1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW
SztukaNiemcy

Naziści chcieli je zniszczyć. Wystawa uratowanych obrazów

Alexandra Jarecka opracowanie
1 lutego 2024

Są na niej dzieła mistrzów od Kirchnera do Picassa. Dla nazistów były „sztuką zdegenerowaną”. Odważny pracownik muzeum uratował wtedy setki z nich.

Plac i budynki muzeum
Muzeum Kupferstichkabinett znajduje się w centrum Berlina w kompleksie KulturforumZdjęcie: Christian Behring/POP-EYE/imago images

Latem 1937 roku w ramach akcji nazistowskiej „Entartete Kunst” ("Sztuka Zdegenerowana") znaczna liczba dzieł z dzisiejszej klasyki modernizmu została usunięta z zasobów Berlińskiego Kupferstichkabinett i przeznaczona do likwidacji. W pierwszej akcji 7 lipca 1937 roku, która poprzedzała o dwanaście dni otwarcie wystawy „Entartete Kunst” w Monachium, kolekcja utraciła ponad 100 dzieł m.in. pędzla Maxa Beckmanna, Otto Dixa czy Emila Nolde.

Kiedy 14 i 16 sierpnia tego samego roku doszło do jeszcze większej akcji konfiskaty, która prawdopodobnie dotknęła ponad 700 dzieł sztuki, ówczesnemu kustoszowi sztuki modernizmu Willy'emu Kurthowi udało się ocalić szczególnie ważne zbiory prac znaczących artystów. – Z odwagą i determinacją zdołał przenieść wiele ważnych dzieł do bezpiecznego miejsca – poinformowała dyrektorka muzeum Dagmar Korbacher.

„W ten sposób, często ukryte w innych obszarach kolekcji, w zbiorach muzeum zachowane zostały setki prac. Podczas gdy portrety artystów i kolorowe grafiki zostały uratowane, Willy Kurth 'poświęcił' wiele pejzaży lub dzieł mniej znaczących artystów” – czytamy na stronach internetowych Kupferstichkabinett.

„Cichy bohater”

Obecna wystawa prezentuje 95 dzieł, które uniknęły wtedy zniszczenia, w tym znane obrazy autorstwa Maxa Beckmanna, Otto Dixa, George'a Grosza, Ernsta Ludwiga Kirchnera, Wassily'ego Kandinsky'ego, Henriego Matisse'a, Edvarda Muncha i Pabla Picassa.

W szczególności w czasach, gdy niektórzy politycy zastanawiają się nad „reemigracją” i brakiem asymilacji, ta wystawa przypomina o „cichym bohaterze”, który może być dla innych wzorem – powiedziała dyrektorka muzeum Dagmar Korbacher. – Nawet jeśli mamy nadzieję, że nigdy nie znajdziemy się w podobnej sytuacji jak on – dodała.

Powodem do zorganizowania wystawy specjalnej jest wydana w 2023 roku książka: „Die Aktion Entartete Kunst 1937 im Berliner Kupferstichkabinett. Kustos Willy Kurth rettet Meisterblätter der Moderne” (Akcja Zdegenerowana Sztuka 1937 w berlińskim Kupferstichkabinett. Kustosz Willy Kurth ratuje dzieła mistrzów modernizmu) autorstwa Anity Beloubek-Hammer, wieloletniej kuratorki sztuki nowoczesnej w berlińskim muzeum. 

Wystawa "Gerettete Moderne" w berlińsklim muzeum Kupferstichkabinett potrwa do 21 kwietnia 2024 roku.

(KNA/jar) 

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>