Stężenie gazów cieplarnianych w atmosferze w roku 2016 rosło w tempie nienotowanym od początku pomiarów. Naukowcy ostrzegają przed przyspieszeniem zmian klimatycznych.
Reklama
Według informacji podanych przez Światową Organizację Meteorologiczną WMO stężenie dwutlenku węgla w atmosferze rosło w ubiegłym roku w tempie niespotykanym od czasu wprowadzenia pomiarów. Co prawda emisja CO2 w ostatnich trzech latach utrzymywała się na równym poziomie, to jednak zwiększyła się jego koncentracja w atmosferze. Działo się to nie tylko za sprawą czynnika ludzkiego, lecz także ze względu na zjawiska pogodowe jakEl Niño, powodujące wzrost temperatury mórz i oceanów, czy susze w regionach tropikalnych – zaznaczają naukowcy z WMO w Genewie.
Ze względu na anomalie pogodowe oceany i np. lasy nie mogły wchłaniać tak dużo szkodliwego dla atmosfery CO2 jak w innych latach. Jak podaje WMO koncentracja CO2 w atmosferze wynosiła w roku 2016 403,3 ppm (cząsteczek na milion), w porównaniu z 400 ppm w roku poprzednim. Do początków epoki industrializacji około 1750 r. koncentracja ta wynosiła przez co najmniej 800 tys. lat mniej niż 280 ppm.
Trudny spadek
Na podstawie analizy osadów geologicznych naukowcy przypuszczają, że tak wysoka koncentracja CO2 jak obecnie, występowała ostatnio przed 3-5 mln lat. Wtedy temperatura na ziemi była przypuszczalnie 2-3 stopnie wyższa, przez co doszło prawdopodobnie do gwałtownego topnienia lodów na Grenlandii i Zachodniej Antarktydzie, a poziom mórz był wyższy o 10-20 m. Jest to scenariusz, który mógłby się powtórzyć przy dalej rosnącej emisji gazów cieplarnianych – ostrzegają naukowcy.
Sekretarz generalny WMO Peter Taalas podkreśla, że bez szybkiej redukcji emisji CO2 i innych gazów cieplarnianych pod koniec obecnego stulecia grozić może wzrost temperatury, które znacznie przekraczać będzie cele wyznaczone na światowej konferencji klimatycznej w Paryżu – Przyszłe pokolenia odziedziczą dużo bardziej nieprzyjazną planetę – zaznaczył.
Coraz szybszy wzrost
Stężenie CO2 wzrastało w ostatnich latach coraz szybciej. W połowie lat 60-tych jej krzywa rosła rocznie o 0,7 ppm. W połowie lat 80-tych przekroczona została górna granica 350 ppm. Obecnie roczny wzrost wynosi 2-3 ppm. W ten sposób populacja ziemi podniosła zawartość CO2 w powietrzu o ponad 40 proc.
Z emitowanego do atmosfery CO2 jedna czwarta absorbowana jest przez oceany, Drugie tyle kumulowane jest przez rośliny i gleby, a reszta przedostaje się do atmosfery. Naukowcy spierają się, w jakim stopniu większa ilość gazów cieplarnianych spowodowała ocieplenie klimatu. Przeciętna temperatura ziemi mierzona na powierzchni według danych ONZ wzrosła w przeciągu minionych 130 lat o 0,8 stopnia. Z obliczeń wynika, że dwutlenek węgla jest przypuszczalnie odpowiedzialny w dwóch trzecich za wzrost temperatur na ziemi.
dpa / Małgorzata Matzke
10 rzeczy, które każdy może zrobić dla ochrony klimatu
3/4 globalnej emisji gazów cieplarnianych pochodzi ze spalania węgla, ropy naftowej i gazu, 1/4 z rolnictwa i wycinki lasów. Jak można ograniczyć tę emisję? Co może zrobić każdy z nas? 10 wskazówek.
Zdjęcie: Fotolia/Subbotina Anna
1. Zużywać mniej węgla, ropy i gazu
Większość gazów cieplarnianych jest emitowana do atmosfery przez elektrownie, przemysł i środki transportu. Ogrzewanie budynków to 6 proc. globalnej emisji gazów cieplarnianych. Kto efektywnie wykorzystuje energię i ogranicza zużycie surowców paliwowych, ten chroni klimat.
