W Niemczech toczy się debata nt. seniorów za kółkiem oraz tego, czy powinno się ich dodatkowo kontrolować z uwagi na bezpieczeństwo ruchu. Niemiecka Rada Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego odrzuca propozycje obowiązkowego egzaminu na prawo jazdy dla seniorów. To działanie byłoby nieproporcjonalne – ocenia Rada Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego: „Samodzielne prowadzenie samochodu oznacza dla większości ludzi niezależność i elastyczność. A dla wielu osób starszych własny samochód to ważna część ich codzienności”.

Badacz wypadków Siegfried Brockmann proponuje jednak obowiązkową „jazdę kontrolną” dla kierowców po 75. roku życia.

Propozycje KE ws. seniorów

W tle jest debata nt. planów Komisji Europejskiej przedstawionych już na początku marca, których celem jest minimalizacja śmiertelnych wypadków drogowych w UE. Elementem tych planów jest zmiana zasad dotyczących praw jazdy dla osób powyżej 70. roku życia.

W tym zakresie planowane są również nowe zasady dla seniorów, m.in. wprowadzenie obowiązkowych badań lekarskich lub wypełniania samoceny zdolności do prowadzenia (w zależności od decyzji państwa członkowskiego). Badania bądź wypełnienie dokumentu obowiązywałoby co pięć lat.

Dotyczyłoby to także każdorazowego odnowienia prawa jazdy. Prawa jazdy wydawane od 19 stycznia 2013 r. – zgodnie z propozycją KE – nie powinny już być bezterminowe, ale ważne przez 15 lat. Od 70. roku życia prawo jazdy powinno być odnawiane co pięć lat.

Minister przeciw badaniom i testom

Propozycją KE muszą zająć się teraz  Parlament Europejski i państwa członkowskie i wynegocjować kompromis.

W samych Niemczech obowiązkowe testy dla kierowców-seniorów są mało prawdopodobne: przeciwny temu jest minister transportu Volker Wissing (FDP). Mówił o tym w rozmowie z „Bild am Sonntag”: „Wcale nie uważam, by seniorzy w pewnym wieku mieli bez żadnego powodu poddawać się testowi zdolności (do prowadzenia – red.)”.

Rzeczniczka ministerstwa powiedziała z kolei, że ​​Niemcy wierzą, że badania lekarskie powinny mieć miejsce wobec kierowców samochodów i motocykli, jeśli istnieją ku temu konkretne przesłanki ws. fizycznej lub psychicznej zdolności do kierowania pojazdem. I to dotyczy również seniorów.

Rada za działaniami, ale dobrowolnymi

Niemiecka Rada Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego poinformowała, że ​​odsetek osób w wieku 65 lat i więcej w stosunku do ogółu ludności Niemiec to obecnie około 22 proc. Ale tylko około 14,5 proc. uczestników wszystkich wypadków z obrażeniami ciała należy do tej grupy wiekowej. „Starsi ludzie mają w porównaniu do udziału swojej grupy w populacji nieproporcjonalny udział w wypadkach. Ogólnie można nawet stwierdzić, że osoby starsze w ruch drogowym raczej są zagrożone niż same stwarzają zagrożenie” – ocenia Rada.

Wg Rady nie ma też optymalnego czasu na taką kontrolę: „Najlepsze byłoby uczenie się przez całe życie z naciskiem na różne kwestie w zależności od sytuacji życiowej i potrzeb mobilności”.

Działania w tej kwestii powinno się podejmować najpóźniej w wieku 75 lat, bo od tego wieku sprawność wyraźnie spada. Ale uczestnictwo w takich aktywnościach powinno być – wg Rady – dobrowolne.

Z kolei Siegfried Brockmann, analityk wypadków dla firm ubezpieczeniowych, zaznacza w rozmowie z DPA, że Komisja Europejska nie zakłada obowiązku zdawania testu na prawo jazdy. Podstawą planu KE jest to, że od 70. roku życia prawo jazdy ma być odnawiane co pięć lat po dokonaniu samooceny. Mogłoby to oznaczać tylko nowe zdjęcie i wizytę w urzędzie.

Ekspert proponuje: jazdy kontrolne po 75. roku życia

Ale to byłoby pomijanie sedna problemu – ocenia Brockmann. Liczby bezwzględne pokazują, co prawda, że seniorzy za kierownicą nie oznaczają wyższego ryzyka wypadków. – Ale seniorzy znacznie rzadziej jeżdżą samochodem. Przy uwzględnieniu liczby przejechanych kilometrów ryzyko wypadku w przypadku seniorów wzrasta – jest podobne do tego u kierowców w wieku od 18 do 24 lat – mówi ekspert.

Według niego zmiany są potrzebne. Brockmann proponuje obowiązkową jazdę kontrolną dla kierowców od 75. roku życia: godzinę jazdy np. z instruktorem nauki jazdy. Seniorzy otrzymywaliby po niej informację zwrotną i rekomendację, na jakich trasach lepiej nie jeździć. Prawo jazdy by zachowywali.

Również Rada Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego popiera postulat obowiązkowych jazd kontrolnych po 75. roku życia. Jak argumentuje, jeśli w wypadkach biorą udział seniorzy, zwykle to oni są ich sprawcami. Kwestia sprawności podwyższa u nich ryzyko wypadku, które może być nawet wyższe niż u młodych kierowców.

Planowane zmiany dotyczące kierowców-seniorów odrzuca z kolei ADAC, niemiecki automobilklub zrzeszający ponad 17 milionów członków.

(DPA/mar)