1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW

Na saksy do Niemiec

Barbara Cöllen10 grudnia 2004

W Niemczech pracowało leganie przy pracach sezonowych w tym roku do 22 listopada łącznie 314747 cudzoziemców. Było wśród nich 272063 Polaków. Polacy pracują przy zbiorach truskawek, jabłek, śliwek, winogron, ogórków i szparagów, przy wyrębie lasów lub jako pracownicy pomocniczy przy objazdowych imprezach widowiskowych. Ci ostatni mają wyjątkowy status jako pracownicy sezonowi, bo mogą pracować dłużej niż 3 miesiące. Co zmieniło się odnośnie prac sezonowych w Niemczech po 1 maja i co się zmieni w przyszłym roku ?

Ogórki u bauera w Palatynacie zbierają cudzoziemcy. Polacy i Rumuni są najliczniejszą grupą wśród pracowników sezonowych
Ogórki u bauera w Palatynacie zbierają cudzoziemcy. Polacy i Rumuni są najliczniejszą grupą wśród pracowników sezonowychZdjęcie: AP

Z dniem wstąpienia Polski do Unii polscy obywatele podejmujący prace sezonowe w Niemczech nie potrzebują już wiz pobytowych: “Od 1 maja pracownikom sezonowym z Polski wystarczy wyłącznie umowa o pracę. Po jej otrzymaniu mogą natychmiast udać się do pracy w Niemczech.” – informuje Dirk Trawinski z Zentralnego Biura Pośrednictwa Pracy w Bonn (Zentralstelle für Arbeitsvermittlung).

Zaufanie i szacunek między cenionymi za solidną pracę Polakami a ich pracodawcami sprawia, że większość Polaków przyjeżdża na prace sezonowe co roku do tego samego bauera lub winiarza, nierzadko w czasie urlopu wypoczynkowego lub bezpłatnego. Procedura zatrudnienia na prace sezonowe pozostaje jak na razie taka sama: “Pracodawca niemiecki zgłasza zapotrzebowanie na pracowników sezonowych w Urzędzie Pośrednictwa Pracy w miejscu zamieszkania. Wniosek przesłany zostaje do Bonn. Jeżeli jest to wniosek imienny, sprawdzamy, czy osoba, która ma zostać zatrudniona nie otrzymała już pracy w innych regionach Niemiec. " – mówi Dirk Trawinski. Dokumenty przekazywane są następnie do Polski, gdzie należy je odebrać we właściwym Wojewódzkim Urzędzie Pracy. Cała procedura trwa około dwóch miesięcy.

Osoby, które szukają zarobku w Niemczech, a nie mają konkretnego pracodawcy, mogą uzyskać całą gamę informacji na ten temat w Urzędzie Pracy w miejscu zamieszkania. Takie informacje i odpowiednie fomularze są dostępne także na stronach internetowych:

"To jest ciekawe, i pewnie niewiele osób o tym wie, że zgłaszając się do Wojewódzkiego Urzędu Pracy, zgłaszając swoją chęć podjęcia pracy w Niemczech, w charakterze pracownika sezonowego, bezrobotni polscy mają pierszeństwo” - informuje Bogdan Janowski z Biura Radcy Handlowego w Berlinie.

Dirk Trawinski z Centralnego Urzędu Pośrednictwa Pracy w Bonn potwierdza, że zdarzają się, na szczęście rzadko, problemy przy pracach sezonowych. Pacodawcy nie dotrzymują umów o pracę: skracają na przykład dowolnie okres zatrudnienia, niedotrzymują umowy odnośnie wynagrodzenia czy warunków socjalnych. Ale bywało, że Polacy nie informując pracodawcy wracali po prostu do domu albo szukali pracy gdzie indziej.

Ci, którzy zostali pokrzywdzeni mogą złożyć skargę w niemieckich lub polskich urzędach pośrednictwa pracy, które współpracują ze sobą. W takich sytuacjach można także zadzwonić do jednego z polskich konsulatów: w Berlinie, Lipsku, Hamburgu, Monachium lub w Kolonii- mówi Bogdan Janowski. Aby uniknąć rozczarowań, należy dokładnie zapoznać się szczególnie ze stawką proponowaną w umowie: “ Czy jest to stawka godzinowa , czy jest to praca w charakterze ryczałtowym. Zasadnicza różnica polega na tym, że pracownik w sytuacji zbiorów owoców na świeżym powietrzu zależny jest w dużym stopniu od pogody. I w przypadku niekorzystnych warunków atmosferycznych ta różnica ma dosyć duże znaczenie" - wyjaśnia Janowski.

Istotne znaczenie ma także kwestia ubezpieczeń. Na czas prac sezonowych obowiązek ubezpieczenia pracownika spoczywa na pracodawcy. I tego trzeba także dopilnować – mówi Bogdan Janowski. “Ponadto dobra rada dla każdego, który wyjeżdża do Niemiec. Zanim przyjedzie do przyszłego pracodawcy i podejmie pracę, w czasie drogi powinien być ubezpieczony.” Jest to zaświadczenie serii E z narodowego Funduszu Zdrowia. Na koniec pracy należy także od pracodawcy uzyskać zaświadczenie o pracy. Bowiem praca sezonowa w Niemczech – mówi Bogdan Janowski- "jest to forma ciągłości opłacania świadczeń".

W związku z okresowymi ograniczeniami dla Polaków w dostępie do niemieckiego rynku pracy obowiązywać będzie w przyszłym roku nadal obecna procedura – mówi Dirk Trawinski: " To znaczy, że nie wolno przyjeżdżać do Niemiec na prace sezonowe bez umowy o pracę. Ale jest pewne nowum. Od pierwszego stycznia okres zatrudnienia pracowników sezonowych wydłuży się z trzech miesięcy do czterech.”