Głównym celem uchodźców z Afryki, którzy przybywają do Unii Europejskiej drogą morską łódkami i kutrami, są najczęściej włoska wysepka Lampedusa na Morzu Śródziemnym i Malta. Komisarz UE ds. wewnętrznych Jacques Barrot odwiedził niedawno te miejsca i był wstrząśnięty tym, co tam zastał. Po wizycie komisarza jego rzecznik Johannes Laitenberger wezwał kraje Unii, aby pospieszyły z pomocą.

-"Priorytetem polityki Komisji Europejskiej jest zorganizowanie solidarnej pomocy zarówno dla uciekinierów jak i wsparcie państw UE, które z trudem radzą sobie z przyjmowaniem uchodźców.”

Brak koncepcji unijnej polityki azylowej

Pomysł na rozwiązanie problemów związanych z napływem uciekinierów do Unii Europejskiej ma niemiecki minister spraw wewnętrznych Wolfgang Schäuble. Pomysł nie jest nowy. Minister przedstawił go już raz 4 lata temu:

-"Oprócz skutecznej ochrony granic unijnych, powinniśmy zabrać się za zwalczanie przyczyn napływu uchodźców, a to znaczy, że musimy ściśle kooperować z państwami ościennymi”.

W ten sposób Unia Europejska już od kilku lat stara się zapobiegać uchodźctwu. Lecz krytycy tych poczynań uważają, że te zabiegi są za bardzo ukierunkowane na utrudnianie migracji. Do ich grona należy także od 2006 roku Antonio Guterres, wysoki komisarz ds. uchodźców ONZ:

-"Lepsza ochrona i długofalowe rozwiązania w krajach pochodzenia uchodźców, to chwalebny cel. Ale nie powinno to zwalniać Europy z odpowiedzialności udzielania azylu, o który migranci zabiegają. Europa jest kontyngentem, na którym ludzie szukają schronienia. I tak powinno być.”

Niemiecki eurodeputowany, Wolfgang Kreissl-Dörfler (SPD) zna z autopsji sytuację na Lampedusie. Był tam 4 lata temu z delegacją Parlamentu Europejskiego. I już wtedy sytuacja, jaką zastał na włoskiej wysepce, wstrząsnęła nim. Od tego czasu nie zrobiono nic - pomstuje niemiecki socjaldemokrata. Urzędnicy świadomie przyznają uchodźcom status nielegalnych imigrantów:

-"Wszyscy traktowani są jednakowo, i to jest prawdziwy dramat. Przecież jedni są migrantami ekonomicznymi, a inni uchodźcami politycznymi z prawem do azylu, o które mogą zabiegać sądownie. Temu próbuje się zapobiec przede wszystkim w Grecji, ale i we Włoszech. Nikt nie jest informowany o przysługujących mu prawach. Uchodźców zamyka się w ośrodkach zatrzymań i wydala.”

Apele o unijną solidarność

Wolfgang Kreissl-Dörfler zarzuca Komisji opieszałość w pociąganiu do odpowiedzialności takich krajów jak Włochy. Manifestowana na zewnątrz solidarność unijna nie daje się poznać w kwestiach polityki dotyczącej udzielania azylu. Niemiecki socjaldemokrata przytacza przykłady z własnego podwórka:

-"Unia Europejska mogłaby zrobić więcej. Barierą są nie tylko finanse. Trzeba sobie jasno powiedzieć, że problem uchodźców istnieje nie tylko w basenie Morza Śródziemnego, ale także na zielonej granicy w Polsce, na Węgrzech, w Czechach i trochę w Niemczech. Więc musimy ustalić kontyngenty i transferować uchodźców z jednego kraju do drugiego”- proponuje niemiecki eurodeputowany. Przypomni on przy okazji, że w 1990 roku Niemcy przyjęły 280.000 uchodźców, i na próżno czekały na gest solidarności ze strony innych krajów unijnych, także od południowych, które teraz oczekują pomocy.

Wygląda na to, że wspólna unijna polityka azylowa jest jeszcze w powijakach. Może do jej rozwoju przyczyni się powołany 9 lat temu Europejski Fundusz Uchodźców, którego celem jest promowanie unijnej solidarności w kwestiach związanych z azylem i wspólnego ponoszenia obciążeń przy przyjmowaniu uchodźców.