Niemcy: coraz więcej wcześniejszych emerytur
10 grudnia 2022
Według obliczeń Federalnego Instytutu Badań nad Ludnością (BiB) Niemcy coraz częściej przechodzą na wcześniejszą emeryturę. Wielu z nich opuszcza rynek pracy w wieku 63 lub 64 lat, a więc znacznie wcześniej niż przed ustawowym wiekiem emerytalnym.
Niedoszacowana liczba chętnych
Obserwowany jeszcze na początku bieżącego wieku szybki wzrost wskaźnika zatrudnienia osób powyżej 60. roku życia w ostatnich pięciu latach w dużym stopniu zatrzymał się, jak ogłosił dziś (10.12.2022) instytut BiB w Wiesbaden.
Jednym z powodów tego zjawiska jest możliwa od 2014 roku „emerytura w wieku 63 lat”, czyli możliwość przejścia na wcześniejszą emeryturę bez potrąceń dla osób, które mają 45 lat płacenia składek ubezpieczeniowych.
W ówczesnym procesie legislacyjnym zakładano, że takich wniosków będzie od 200 do 240 tys. rocznie. Tymczasem od listopada ubiegłego roku ze ścieżki bez potrąceń skorzystało prawie 270 tys. nowych emerytów. Stanowią prawie 26,3 proc. wszystkich nowych emerytów.
Ponadto, według BiB, coraz więcej osób przechodzi na emeryturę przed osiągnięciem standardowego wieku emerytalnego i zgadza się na obniżenie swoich emerytur. Grupa ta stanowiła około jednej czwartej wszystkich osób, które w 2021 roku po raz pierwszy otrzymały emeryturę.
Średnio osoby te przeszły na emeryturę niespełna 28 miesięcy przed osiągnięciem standardowego wieku emerytalnego. W latach 2000-2015 wskaźnik zatrudnienia mężczyzn w wieku 60-64 lata wzrósł ponad dwukrotnie, jak zauważa instytut BiB.
W przypadku kobiet w tym samym wieku odnotowano nawet czterokrotny wzrost. Jak wynika z danych BiB, trend ten wyznaczyły osoby urodzone w latach 1940-1950. W tej chwili natomiast na emeryturę przechodzi wyż demograficzny z lat 50. ubiegłego wieku.
Problem na rynku pracy
Wczesne wychodzenie z aktywności zawodowej zwiększa w Niemczech niedobór doświadczonych i wykwalifikowanych pracowników, pisze dalej BiB. Zdaniem jego ekspertów, w tej chwili nie wiadomo jeszcze, jak zachowają się przedstawiciele młodszych roczników wyżu demograficznego, urodzeni po 1960 roku, którzy zbliżają się do emerytury.
Z jednej strony wzrasta granica wieku emerytalnego także dla osób ubezpieczonych już od wielu lat. Z drugiej jednak trudno jest oszacować, w jakim stopniu będą one akceptować niższe emerytury z powodu wcześniejszego przejścia na emeryturę.
W Niemczech do 2029 roku wiek rozpoczęcia pobierania emerytury będzie stopniowo wzrastał z 65 do 67 lat. Dla osób urodzonych w roku 1964 roku i następnych, w przyszłości będzie obowiązywał standardowy wiek emerytalny 67 lat. Elke Loichinger, kierownik grupy badawczej w BiB, podsumowała ten rozwój wydarzeń w następujący sposób: „Nasze dane pokazują, że kontynuowanie pracy zarobkowej w późniejszym wieku wcale nie jest przesądzone”.
Aby utrzymać pracowników na dłużej, kierowane do nich zachęty musiałyby pojawić się na długo przed ich przejściem w wiek emerytalny. – Po przejściu na emeryturę niewielu ludzi wraca do aktywności zawodowej – podkreśliła Elke Loichinger.
(DPA/jak)