Tegoroczna Nagroda Nobla w dziedzinie chemii przypadła Stefanowi W. Hell z Getyngi oraz Erickowi Betziger i Williamowi Moerner ze Stanów Zjednoczonych. Taki werdykt ogłosiła w środę (8.10) w południe Królewska Szwedzka Akademia Nauk w Sztokholmie. „W pierwszej chwili pomyślałem, że to jakiś dowcip”, skomentował tę wiadomość Stefan Hell. Dopiero chwilę później rozpoznał w telefonie głos przewodniczącego kapituły nagrody Staffana Normarka. „Trochę to trwało, zanim to do mnie dotarło”, dodał Hell będący dyrektorem Instytutu im. Maxa Plancka, specjalizującego się w chemii biofizycznej. Naukowiec prowadzi tam wydział molekularnej nano-biofotoniki. Jednocześnie jest też szefem wydziału optycznej nanoskopii przy Niemieckim Centrum Badań nad Rakiem w Heidelbergu.

51-letni Stefan W. Hell, 54-letni Eric Betzig pracujący w Howard Hughes Medical Institute w Ashburn oraz 61-letni prof. William E. Moerner z uniwersytetu Stanford podzielą się po równo kwotą 8 mln koron szwedzkich, co odpowiada sumie 3,7 mln euro.

Nagroda za wyjątkowy mikroskop

Naukowcy otrzymali nagrodę Nobla za opracowanie mikroskopu świetlnego o bardzo wysokiej rozdzielczości, którego działanie oparte jest na zjawisku fluorescencji i fosforescencji. Mikroskop umożliwia dokładniejsze badanie komórek, pozwalając rozpoznać defekty genetyczne czy inne zaburzenia. Jest szczególnie pomocny w badaniach chorób prowadzących do uszkodzenia mózgu, np. w chorobie Parkinsona, Alzheimera oraz w terapiach antyrakowych jak i przy opracowywaniu nowych terapii farmakologicznych.

„Dzięki ich osiągnięciom mikroskop optyczny może zajrzeć w nanoświat, a mikroskopia stała się nanoskopią”, uzasadnili swoją decyzję członkowie Komitetu Noblowskiego.

14. nagroda Nobla do Getyngi

Urodzony w Rumunii Stefan Hell jest absolwentem wydziału fizyki uniwersytetu w Heidelbergu, gdzie zdobył też tytuł doktorski. Od 1997 roku zajmuje się badaniami w Instytucie Maxa Plancka w Getyndze. Odznaczony został wieloma nagrodami naukowymi m.in.: nagrodą Kavliego, nagrodą Fundacji Körbera oraz Leibniza.

Tegoroczna Nagroda Nobla jest już 14. nagrodą, która trafia do Getyngi. Przed rokiem otrzymał ją w dziedzinie medycyny Thomas Südhof.

Wręczenie nagrody odbędzie się w Sztokholmie 10 grudnia br.,w rocznicę śmierci jej fundatora Alfreda Nobla.

Dpa/ afp/ Alexandra Jarecka