Szymon Peres był ostatnim przedstawicielem pokolenia założycieli Izraela. Jako jeden z inicjatorów Porozumienia z Oslo – tymczasowego porozumienia pokojowego między Izraelem a Palestyńczykami – otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla wraz z ówczesnym premierem Icchakiem Rabinem i szefem Organizacji Wyzwolenia Palestyny Jaserem Arafatem. Zawarte w 1993 roku porozumienie z Oslo uważane jest za fundament procesu pokojowego na Bliskim Wschodzie.

Szymon Peres urodził się jako Szymon Perski 2 sierpnia 1923 roku w należącym wówczas do Polski Wiszniewie w województwie nowogródzkim (dziś Białoruś). W wieku 11 lat wyemigrował z matką i rodzeństwem do brytyjskiego Mandatu Palestyny, gdzie dwa lata wcześniej wyjechał jego ojciec. Natychmiast zmienił nazwisko na Peres. Miał 29 lat, kiedy jego polityczny mentor, pierwszy premier Izraela Dawid Ben-Gurion mianował go dyrektorem generalnym ministerstwa obrony.

Peres był dwukrotnie szefem izraelskiego rządu i ministrem w 12 rządach. Nieprzerwanie od 1959 do 2007 był posłem do Knesetu. Od 2007 do 2014 roku był dziewiątym prezydentem Izraela. 

Laureat pokojowej nagrody Nobla angażował się na rzecz politycznego kompromisu z Palestyńczykami. Swój cel Szymon Peres formułował jako „żydowskie państwo o nazwie Izrael z sąsiadującym arabskim państwem o nazwie Palestyna, które się nie zwalczają, tylko żyją ramię w ramię, w przyjaźni i współpracy”.

dpa / Elżbieta Stasik