuje Ukrainie, że będzie to nie tylko konferencja odbudowy, ale też bezpieczeństwa. I obiecuje konkretną wojskową pomoc. Na razie to tylko deklaracje. Ukraińskiej stronie najbardziej zależy na broni dalekiego zasięgu, w szczególności na pociskach manewrujących Taurus. Prezydent Zełenski podziękował Niemcom za dostarczenie trzech systemów ochrony przeciwlotniczej i zwrócił się do zebranych szefów rządów z apelem o dalsze „co najmniej siedem systemów Patriot.

- Rosja zniszczyła połowę źródeł naszej energii i 1/3 dostępu do wody. I to nie koniec terroru. Potrzebujemy nowych systemów obrony przeciwrakietowej, by bronić naszych miast. Potrzebujemy gwarancji, by życie mogło dalej się toczyć.

I przemówił do sumienia Europejczyków – Europa nie załamie się pod presją i manipulacją. Europa ma wiele ran z przeszłości, ale powstała, jak feniks z popiołów. – Ukraina walczy dla wszystkich, tych – którzy podzielają nasze wartości, a zwłaszcza wolność – jak Gruzja. Nadejdzie też czas wolnej Białorusi.

Konkretną pomoc wojskową zapewnił Ukrainie jako pierwszy minister spraw zagranicznych Włoch Antonio Tajani, oraz 140 mln euro na infrastrukturę infrastrukturę, energię i zdrowie. Jego brytyjski kolega, David Cameron, wezwał do solidarności finansowej – Co wydamy na obronność dziś, oszczędzimy jutro. Musimy odciąć Rosję od dostaw gazu do Europy. Niemcy są tu dobrym przykładem, ale musimy zakręcić ten kurek.

Szefowa niemieckiej dyplomacji, Annalena Barbock, pytała swojego polskiego odpowiednika, Radosława Sikorskiego, „co by było, gdyby Polska nie weszła do UE?” W odpowiedzi usłyszała, że historia i geografia to ważne czynniki.

- Rosja próbowała kolonizować Ukrainę przez 300 lat. Dziś robią to samo, co wtedy: to kulturowa zbrodnia przeciwko ludzkości” (cultural genocide) – powiedział Sikorski. I przypomniał zebranym z polskiej perspektywy, że obwód królewiecki, gdzie Rosja przechowuje rakiety z głowicami nuklearnymi, dzieli od Warszawy 250 km. Rosyjskie rakiety naruszają polską przestrzeń powietrzną. - Jedna rozbiła się 10 km od mojego domu w centralnej Polsce. – powiedział Sikorski.

Polski minister chwalił postępy Ukrainy i pokreślił, że Ukraina implementowała większość unijnych przepisów. Dzięki temu mogliśmy w Polsce przyjąć bez problemy tylu uchodźców z Ukrainy. Jednocześnie uwrażliwiał Ukraińców przed „hydrą korupcji”: - Nie zmarnujcie swojej szansy. Po wojnie będzie trudniej. Lepiej zróbcie to teraz.

Prezydent Zełeński będzie dziś przemawiał w Bundestagu. Rano jego wraz z małżonką przyjął także prezydent Frank-Walter Steinmeier.