Niemieckie partie polityczne będą musiały pogodzić się z mniejszymi dotacjami z państwowego budżetu. Federalny Trybunał Konstytucyjny w Karlsruhe uznał we wtorek (24.01.2023) za niekonstytucyjne i nieważne podwyższenie górnej granicy państwowych dotacji o 25 mln euro, o którym zdecydowano cztery i pół roku temu. Tym samym sukcesem zakończył się wniosek grup parlamentarnych FDP, Zielonych i Partii Lewicy, które zaskarżyły zwiększenie dopłat.

Nie oznacza to jednak, że podwyższenie górnej granicy jest wykluczone po wsze czasy. Sąd widział możliwości w tym zakresie. W tym przypadku skrytykował jednak, że wzrost granicy dopłat z 165 do 190 mln euro nie został wystarczająco uzasadniony. Bundestag uchwalił ją latem 2018 roku głosami największych frakcji - CDU/CSU i SPD.

„Nieuzasadniona” podwyżka

Dopłaty z budżetu państwa stanowią około jednej trzeciej dochodów partii, a ich ostateczna wysokość zależy od liczby głosów uzyskanych w wyborach. Obowiązuje względny górny limit: partie nie mogą otrzymywać więcej pieniędzy niż tyle, ile pozyskają same - na przykład ze składek członkowskich i darowizn. Ponadto istnieje bezwzględna górna granica dotacji państwowych, która dotyczy wszystkich partii. W przypadku jej przekroczenia dotacje są proporcjonalnie zmniejszane.

Kwota ta została ustalona w 1994 roku na 230 mln marek i od tego czasu jest regularnie dostosowywana do ogólnego rozwoju cen: w ubiegłym roku było to 205 mln euro. Czysta korekta związana z rozwojem cen jest dopuszczalna. Jednak ogólny limit może zostać podniesiony tylko w przypadku „drastycznej” zmiany okoliczności.

W 2018 roku CDU/CSU i SPD argumentowały, że wyzwania związane z cyfryzacją stanowią właśnie taką drastyczną zmianę, na przykład dlatego, że komunikacja z wyborcami staje się bardziej złożona. Ówczesne partie opozycyjne – FDP, Zieloni i Lewica– apelowały w Karlsruhe przeciwko nowemu rozporządzeniu i teraz odniosły sukces. Górna granica dopłat ma zapobiec wrażeniu „samoobsługi” polityków z publicznej kasy, wyjaśniła wiceprezes trybunału konstytucyjnego Doris Koenig.

Politycy myślą o nowej ustawie

Po decyzji sądu o dopłatach za ubiegły rok, które wkrótce mają być ustalone na nowo, będą ponownie obliczane na podstawie starego pułapu – powiedziała agencji informacyjnej AFP przedstawicielka trzech skarżących grup parlamentarnych Sophie Schoenberger.

Administracja Bundestagu zdecyduje teraz, czy większe pieniądze z poprzednich lat od 2019 roku będą musiały zostać zwrócone. Ustawodawcy mogą też podjąć nową próbę zmiany ustawy o partiach politycznych.

Sekretarz generalny SPD Kevin Kuehnert powiedział w Karlsruhe, że wyrok nie ma bezpośrednich konsekwencji finansowych dla jego partii. Od początku sprawy sądowej - powiedział - na wszelki wypadek funkcjonowała ona tak, jakby górna granica dopłat nigdy nie została podniesiona.

Sekretarze generalni CDU i CSU, Mario Czaja i Martin Huber, zapowiedzieli prace nad nową regulacją zwiększającą finansowanie partii: „Po tym orzeczeniu droga jest wolna, aby podjąć nową próbę z odpowiednio uzasadnioną ustawą”.

(afp/gsz)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>