Prezydent Rosji Władimiro Putin zarzucił rządowi Ukrainy, że swoją ofensywą przeciw prorosyjskim separatystom na wschodzie Ukrainy "burzy ostatnie nadzieje” na zrealizowanie postanowień z Genewy. Rząd w Kijowie przeszedł na „tryb walki” i atakuje pokojowo nastawionych mieszkańców różnych miejscowości - powiedział według rosyjskich agencji prasowych rzecznik Putina Dmitrij Pieskow. Rzecznik prezydenta Rosji mówił o „karnej akcji” przeprowadzanej przez ukraińskie siły rządowe.

Putin ostrzegał, że tego rodzaju operacja jest „zbrodnią“. – Rozwój sytuacji niestety całkowicie potwierdza jego ocenę – powiedział Pieskow. W czwartek (1.05) wieczorem na wschodnią Ukrainę pojechał specjalny wysłannik Putina, były rzecznik praw człowieka Władimir Łukin. Od rozpoczęcia ukraińskiej ofensywy kontakt z nim został jednak przerwany.

Zakładnicy OBWE ponoć bezpieczeni

Rosyjski rząd zaapelował też do Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE) o pomoc w powstrzymaniu ukraińskiej ofensywy – informuje agencja Itar-Tass. Apel jest pikantny, w objętym walkami Słowiańsku przetrzymywani są także porwani przez prorosyjskich separatystów wojskowi obserwatorzy OBWE. Podobno zostali przeniesieni w bezpieczne miejsce. Poinformował o tym w swoim internetowym wydaniu „Bild-Zeitung”, powołując się na samozwańczego burmistrza Słowiańska Wiaczesława Ponomariowa. – W tej chwili trudno przewidzieć – odpowiedział Ponomariow na pytanie, czy ofensywa sił rządowych wpłynie na uwolnienie obserwatorów.

Prorosyjscy bojownicy w Słowiańsku przetrzymują od tygodnia siedmiu wojskowych obserwatorów OBWE. Według informacji separatystów w międzyczasie dwóch znajdujących się wśród porwanych członków służby specjalnej Ukrainy SBU zostało wymienionych za dwóch więzionych członków „milicji ludowej”. Negocjacje z rządem w Kijowie zostały uwieńczone sukcesem – cytuje agencja Interfax rzecznika separatystów.

Merkel domaga się od Putina zaangażowania

W czwartek wieczorem (1.05) Władimir Putin i Angela Merkel po raz kolejny rozmawiali telefonicznie. Kanclerz wezwała Putina do wytężenia wysiłków dla uwolnienia zakładników odwołując się do „odpowiedzialności Rosji jako członka OBWE”. Merkel zaapelowała do Putina, by „zrobił użytek ze swojego wpływu na prorosyjskich separatystów” – powiedziała w Berlinie rzeczniczka rządu Christiane Wirtz.

Według informacji Kremla Putin domagał się w rozmowie z Merkel, by wpłynęła na wycofanie ukraińskich wojsk rządowych ze wschodu kraju, położenie kresu przemocy i wszczęcie narodowego dialogu. Zachód obarcza Rosję odpowiedzialnością za niedotrzymanie wynegocjowanych z udziałem Rosji postanowień z Genewy i zaognianie kryzysu na Ukrainie. Plan pokojowy z Genewy przewiduje m.in. rozbrojenie separatystów i opuszczenie przez nich budynków rządowych.

Angela Merkel przebywa od piątku (2.05) z dwudniową wizytą w USA. Kryzys na Ukrainie i stosunki z Rosją będą jednym z tematów rozmów kanclerz z prezydentem Barackiem Obamą. Rozmowy mają się też toczyć wokół afery podsłuchowej NSA i negocjowanej umowy UE i USA o wolnym handlu. Tuż przed wylądowaniem Merkel w Waszyngtonie wpływowy senator John McCain ostro skrytykował politykę niemieckiego rządu wobec Ukrainy. Jest hańbą, że Berlin nie pokazuje swojego przywództwa – powiedział McCain dziennikarzom. Republikański polityk zaznaczył, że zamierza spotkać się z kanclerz przy okazji jej wizyty w Waszyngtonie i wprost powie jej swoje zdanie. Niemiecka strona dementuje, że takie spotkanie jest planowane.

Steinmeier rozmawia w Bernie i Berlinie

Minister spraw zagranicznych Niemiec Frank-Walter Steinmeier i przewodniczący OBWE Didier Burkhalter wezwali tymczasem do natychmiastowego uwolnienia zakładników. Obydwaj politycy spotkali się w piątek (2.05) w Bernie. Negocjatorzy z ramienia OBWE próbują położyć kres tej wojnie nerwów na miejscu, na Ukrainie. W rozmowie Steinmeiera i Burkhaltera chodziło też o wzmocnienie pracy obserwatorów OBWE na Ukrainie.

Sytuacja przetrzymywanych obserwatorów wojskowych będzie też tematem spotkania w Berlinie Steinmeiera i szefowej unijnej dyplomacji Catherine Ashton.

Ukraina tematem rozmów także w Warszawie

Czołowi przedstawiciele Rosji, Ukrainy i UE rozmawiają w piątek (2.05) w Warszawie na temat konfliktu gazowego między Ukrainą i Rosją. Przy wspólnym stole zasiadają unijny komisarz ds. energii Guenther Oettinger oraz ministrowie energetyki Rosji Aleksander Nowak i Ukrainy Jurij Prodan. Strony konfliktu zaprosił do rozmów unijny komisarz Oettinger.

Prezydent Rosji ostrzegł niedawno państwa UE przed możliwymi problemami w zaopatrzeniu w energię w związku z konfliktem na Ukrainie. Putin grozi dostarczaniem Ukrainie gazu tylko na przedpłaty, co mogłoby wpłynąć także na zaopatrzenie Europy w gaz. Ukraina jest najważniejszym państwem tranzytowym dla przesyłki gazu do krajów UE. Problemy w zaopatrzeniu w gaz Europa odczuła już w 2009 roku, kiedy Rosja przykręciła Ukrainie kurki z gazem z powodu niezapłaconych rachunków.

DW / Elżbieta Stasik

red. odp.: Bartosz Dudek