Zdjęcie: picture-alliance/dpa
2. Własna produkcja energii elektrycznej
Energia elektryczna nie musi pochodzić z elektrowni węglowych czy gazowych. Są inne mmożliwości, przystępne dla wielu kieszeni. Inwestycja w urządzenia fotowoltaiczne do produckji energii lub nawet tylko kolektory słoneczne do ogrzewania domu i wody szybko się zwraca.
Zdjęcie: Mobisol
3. Promować dobre pomysły
Coraz więcej gmin, firm czy spółdzielni inwestuje w wykorzystanie odnawialnych źródeł energii i czerpie korzyści ze sprzedaży "czystego" prądu. Ten park solarny należy do niemieckiej gminy Saerbeck, liczącej 7200 mieszkańców. Produkuje się tu tyle energii, że można sprzedawać jej nadwyżki. Delegacja ze Stanów Zjednoczonych chciała poznać ten model produkcji i organizacji.
Zdjęcie: Gemeinde Saerbeck/Ulrich Gunka
4. Zamknąć dopływ pieniędzy "trucicielom"
Coraz więcej ludzi, funduszy emerytalnych, towarzystw ubezpieczeniowych, uniwersytetów i miast wycofuje swoje aktywa z przedsiębiorstw wykorzystujących surowce kopalniane. Muenster jest pierwszym miastem w Niemczech, które przyłączyło się do tzw. ruchu "divestment". Na całym świecie podobnie postąpiło już wiele miast. Ten globalny ruch jest bardzo dynamiczny, bo przyłączyć może się do niego każdy.
Zdjęcie: 350.org/Linda Choritz
5. Zostaw samochód, wsiądź na rower
Rowery i publiczne środki komunikacji pozwalają zmiejszyć emisję CO2. W porównaniu z samochodem autobus pozwala zaoszczędzić 5-krotnie więcej emisji, pociąg o napędzie elektrycznym - nawet 15-krotnie. W Amsterdamie większość mieszkańców jeździ rowerami. Władze miasta zadbały o odpowiednią sieć ścieżek rowerowych.
Zdjęcie: DW/G. Rueter
6. Niekoniecznie samolotem
Komunikacja lotnicza jest szczególnie szkodliwa dla klimatu. Liczby ukazują dylemat: Aby osiągnąć globalne cele klimatyczne, każdy mieszkaniec ziemi nie powinien spowodować emisji wyższej niż 5,9 t CO2 rocznie. Jeden przelot z Berlina do Nowego Jorku i spowrotem powoduje emisję 6,5 t. CO2 na osobę.
Zdjęcie: Getty Images/AFP/P. Huguen
7. Ograniczyć spożycie mięsa
Do emisji gazów cieplarnianych przyczynia się także rolnictwo. Przy uprawie ryżu oraz w przewodach pokarmowych krów, owiec i kóz powstaje zabójczy dla klimatu metan. Krytycznie należy postrzegać także konsumpcję mięsa, gdyż do tuczenia zwierząt potrzeba m.in. soi. Dla jej produkcji karczuje się lasy tropikalne, co zaburza cały ekosystem.
Zdjęcie: Getty Images/J. Sullivan
8. Kupuj eko
Szczególnie szkodliwy dla atmosfery jest tlenek diazotu, który przyczynia się do efektu cieplarnianego w 6 proc. Powstaje on w elektrowniach i silnikach, ale także przez sztuczne nawożenie upraw rolnych na skalę przemysłową. W ekorolnictwie stosuje się tylko nawożenie naturalne, co wiąże się z mniejszą emisją tego gazu do atmosfery.
Zdjęcie: imago/R. Lueger
9. Ekobudownictwo i świadoma konsumpcja
W procesie produkcji stali i cementu powstaje dużo CO2. Natomiast przy produkcji drewna czy bambusa rośliny pochłaniają CO2 z atmosfery i produkują tlen. Kto decyduje się na naturalne surowce budowlane, pomaga chronić klimat. To samo odnosi się do konsumpcji: im bardziej jest energooszczędna, tym lepiej dla środowiska.
Zdjęcie: Oliver Ristau
10. Uczulić na problem
Jak można ograniczyć efekt cieplarniany, żeby dzieci mogły żyć w świecie wolnym od katastrof i kataklizmów? Podstawą jest edukacja, uczulenie na problemy i zachęta do konkretnych działań. Liczy się każdy człowiek.