W samym środku Unii Europejskiej zagraża postępujący coraz dalej demontaż wolności, państwa i demokracji – przestrzegł w rozmowie z agencją dpa Konstantin Kuhle, rzecznik parlamentarnej frakcji FDP ds. polityki wewnętrznej. Jego zdaniem szczególnie dwa kraje: Węgry i Polska stanowią „powód do największego zaniepokojenia”. 

Dlatego – jak przekonuje Kuhle – UE powinna stworzyć „parasol ochronny dla państwa prawa”, a obrona praworządności musi być jednym z priorytetów niemieckiej prezydencji w Unii w drugiej połowie roku.

Efekty uboczne koronawirusa

Podobnego zdania jest europoseł FDP Moritz Koerner. „Dokonywane w ostatniej chwili zmiany w prawie wyborczym, rządzenie za pomocą dekretów, ograniczenia wolności mediów, to negatywne efekty towarzyszące pandemii koronawirusa” – ocenił Koerner, odnosząc się do sytuacji na Węgrzech i w Polsce. Jak dodał, szefowa Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen musi wreszcie podjąć działania „i zapewnić, że krótkotrwały stan wyjątkowy nie doprowadzi do długotrwałego kryzysu demokracji w UE”.

Pod koniec marca węgierski parlament przyjął ustawę wprowadzającą stan zagrożenia w związku z pandemią koronawirusa, dając premierowi Viktorowi Orbanowi uprawnienia do rządzenia za pomocą dekretów przez nieograniczony czas bez parlamentarnej kontroli. „W Polsce narodowo-konserwatywna rządząca partia PiS chce zmienić prawo wyborcze bezpośrednio przed wyborami prezydenckimi 10 maja, co opozycja uważa za «zamach stanu»” – pisze dpa.

Zadanie dla niemieckiej prezydencji UE

Obaj politycy FDP uważają, że w trakcie niemieckiej prezydencji w UE rząd kanclerz Angeli Merkel powinien wystąpić z „inicjatywą na rzecz wartości podstawowych”, która służyłaby wzmocnieniu ochrony rządów prawa oraz praw człowieka i obywatela. Ich zdaniem Europejska Karta Praw Podstawowych powinna w pełni obowiązywać we wszystkich krajach członkowskich UE i dawać obywatelom UE możliwość upominania się o wynikające z niej prawa w Trybunale Sprawiedliwości UE.

Politycy FDP domagają się też uzależnienia płatności z nowego wieloletniego budżetu UE od przestrzegania zasad rządów prawa. Uważają oni, że Komisja Europejska powinna mieć możliwość łączenia poszczególnych postępowań w sprawie systemowych naruszeń traktatu UE, prowadzonych przeciwko jednemu państwu, jeżeli „całościowy obraz wskazuje na ciężkie naruszenie wartości UE”.

„Ustanawiając parasol ratunkowy dla rządów prawa Komisja Europejska i niemiecka prezydencja w Radzie UE dałyby mocny sygnał społeczeństwom obywatelskim w krajach UE, których to dotyczy” – ocenił Kuhle, cytowany przez dpa. 

Krytyczny projekt rezolucji PE

Także Parlament Europejski zamierza dać wyraz zaniepokojeniu działaniami rządów na Węgrzech i w Polsce. W piątek głosować ma nad rezolucją w sprawie walki z pandemią koronawirusa. W projekcie dokumentu, który uzgodniły cztery frakcje w PE: Europejska Partia Ludowa, socjaliści, Zieloni oraz frakcja Odnowić Europę, znalazł się fragment odnoszący się do sytuacji w Polsce i Na Węgrzech. 

W dokumencie wyrażono ubolewanie w związku z decyzją węgierskiego rządu o przedłużeniu na nieokreślony czas stanu zagrożenia, przyznaniem rządowi nieograniczonych w czasie uprawnień do rządzenia za pomocą dekretów oraz osłabieniem kontroli parlamentarnej. W projekcie wyrażono też ubolewanie w związku z „krokami polskiego rządu, a mianowicie zmianami kodeksu wyborczego niezgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego i innymi przepisami prawnymi oraz decyzją o organizacji wyborów prezydenckich w środku pandemii, co może zagrozić życiu obywateli Polski oraz podważyć koncepcję wolnych, równych, bezpośrednich i tajnych wyborów, jakie ma gwarantować Konstytucja”.  

Autorzy projektu wzywają Komisję Europejską by „pilnie” oceniła, czy działania związane ze stanem pandemii, są zgodne z traktatami unijnymi oraz zareagowała na poważne naruszenia traktatów, wykorzystując wszystkie dostępne jej narzędzia i sankcje, „w tym budżetowe”.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>