1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW

Populiści na fali. AfD zwiększa swoje wpływy w Niemczech

28 czerwca 2023

Po sukcesie AfD w wyborach lokalnych w Sonnebergu w Turyngii, krytycy ostrzegają przed politycznym trzęsieniem ziemi. Partia, w której szeregach są też prawicowi ekstremiści, stawia sobie coraz większe cele polityczne.

„To dopiero początek!" Kierownictwo partii AfD odnotowuje obecnie rekordowe wyniki w sondażach opinii publicznej w Niemczech
„To dopiero początek!" Kierownictwo partii AfD odnotowuje obecnie rekordowe wyniki w sondażach opinii publicznej w NiemczechZdjęcie: dpa/Revierfoto/picture alliance

Polityczny i medialny oddźwięk niewielkich, regionalnych wyborów w Niemczech jest ogromny: Alternatywa dla Niemiec, AfD, zdominowała niemieckie dyskusje w mediach społecznościowych. Dzieje się tak dlatego, że po raz pierwszy w Niemczech polityk AfD    został wybrany na urząd starosty: Robert Sesselmann wygrał wybory w powiecie Sonneberg w landzie Turyngia.

Niemcy. AfD przejmuje władzę w pierwszym powiecie

01:05

This browser does not support the video element.

Niepokój wywołują jednak nie tyle same wybory.Nowy starosta ma niewielką polityczną swobodę. AfD ma jednak nadzieję na znacznie większe sukcesy polityczne i może wykorzystać to zwycięstwo jako paliwo do tego służące. Według aktualnych sondaży AfD ma realne szanse stać się najsilniejszą siłą polityczną w wyborach do lokalnych parlamentów w trzech wschodnich landach w 2024 roku.

AfD: sukcesy pomimo licznych skandali

I to pomimo licznych skandali politycznych: związanych z darowiznami partyjnymi, prawicowymi ekstremistycznymi powiązaniami i rasistowskimi obelgami. I to pomimo faktu, że poszczególni działacze i byli działacze partii wielokrotnie zwracali na siebie uwagę pozytywnymi odniesieniami do faszyzmu i narodowego socjalizmu pod rządami Adolfa Hitlera. Lider partii, Tino Chrupalla, po niedawnym sukcesie wyborczym powiedział: „To dopiero początek!”.

Polityk AfD z Turyngii, Robert Sesselmann (w środku) został nowym starostą w Sonnebergu. Kierownictwo partii nie kryło zadowoleniaZdjęcie: Jacob Schröter/IMAGO

Dlaczego partia odnosi obecnie takie sukcesy? Wydaje się, że nabija punkty szczególnie w dwóch politycznych obszarach tematycznych: imigracji i ochronie klimatu. Od lat agresywna walka z uchodźcami i imigrantami są głównym tematem AfD. W swoich kampaniach AfD również celowo wzbudza obawy przed muzułmanami. Johanes Hillje, który jest politycznym doradcą i specjalistą ds. komunikacji, mówi w wywiadzie dla dziennika „Tageszeitung": „Podstawową narracją AfD zawsze było to, że istnieje zagrożenie kulturowe. Przez długi czas pochodziło ono z zewnątrz, od migrantów. Teraz pochodzi również z wewnątrz, poprzez restrukturyzację społeczeństwa w kierunku neutralności klimatycznej –  głównego projektu koalicji sygnalizacji świetlnej (SPD, Zieloni i FDP – przyp. red.)”.

AfD korzysta na sporze między przeciwnikami

AfD wydaje się czerpać korzyści z politycznego sporu między jej politycznymi rywalami. Konserwatyści, socjaldemokraci, zieloni i liberałowie obwiniają się wzajemnie w sporze o polityczne decyzje: szybka transformacja energetyczna, tak czy nie? Ograniczenie prędkości na autostradach? Powrót do energii jądrowej? Z wyjątkiem AfD, wszystkie inne partie przyczyniły się do tych decyzji, w zmieniających się koalicjach. Prawicowi outsiderzy mogą zatem przedstawiać się jako „jedyna prawdziwa opozycja”. Nie musieli dotąd wykazać się żadną polityczną odpowiedzialnością, ponieważ ich polityczni rywale odmawiają jakiejkolwiek współpracy.

Przedstawiciele koalicji w niemieckich rządzie. Od lewej: Christian Lindner, minister finansów (FDP), Robert Habeck, minister gospodarki i klimatu (Zieloni), Olaf Scholz (SPD), kanclerz NiemiecZdjęcie: Jens Krick/Flashpic/picture alliance

Doradca polityczny Hillje obwinia rząd Niemiec tworzony przez SPD, Zielonych i FDP za wzrost poparcia dla AfD. – Rząd Niemiec przygotował coś w rodzaju emocjonalnej podstawy mobilizacyjnej na rzecz AfD poprzez podsycanie niepewności finansowej w ustawie dotyczącej  ogrzewania – powiedział Hillje w wywiadzie dla programu telewizyjnego „Raport z Berlina” („Bericht aus Berlin”). Ustawa ta przewiduje konwersję prywatnych systemów grzewczych na odnawialne źródła energii. Właściciele domów obawiają się z tego powodu wysokich kosztów. Hillje dostrzega w tym strachu połączonym z generalnym niezadowoleniem z demokracji, jako „ożywienie również dla prawicowych populistów”.

Krytycy uważają jednak, że konserwatywni chadecy pod przywództwem CDU są częściowo odpowiedzialni za dobrą passę AfD. Od miesięcy zajmują oni twarde stanowisko wobec uchodźców i kwestii społecznych, takich jak prawa osób LGBTQ. W ten sposób chadecy chcą odzyskać wyborców AfD. Krytycy dają temu niewielkie szanse powodzenia. Twierdzą, że w razie wątpliwości u wyborców zapunktuje zawsze radykalny oryginał. Nim jest właśnie AfD.

Były prezydent USA Donald Trump pobudził skrajnie prawicowe ruchy na całym świecieZdjęcie: Evan Vucci/AP Photo/picture alliance

Sukcesy AfD w Niemczech przypominają polityczny rozwój, który jest również znany z USA. Tam były prezydent Donald Trump pozostaje istotną siłą polityczną pomimo wszystkich kłamstw i skandali. Podobnie jak Trump w USA, AfD w Niemczech definiuje się jako jedyna alternatywa dla politycznego establishmentu i jako rzekomy głos ludu tłumiony przez media.

„AfD jest zagrożeniem dla demokracji”

Ze względu na liczne powiązania AfD z antykonstytucyjnymi organizacjami i coraz bardziej wpływowym volkistowskim skrzydłem partii, które wielokrotnie odmawia mniejszościom w kraju prawa do bycia Niemcami, instytucje i siły społeczne ostrzegają przed rosnącym wpływem AfD. Polityczni przeciwnicy, stowarzyszenia gospodarcze, stowarzyszenia muzułmańskie i Centralna Rada Żydów postrzegają AfD jako zagrożenie dla demokracji.

Po obecnym sukcesie wyborczym w Turyngii, AfD jest również wspierana przez obóz  neonazistowski. Znany prawicowy ekstremista Michael Brueck pogratulował partii na swoim kanale na Telegramie. Apeluje do niedawno wybranego starosty AfD: „Nie może być fałszywej pobłażliwości w koniecznej czystce w administracji".

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>