Nawet 30 lat po zjednoczeniu Niemiec zadowolenie Niemców z demokracji na wschodzie i zachodzie jest różne. Wynika to z sondażu przeprowadzonego na zlecenie bliskiej CDU Fundacji im. Konrada Adenauera. Podczas gdy w zachodnich Niemczech zadowolonych z demokracji jest 40 procent ankietowanych, o tyle we wschodnich Niemczech już tylko 22 procent.

Na terenie byłej NRD niemal dwukrotnie więcej osób (28 proc.) niż w „starych landach” (15 proc.) przyznało, że jest niezadowolych z demokracji.

Jeśli wziąć pod uwagę całą RFN, to Niemcy są w dużej mierze zadowoleni pod tym względem. 37 procent Niemców podało, że są „bardzo” lub „dosyć zadowoleni”. 45 proc. odpowiedziało, że tylko „częściowo”.

Jedynie 17 proc. ankietowanych okazało się być „bardzo” lub „raczej niezadowolonymi” z demokracji.

Różnica wschód-zachód

Naukowcy przeanalizowali także zadowolenie w każdym kraju związkowym. Najwięcej satysfakcji przejawiają mieszkańcy Hesji, Nadrenii-Palatynatu i Nadrenii Północnej-Westfalii. Tuż za nimi znałazł się Hamburg.

Najwyższy odsetek niezadowolonych mieszka z kolei w Kraju Saary (41 proc.) i w Meklemburgii-Pomorzu Przednim (48 proc.). W tym pierwszym odsetek odpowiedzi z wariantem „częściowo zadowolony” jest jednak bardzo niski, co pozwala mówić o przeciętnym poziomie zadowolenia (36 proc.).

Regiony o wyższym wskaźniku zadowolonych leżą wszystkie w „starych” krajach związkowych, zaś  te o najwyższym poziomie niezadowolenia można znaleźć w nowych krajach związkowych – pisze autorka Sabine Pokorny.

A gospodarka?

O wiele pozytywniej Niemcy widzą gospodarkę. 61 proc. ankietowanych przyznało, że jest „dosyć lub bardzo zadowolona”. Prawie jedna trzecia respondentów była niezdecydowana, a tylko 6 proc. wyraziło swoje wielkie niezadowolonie z sytuacji gospodarczej w Niemczech.

I w tym przypadku Niemcy zachodni byli bardziej zadowoleni niż Niemcy ze wschodu. W starych krajach związkowych zadowolenie z sytuacji gospodarczej potwierdziło prawie dwie trzecie ankietowanych, we wschodnich Niemczech tylko co drugi. Tam też odsetek niezdecydowanych jest większy niż na zachodzie.

Choć bywają wyjątki. W niektórych powiatach w „starych” landach przypomina wskaźnik niezadowolenia przypomina ten na wschodzie – tak jest m.in. w północno-zachodniej części Dolnej Saksonii, na południu Hesji i w północno-wschodniej Bawarii.

Są też wyjątki w byłej NRD – satysfakcję z sytuacji gospodarczej waraża część mieszkańców Meklemburgii-Pomorza Przedniego, części Brandenburgii, południowej Saksonii i Berlina.

Zadowoleni z życia?

W porównaniu z demokracją  i gospodarką Niemcy najbardziej zadowoleni są ze swojego życia. 81 proc. ankietowanych podało, że jest „bardzo” lub „dosyć” zadowolonych. 16 proc. podało, że tylko „częściowo”, a tylko 3 proc. przyznało się do niezadowolenia.

Autorka ankiety wskazuje także na „Atlas Szczęścia” opracowany na zlecenie Deutsche Post. W ubiegłym roku zadowolenie Niemców z życia było na najwyższym od 2004 roku poziomie – w zachodnich Niemczech wynosiło 82 proc., a we wschodnich 78 proc. „To niewielka różnica” – wnioskuje Pokorny. „Mniejsze zadowolenie z demokracji i sytuacji gospodarczej we wschodnich landach nie wydaje się negatywnie wpływać na zadowolenie z życia” – podsumowuje autorka.

dpa/dom