Saksonia: Krematoria na granicy wydolności
25 stycznia 2021
Gerold Muenster długo się zastanawiał, czy powinien pokazać dziennikarzom, jak obecnie wygląda jego praca w krematorium. Jako jego kierownik musi okazać współczucie rodzinom zmarłych. Nie chce jednak zwiększać ich obaw. Z drugiej strony jego sytuacja pogarsza się z dnia na dzień. Dlatego zdecydował się udzielić przedstawicielom mediów rzeczowych informacji.
Muenster pozostał zatem w budynku krematorium i otworzył przed nimi jego drzwi. - Tu odbywa się ceremonia pożegnania ze zmarłymi - wyjaśnia. Mamy tu miejsce na około 90 osób, ale w tej chwili jest ono wypełnione trumnami. Na części z nich widać nalepkę "pozytywny wynik testu na koronawirusa" albo po prostu "COVID-19".
Brakuje miejsca na trumny
- W tej chwili brakuje nam miejsca na trumny - wyjaśnia Gerold Muenster. Na początku grudnia ubiegłego roku w tej skromnej sali odbyła się ostatnia ceremonia pożegnania ze zmarłymi. W tej chwili sala służy jako składowisko na trumny. Za krematorium stoi ciągnik siodłowy z naczepą-chłodnią. - W ten sposób chcieliśmy jakoś przejść przez święta, ale już 23 grudnia wszystkie miejsca były zapełnione - dodaje.
Gerold Muenster nie chce podać dokładnej liczby zmarłych. Ani tych, którzy znajdują się w tej chwili w krematorium, ani tych, którzy zostają tu skremowani każdego dnia. Jego zdaniem, nie są to dane, które powinny trafiać do opinii publicznej, "nawet jeśli trudno jest je jednoznacznie określić". W jego przekonaniu wystarczy powiedzieć, że w grudniu 2020 roku krematorium wykonało ponad połowę pracy więcej niż wynosiła jego średnia za ubiegłe pięć lat. - Dla nas oznacza to, że pracujemy na granicy wydolności - mówi.
Wysoka śmiertelność w Saksonii
Muenster zamyka drzwi sali pożegnań ze zmarłymi i przechodzi do wąskiego korytarza. Także tu piętrzą się trumny, które jako następne trafią do krematoryjnego pieca. - Przez cały dzień jesteśmy zajęci ich przestawianiem - wyjaśnia. - Oznacza to dla nas ciężką, fizyczną pracę, ale także duże obciążenia psychiczne. Bywają dni, w których wieczorem mamy więcej zmarłych niż rano, na początku pracy - dodaje.
Na razie sytuacja raczej się nie zmieni. Wciąż utrzymuje się wysoka śmiertelność na koronawirusa, zwłaszcza tu, w Saksonii, potwierdzona danymi statystycznymi. W połowie grudnia śmiertelność w tym landzie była o 109 procent wyższa niż w ciągu czterech ubiegłych lat. Dla porównania: w skali ogólnoniemieckiej była wyższa tylko o 24 procent. Wzrost śmiertelności w Saksonii ma kilka przyczyn. Epidemia koronawirusa jest tylko jedną z nich.
Długie pożegnanie dla rodzin
Co oznaczają te liczby dla rodzin, staje się jasne po rozmowie z Lutzem Behrischem. Od ponad 20 lat jest proboszczem w Doebeln i zna wielu mieszkańców, którzy na początku lekceważyli pandemię koronawirusa. Być może dlatego, że wirus wówczas jakoś oszczędzał to 20-tysięczne miasto. Teraz jednak w ich myśleniu nastąpiła zasadnicza zmiana. Spowodowana także koronakryzysem.
Proboszcz Behrisch jest przekonany, że jego parafia będzie potrzebować dużo czasu na uporanie się z tym wszystkim. - W pierwszej fazie traumy i żałoby dominuje szok, który trwa dłużej niż zwykle, ponieważ towarzyszy mu nieznane wcześniej i trudne do zrozumienia zjawisko, jakim jest pandemia - wyjaśnia. - Wiele osób cierpi dodatkowo, ponieważ w tej chwili pożegnanie ze zmarłymi może odbyć się tylko w bardzo wąskim gronie osób - dodaje. Dlatego Behrisch oferuje im dodatkową uroczystość żałobną w terminie późniejszym.
Niewygodna i trudna prawda
Jak długo to wszystko jeszcze potrwa, tego na razie nie wie nikt. Gerold Muenster wychodzi z założenia, że obecna sytuacja w miejskim krematorium utrzyma się do końca lutego. Dodatkowym, trudnym czynnikiem może okazać się pogoda. W tej chwili panuje mróz i trumny ze zwłokami można przechowywać tymczasowo w pomieszczeniach, które nie wymagają chłodzenia, ale to się może w każdej chwili zmienić. Gerold Muenster już o tym myśli.
- Na razie żyjemy chwilą - mówi 47-latek, którego pracą w krematorium nikt do tej pory się specjalnie nie interesował. To zrozumiałe. Mało kto zaprząta sobie na co dzień uwagę śmiercią. Teraz, podczas pandemii, zależy mu na jak najdalej posuniętej przejrzystości.
Nawet, jeśli niektórzy wciąż nie chcą uwierzyć w tak wysoką śmiertelność. Część ludzi po prostu nie chce przyjąć tej bolesnej prawdy i tego, że to wszystko dzieje się na ich oczach. - Ale tak właśnie jest - zapewnia Gerold Muenster.