W Niemczech często uważa się, że uzależnienie od alkoholu to problem czysto męski. Jeśli wierzyć statystykom, to właśnie mężczyźni częściej po niego sięgają. Częściej upijają się i częściej spożywają go w ryzykownych ilościach. Przez długi czas było to regułą. Jednak teraz trend się odwrócił, a przyczyniły się do tego młode kobiety, które dogoniły swoich męskich rówieśników.

Jak wynika z badania przeprowadzonego w 2022 roku przez Federalne Centrum Edukacji Zdrowotnej (BZgA), od 2015 roku wciąż wzrasta ryzykowne spożycie alkoholu wśród kobiet pomiędzy 18. a 25. rokiem życia. Coraz więcej kobiet w tym przedziale wiekowym pije codziennie alkohol w ilości większej niż kieliszek szampana bądź szklanka piwa.

W ankiecie przeprowadzonej przez BZgA w 2021 roku 16,4 proc. młodych kobiet i 16,9 proc. młodych mężczyzn przyznało, że w ciągu ostatnich dwunastu miesięcy spożywało alkohol w szkodliwych dla zdrowia ilościach. U mężczyzn są to więcej niż dwa kieliszki szampana albo więcej niż dwie małe szklanki piwa dziennie.

Skąd taki trend?

– Młodzi ludzie dorastają na szczęście w świecie, w którym młode kobiety mają takie same możliwości jak młodzi mężczyźni, ale w związku z tym czyhają na nie takie same zagrożenia – mówi przewodniczący Niemieckiego Towarzystwa Badań nad Uzależnieniami i Terapii Uzależnień, Falk Kiefer, pełniący funkcję dyrektora medycznego Centralnego Instytutu Zdrowia Psychicznego w Mannheimie. – W związku z tym jest oczywiste, że zachowania związane z piciem również stają się bardziej podobne – dodaje. Zjawisko jest więc konsekwencją emancypacji.

W Niemczech w ryzykowny sposób alkohol pije około 7,9 mln ludzi w wieku 18-64, jak podała w ubiegłym roku niemiecka Centrala ds. Uzależnień (DHS) w swoim raporcie dotyczącym uzależnień. Około 4,1 mln z nich stanowią mężczyźni, a 3,8 mln – kobiety. Według publikacji „Alkoholowy atlas Niemcy 2022”, wydanej przez Niemieckie Centrum Badań nad Rakiem (DKFZ), to przede wszystkim młode kobiety w związku z alkoholem cechują ryzykowne zachowania.

Terapia dla kobiet

Zdaniem Falka Kiefera niemieckie ośrodki pomocy osobom uzależnionym muszą dopasować się do nowych okoliczności. – Osoby korzystające z pomocy specjalistycznych ośrodków to nadal w zdecydowanej większości mężczyźni – mówi. Pomoc skrojona jest więc głównie na potrzeby męskich pacjentów. Choć kobiety nie wymagają zasadniczo innych terapii niż mężczyźni, program należy jednak zmodyfikować, by możliwa była praca w grupach na równych zasadach.

Przekonana jest o tym także Stephanie Krüger, która kieruje oddziałami psychiatrycznymi dwóch berlińskich klinik Vivantes. W każdej z nich prowadzony jest ośrodek zdrowia psychicznego kobiet, który koncentruje się na diagnostyce i leczeniu kobiecych dolegliwości i chorób psychicznych.  Także ona uważa, że ​​zmiana zachowań związanych z piciem ma związek ze zmianami społecznymi: – Kobiety nie chcą zostawać w tyle, chcą dotrzymywać kroku wszędzie. No i mówią sobie: mogę się upić, przecież równie dobrze to potrafię.

Mniejsza akceptacja, większy ostracyzm

Zdaniem Stephanie Krüger picie kobiet jest nadal mniej akceptowane społecznie. – Kobieta publicznie pijąca, paląca lub całkowicie pozbawiona zahamowań spotyka się z większą stygmatyzacją niż mężczyzna, który zachowuje się w podobny sposób, i w większym stopniu dotyka ją społeczny ostracyzm.

Dlatego kobiety częściej niż mężczyźni piją w ukryciu. W jej ośrodkach – podkreśla Krüger – kobiety mają szanse rozmawiać o swoich problemach wyłącznie w swoim kobiecym gronie. – Panuje tu większa otwartość i lepsze zrozumienie problemów, ponieważ inne kobiety mogą się z tym identyfikować.

Istnieją specjalne konsultacje dla kobiet w wieku 18-24 lat, stwarzające możliwość otwartej rozmowy i dające poczucie „nieskrępowania i wolności od uprzedzeń”. Krüger podkreśla, że jak dotąd nie zauważyła, by zmiana zachowań związanych z piciem doprowadziła do wzrostu problemów psychicznych wśród kobiet.

Zapomnieć o ghostingu i mobbingu

Rośnie jednak liczba kobiet, które z powodu nadmiernego spożycia alkoholu trafiają na oddziały ratunkowe: – Mamy na pogotowiu dużo przypadków ciężkiego zatrucia różnymi substancjami, w tym alkoholem, zwłaszcza u młodych kobiet – mówi Stephanie Krüger. Niektóre mają do trzech lub czterech promili alkoholu we krwi.

Psychiatra uważa, że ​wpływają na to także inne poza emancypacją czynniki. W dzisiejszych czasach młode kobiety odczuwają silną presję związaną z m.in. wyglądem, wywieraną na przykład przez media społecznościowe. – Wyobrażam sobie, że ta presja znajduje ujście w alkoholu i narkotykach, które przynoszą ulgę. Bo kiedy jesteś odurzona, zapominasz o ghostingu i mobbingu – tłumaczy terapeutka. Bardzo ważne, by uważnie przyglądać się zachowaniom młodych kobiet. – To wiek, w którym po raz pierwszy manifestują się zaburzenia psychiczne – mówi. Alkohol może to przyśpieszyć albo pogorszyć.

Nawet jeśli w świetle badań Centrali ds. Uzależnień spożycie alkoholu w Niemczech w ostatnich latach spadło, w porównaniu z innymi krajami europejskimi Niemcy nadal dużo piją. Ma to swoje konsekwencje. Według

„Atlasu” 20 tys. zachorowań na raka rocznie związanych jest właśnie z nadmiernym spożyciem alkoholu. Ocenia się, że każdego roku na raka spowodowanego piciem alkoholu umiera 8 tys. ludzi. Na chorobę wywołaną wyłącznie przez alkohol umarło w 2020 roku około 14 200 osób. Ekspert ds. uzależnień Kiefer uważa, że spożycie alkoholu wśród kobiet stale rośnie, niezależnie od pokolenia. Dlatego też stale rośnie liczba kobiet uzależnionych od alkoholu. Według niego każdy, kto zaczyna pić już w młodym wieku, w miarę upływającego czasu będzie zwiększał dawkę.

(DPA/paw)