1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW

Niemcy. Zwiększenie dotacji dla partii niekostytucyjne

24 stycznia 2023

Niemieccy politycy muszą zadowolić się niższymi dotacjami dla ich partii z budżetu. Ostatnie zwiększenie dopłat jest bowiem niekonstytucyjne. Trybunał konstytucyjny ostrzega przed „samoobsługą” polityków z budżetu.

Federalny Trybunał Konstytucyjne w Karlsruhe
Federalny Trybunał Konstytucyjne w KarlsruheZdjęcie: Uli Deck/dpa/picture alliance

Niemieckie partie polityczne będą musiały pogodzić się z mniejszymi dotacjami z państwowego budżetu. Federalny Trybunał Konstytucyjny w Karlsruhe uznał we wtorek (24.01.2023) za niekonstytucyjne i nieważne podwyższenie górnej granicy państwowych dotacji o 25 mln euro, o którym zdecydowano cztery i pół roku temu. Tym samym sukcesem zakończył się wniosek grup parlamentarnych FDP, Zielonych i Partii Lewicy, które zaskarżyły zwiększenie dopłat.

Nie oznacza to jednak, że podwyższenie górnej granicy jest wykluczone po wsze czasy. Sąd widział możliwości w tym zakresie. W tym przypadku skrytykował jednak, że wzrost granicy dopłat z 165 do 190 mln euro nie został wystarczająco uzasadniony. Bundestag uchwalił ją latem 2018 roku głosami największych frakcji - CDU/CSU i SPD.

„Nieuzasadniona” podwyżka

Dopłaty z budżetu państwa stanowią około jednej trzeciej dochodów partii, a ich ostateczna wysokość zależy od liczby głosów uzyskanych w wyborach. Obowiązuje względny górny limit: partie nie mogą otrzymywać więcej pieniędzy niż tyle, ile pozyskają same - na przykład ze składek członkowskich i darowizn. Ponadto istnieje bezwzględna górna granica dotacji państwowych, która dotyczy wszystkich partii. W przypadku jej przekroczenia dotacje są proporcjonalnie zmniejszane.

Kwota ta została ustalona w 1994 roku na 230 mln marek i od tego czasu jest regularnie dostosowywana do ogólnego rozwoju cen: w ubiegłym roku było to 205 mln euro. Czysta korekta związana z rozwojem cen jest dopuszczalna. Jednak ogólny limit może zostać podniesiony tylko w przypadku „drastycznej” zmiany okoliczności.

Wybory w Niemczech. Tak wybierany jest Bundestag

01:56

This browser does not support the video element.

W 2018 roku CDU/CSU i SPD argumentowały, że wyzwania związane z cyfryzacją stanowią właśnie taką drastyczną zmianę, na przykład dlatego, że komunikacja z wyborcami staje się bardziej złożona. Ówczesne partie opozycyjne – FDP, Zieloni i Lewica– apelowały w Karlsruhe przeciwko nowemu rozporządzeniu i teraz odniosły sukces. Górna granica dopłat ma zapobiec wrażeniu „samoobsługi” polityków z publicznej kasy, wyjaśniła wiceprezes trybunału konstytucyjnego Doris Koenig.

Politycy myślą o nowej ustawie

Po decyzji sądu o dopłatach za ubiegły rok, które wkrótce mają być ustalone na nowo, będą ponownie obliczane na podstawie starego pułapu – powiedziała agencji informacyjnej AFP przedstawicielka trzech skarżących grup parlamentarnych Sophie Schoenberger.

Administracja Bundestagu zdecyduje teraz, czy większe pieniądze z poprzednich lat od 2019 roku będą musiały zostać zwrócone. Ustawodawcy mogą też podjąć nową próbę zmiany ustawy o partiach politycznych.

Sekretarz generalny SPD Kevin Kuehnert powiedział w Karlsruhe, że wyrok nie ma bezpośrednich konsekwencji finansowych dla jego partii. Od początku sprawy sądowej - powiedział - na wszelki wypadek funkcjonowała ona tak, jakby górna granica dopłat nigdy nie została podniesiona.

Sekretarze generalni CDU i CSU, Mario Czaja i Martin Huber, zapowiedzieli prace nad nową regulacją zwiększającą finansowanie partii: „Po tym orzeczeniu droga jest wolna, aby podjąć nową próbę z odpowiednio uzasadnioną ustawą”.

(afp/gsz)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>