Import ropy z Kazachstanu do rafinerii w Schwedt był przedstawiany w połowie 2022 roku przez właściciela większościowego rafinerii PCK, rosyjski koncern Rosnieft, jako ewentualny kompromis w przypadku, gdy Niemcy zrezygnują z rosyjskiej ropy. W połowie 2023 roku faktycznie do tego doszło. Wcześniej rozmowy w Kazachstanie na temat dostaw ropy prowadzili politycy partii „Lewica” (Die Linke) i AfD, mający doświadczenie we współpracy z Rosją.

Po inwazji Rosji na Ukrainę, w połowie 2022 roku, niemiecki rząd zdecydował o rezygnacji z rosyjskiej ropy. Decyzja ta dotyczyła głównie dwóch wschodnioniemieckich rafinerii: PCK w Schwedt i Leuna. Właściciel wschodnioniemieckiej rafinerii w Schwedt, rosyjski Rosnieft, zaproponował kupno ropy z Kazachstanu. Natomiast rafineria Leuna, która należy do francuskiego koncernu Total, zaczęła skutecznie dywersyfikować dostawy ropy. Do Leuny trafia obecnie w dużej części ropa przeładowywana w polskim Naftoporcie w Gdańsku. Jest to blisko połowa zapotrzebowania tego zakładu. 

 

Niemiecki poseł z rosyjskim paszportem

Prawicowo-populitsyczna partia Alternatywa dla Niemiec (AfD) nie poparła decyzji niemieckiego rządu o rezygnacji z rosyjskiej ropy. Jesienią 2022 roku AfD wystosowała do niemieckiego rządu wniosek z pytaniami w celu wstrzymania decyzji o rezygnacji z rosyjskiej ropy. We wniosku zwracano uwagę na brak dowodów na skuteczność sankcji. Jednym z autorów tego wniosku był przewodniczący niemiecko-środkowoazjatyckiej grupy parlamentarzystów w Bundestagu Eugen Schmidt (AfD). Poseł urodził się w Kazachstanie i jak podał niemiecki tygodnik „Der Spiegel”, posiada on poza niemieckim paszportem, z racji statusu przesiedleńca,  także paszport rosyjski. Schmidt miał także występować w rosyjskiej telewizji państwowej, wypowiadając się krytycznie na temat polityki Zachodu.

W połowie września 2022 rząd niemiecki wprowadził w PCK zarząd komisaryczny nad udziałami Rosnieftu, które należały do jego spółek-córek w Niemczech. Rosnieft pozostaje jednak nadal właścicielem większościowym w Schwedt.

Latem 2022 roku sprawą rafinerii w Schwedt zainteresował się były wicepremier Brandenburgii, a obecnie poseł do Bundestagu Christian Görke z partii „Lewica” (Die Linke). W drugiej połowie listopada 2022 Görke dołączył do niemiecko-środkowoazjatyckiej grupy parlamentarnej w Bundestagu.

Podobnie jak AfD „Lewica” nie poparła decyzji niemieckiego rządu o rezygnacji z rosyjskiej ropy. Rzecznik „Lewicy” ds. Niemiec Wschodnich w Bundestagu, Sören Pellmann, ostrzegał szczególnie przed wysokimi cenami paliw i utratą miejsc pracy w Schwedt jako konsekwencji rezygnacji z rosyjskiej ropy.

Polityk „Lewicy” ratuje w Kazachstanie niemiecką rafinerię

Görke nie jest bezpośrednio związany z regionem, gdzie położona jest rafineria PCK. Jego okręg wyborczy Cottbus– Spree-Neisse jest położony w południowej Brandenburgii.  Mimo to jako pierwszy niemiecki polityk po wybuchu pełnoskalowej wojny w Ukrainie wybrał się w drugiej połowie grudnia 2022 do Kazachstanu. Jego biuro poselskie potwierdziło, że 20 grudnia rozmawiał on na temat dostaw ropy do Niemiec z wiceministrem energii Republiki Kazachstanu Assetem Magauovem oraz z Magzumem Mirzagaliyevem, prezesem zarządu KazMunayGas.

Również 20 grudnia z Magzumem Mirzagaliyevem rozmawiał za pomocą łącza wideokonferencyjnego pełnomocnik niemieckiego rządu ds. rafinerii PCK, wiceminister gospodarki RFN Michael Kellner z partii Zielonych. Rzeczniczka prasowa niemieckiego ministerstwa gospodarki potwierdziła Deutsche Welle, że ze strony ministerstwa nie było żadnych instrukcji ani rozmów z posłem Görke, na temat podjęcia działań w sprawie importu kazachskiej ropy.

Do Astany Christian Görke wziął ze sobą Andrè Nowaka, szefa biura posła Andrè Hahna z „Lewicy”.  Hahn należy do grupy parlamentarnej na rzecz współpracy Niemiec z Azją Centralną, ale także do niemiecko-rosyjskiej grupy parlamentarnej w Bundestagu. 

— Towarzyszyłem posłowi Christianowi Görke z racji na moje wieloletnie doświadczenie we współpracy z Kazachstanem —  wyjaśnił Andrè Nowak w odpowiedzi na pytanie Deutsche Welle. Nowak ma długoletnie  doświadczenie w kwestiach współpracy z politykami z Azji Centralnej. Należał także do grupy obserwatorów wyborów parlamentarnych w Uzbekistanie w 2019 roku.

Niemieccy przyjaciele Azji Centralnej z misją w Kazachstanie

W  dniach 19-25 lutego 2023 Christian Görke ponownie wyruszył do Azji Centralnej, tym razem z delegacją posłów niemiecko-środkowoazjatyckiej  grupy parlamentarnej, której przewodniczył poseł Eugen Schmidt z AfD.  W Astanie niemieccy posłowie rozmawiali 20  lutego z dyrektorem generalnym KazTransOil Talgatem Kurmanbajewem.

Poza Schmidtem i Görke'm w podróży tej brał udział także Thomas Bareiss z CDU, któremu w 2021 roku niemiecka prasa zarzucała lobbing na rzecz jednej z firm w Azerbejdżanie. —  Podczas spotkań omówiono również możliwość bezpośrednich dostaw ropy naftowej do rafinerii PCK w Schwedt. Umożliwiłoby to dalsze zróżnicowanie i poprawę bezpieczeństwa energetycznego we wszystkich obszarach. Ponadto rafineria w Schwedt mogłaby w dalszym ciągu gwarantować dostawy produktów paliwowych - oznajmił Bareiss na pytanie Deutsche Welle.

W czerwcu 2023 roku przy okazji wizyty prezydenta Franka-Waltera Steimeiera w Kazachstanie podpisano kontrakt, który dotyczy dostaw ropy do Niemiec rzędu 100 tysięcy ton miesięcznie do końca 2024 roku. Obecnie rosyjska agencja Izwiestia sugeruje, że dostawy te mogą wzrosnąć do 2 milionów ton rocznie. Badania przeprowadzone na ropie płynącej przez ropociąg „Przyjaźń” przez polskie terytorium z Kazachstanu do rafinerii Schwedt wykazują właściwości chemiczne ropy rosyjskiej. Zwróciło na to uwagę polskie ministerstwo klimatu. Niemieckie ministerstwo gospodarki nie kwestionuje tych wyników, ale zwraca uwagę na fakt, że ropa została zakupiona w Kazachstanie.

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>