Premier Kraju Saary, sam polityk CDU Tobias Hans, ostrzega CSU, by nie ryzykowała istnienia całej chadecji. Eskalacja sporu „zagraża istnieniu unii chadeków jako całości” – powiedział gazetom grupy medialnej Funke. „Mogę jedynie zaapelować do CSU, by nie tworzyła faktów dokonanych, tylko kierowała się rozsądkiem i nie zatrzaskiwała przedwcześnie drzwi przed wspólnym kompromisem” – powiedział Hans.

Szef CSU i federalny minister spraw wewnętrznych Horst Seehofer domaga się, by imigranci zarejestrowani już w innych państwach UE, byli odsyłani do nich już na niemieckiej granicy. Szefowa CDU i kanclerz Niemiec Angela Merkel odrzuca tę opcję i stawia na europejskie rozwiązania.

Merkel spotyka się z mediami

W nocy z niedzieli na poniedziałek (17/18.06.2018) Angela Merkel naradzała się w wąskim gronie z kierownictwem swojej partii na temat dalszych działań w sporze w CSU o politykę azylową. Spotkanie w centrali CDU w Berlinie trwało blisko siedem godzin i skończyło się we wczesnych godzinach rannych. Jego wyniki nie są jeszcze znane.

Merkel zapowiedziała rano, że wczesnym popołudniem spotka się z przedstawicielami mediów. Konferencja prasowa odbędzie się w centrali CDU w Berlinie. Przedtem planowane jest spotkanie gremiów kierowniczych obydwu siostrzanych partii – CDU w Berlinie i CSU w Monachium.

Bawarczycy za rozłamem koalicji

Obserwatorzy spodziewają się, że CSU nadal będzie popierała żądania swojego szefa Seehofera. Jak wynika z badań opinii publicznej, jego nieustępliwość cieszy się poparciem zdecydowanej większości Bawarczyków. Blisko 71 proc. popiera zerwanie wielkiej koalicji w rządzie federalnym, jeżeli CSU nie przeforsuje swoich żądań. Tylko 24 proc. jest innego zdania. Badanie przeprowadził instytut badania opinii publicznej Civey na zlecenie bawarskiej gazety „Augsburger Allgemeine”.

W całych Niemczech za rozłamem całej koalicji CDU/CSU i SPD opowiada się około 53 proc. ankietowanych, 40 proc. jest temu przeciwna.

Sporne punkty „generalnego planu" Seehofera

„Plan generalny” szefa MSW Horsta Seehofera ws. polityki azylowej zawiera obok odsyłania imigrantów z granicy, także inne sporne punkty, w tym reformę BAMF. „Augsburger Allgemeine” powołująca się na kręgi CSU pisze, że Seehofer chce radykalne zmniejszyć świadczenia pieniężne dla uchodźców i imigrantów, i niemal całkowicie zastąpić je świadczeniami rzeczowymi. Plan ministra przewiduje też, że z 15 do 36 miesięcy miałby zostać przedłużony okres, w którym ubiegającym się o azyl przysługuje jedynie zwrot kosztów zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych. Dopiero po tym czasie otrzymują świadczenia na poziomie pomocy socjalnej.

W obydwu tych punktach Seehofer musi się liczyć ze sprzeciwem partnera koalicyjnego SPD. W styczniu, w reakcji na podobne plany przedstawione przez premiera Bawarii Markusa Södera, socjaldemokraci mówili o „szykanowaniu” uchodźców.

„Fatalne dla Niemiec i Europy"

Premier Kraju Saary tymczasem ostrzega, że nie może dojść do rozłamu w łonie siostrzanych partii – CDU i CSU „tylko dlatego, że CSU chce wymusić w poniedziałek decyzję w sprawie, o której możemy roztrzygnąć po szczycie UE za dwa tygodnie”. W gruncie rzeczy nie chodzi, jego zdaniem „o samo odsyłanie migrantów z granicy”, tylko o to, „czy kroki te zostaną podjęte natychmiast, tak jak chce tego CSU, czy w sposób uporządkowany, w ramach rozwiązania uzgodnionego z innymi państwami, tak jak chcemy tego jako CDU na czele z kanclerz”.

Szef klubu parlamentarnego Zielonych Anton Hofreiter nazwał tymczasem kryzys w chadecji „fatalnym dla Niemiec i Europy”. CDU i CSU muszą wyjaśnić, „czy mogą jeszcze rządzić wspólnie tym krajem” – powiedział Hofreiter dziennikowi „Rheinische Post”. Odmówił jednak spekulowania na temat i nowych wyborów, i możliwości koalicyjnych. Wypowiedziała się natomiast druga szefowa klubu Zielonych w Bundestagu Katrin Göring-Eckardt. „Wyraźnie daliśmy do zrozumienia, że jesteśmy gotowi do udziału w rządzie. Ale nie jesteśmy żadną prowizorką. Istnieją zasadnicze różnice w stosunku do naszej polityki, a SPD i CDU” – powiedziała berlińskiemu dziennikowi „taz”.

Także FDP nie stoi do dyspozycji w razie rozpadu koalicji rządowej. – Nie jesteśmy żadnym awaryjnym wyjściem” – powiedział „Passauer Neue Presse” szef liberałów Christian Lindner. „Nie wiedziałbym też, jaka by to miała być koalicja. Gdyby rząd miał ponieść fiasko, głos musieliby mieć wyborcy w nowych wyborach” – dodał Lindner.

Nadzwyczajne spotkanie

Za dwa tygodnie ma się odbyć szczyt UE. Jeszcze przed nim Angela Merkel planuje zwołanie nadzwyczajnego spotkania nt. polityki migracyjnej z Włochami, Austrią i innymi krajami, najbardziej dotkniętymi kryzysem migracyjnym. Według dziennika „Die Welt” powołującego się na kręgi dyplomatyczne, tematem spotkania ma być nowy, obszerny katalog środków, które miałyby zostać podjęte w walce z nielegalną imigracją. 

Jak napisał „Die Welt”, konkretnie chodzi o wyraźne rozszerzenie uprawnień Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej Frontex i wzmocnienie współpracy z krajami trzecimi, przede wszystkim z Tunezją. Poza tym chodzi o nowe, konkretne kroki przeciwko „przepuszczaniu migrantów przez granice” na terenie UE a tym samym o ochronę granic w strefie Schengen.

Premier Włoch Conte w Berlinie

Spotkanie zwołane przez Merkel miałoby się odbyć w przyszłym tygodniu. Ostateczna decyzja o terminie jednak jeszcze nie zapadła, tak zresztą jak decyzja o kręgu uczestników tego nadzwyczajnego szczytu. W rachubę wchodzą także Grecja, Bułgaria i niektóre kraje Bałkanów Zachodnich.

Polityka azylowa będzie też przypuszczanie tematem rozmowy kanclerz z przyjeżdżającym w poniedziałek z wizytą nowym premierem Włoch Giuseppem Conte. Angela Merkel ma go przyjąć wieczorem w Urzędzie Kanclerskim.

DW, tageschau.de / stas