Niemcy i Francja wezwały Ukrainę do całkowitego wdrożenia porozumienia z Mińska niezależnie od aktualnego kryzysu rządowego. Szef niemieckiego MSZ Frank-Walter Steinmeier i jego francuski kolega Jean-Marc Ayrault, naciskali w czasie dwudniowej (22/23. 2.2016) wizyty w Kijowie na wdrażanie politycznych reform jak i na przestrzeganie rozejmu na wschodzie kraju. Naruszany jest on stale zarówno przez prorosyjskich separatystów jak i ukraińską stronę.

Steimmeier powiedział po spotkaniu z prezydentem Petro Poroszenką i premierem Arsenijem Jaceniukiem, że „świat czeka na postępy”. – Nie możemy zaakceptować ciągłego naruszania uzgodnionego rozejmu – podkreślił i przypomniał, że muszą zostać wdrożone także polityczne uzgodnienia z Mińska.

Kolejne niemiecko-francuskie spotkanie ws. Ukrainy z ukraińskimi i rosyjskimi przywódcami odbędzie się w Paryżu.

Kryzys rządowy

Premier Jaceniuk wprawdzie przetrwał głosowanie o wotum zaufania, ale jego partia straciła większość w ukraińskim parlamencie. Ukrainę, która przeżywa także głęboki kryzys gospodarczy, oczekuje rozpisanie nowych wyborów. Czas nagli, powiedział szef niemieckiego MSZ, przypominając o wstrzymaniu kilka miesięcy temu wypłat zachodniej pomocy finansowej dla Ukrainy wartości kilku miliardów euro.

Steinmeier domagał się w Kijowie rozwiązania konfliktu wewnętrznego na Ukrainie i „sygnałów wskazujących na stabilizację sytuacji oraz gotowość do przeprowadzenia reform”. Wskazując na napięte relacje między Poroszenką i Jaceniukiem, niemiecki socjaldemokrata podkreślił, że na „osobiste uprzedzenia i konkurowanie między sobą” nie ma miejsca.

Zero tolerancji

Niemiecki minister spraw zagranicznych z naciskiem przypomniał o konieczności zwiększenia wysiłków w walce z korupcją. – To musi być polityka kierująca się zasadą: zero tolerancji dla korupcji – podkreślił Steinmeier. Jego francuski kolega wskazał na „długą drogę do całkowitego wdrożenia reform”. – W tym celu Ukraina musi mieć funkcjonujący rząd. Najgorszym scenariuszem byłoby zatrzymanie się w połowie tej drogi – z częściowo wdrożonymi reformami, bez perspektyw dla Dombasu – podkreślił Ayrault.

Ministrowie spraw zagranicznych Niemiec i Francji domagali się ponadto pilnych zmian w ukraińskiej ustawie o ordynacji wyborczej, aby możliwe było przeprowadzenie wyborów samorządowych na wschodzie Ukrainy. Kijów upiera się, aby wybory odbyły się tam po całkowitym zakończeniu konfliktu zbrojnego. Szef francuskiego MSZ wyraźnie temu zaprzeczył. Twierdzi on, że bezzwłoczne zmiany w ustawie o ordynacji wyborczej wpłyną na przyspieszenie tempa stabilizacji sytuacji na wschodzie Ukrainy.

Niemieckie zaangażowanie na Ukrainie

Pierwszą inicjatywę mającą na celu rozwiązanie kryzysu na Ukrainie podjęto w grudniu 2013 roku. Ówczesny szef niemieckiego MSZ Guido Westerwelle (FDP) spotkał się z prozachodnimi demonstrantami na kijowskim Majdanie. Dopiero potem odbył spotkanie z przedstawicielami rządu Wiktora Janukowycza. W lutym 2014 roku nowy szef niemieckiego MSZ Frank-Walter Steinmeier (SPD) w towarzystwie ministrów spraw zagranicznych Polski i Francji spotkał się z premierem Janukowyczem na rozmowach mediacyjnych w Kijowie. Kanclerz Angela Merkel (CDU) przyjęła wtedy w Berlinie kandydata na prezydenta Ukrainy Petro Poroszenko.

W czerwcu 2014 roku Kijów i Moskwa starały się wynegocjować rozejm. Po rozmowie Merkel z prezydentami Rosji, Francji i Ukrainy oświadczono, że porozumienie między prorosyjskimi separatystami i ukraińskimi wojskami rządowymi jest częścią uzgodnionego pięciopunktowego planu.

W lutym 2015 roku Kijów i przedstawiciele separatystów zawarli rozejm po mediacjach podjętych przez Niemcy, Francję i Rosję.

Kryzys ukraiński stał się w czerwcu 2015 roku tematem na spotkaniu państw grupy G-7 w bawarskiej miejscowości Elmau. W tym samym czasie OBWE przedstawiła miażdżący raport o swojej misji obserwacyjnej na Ukrainie. Pomimo wysiłków mediacyjnych Niemiec i Francji, w konflikcie na wschodzie Ukrainy jest wiele ofiar śmiertelnych i rannych. W sierpniu 2015 roku Angela Merkel spotkała się z prezydentem Rosji i Ukrainy zapraszając ich do Berlina.

W styczniu 2016 roku, Frank-Walter Steimeier domagał się wzmocnienia OBWE. Organizacja, której rotacyjne kierownictwo Niemcy przejęły w 2016 roku, odgrywa w jego opinii kluczową rolę w poszukiwaniach rozwiązania konfliktu na Ukrainie. 14 lutego, w pierwszą rocznicę porozumienia Mińsk-2 Steimeier dokonał trzeźwego bilansu. - Jesteśmy jeszcze daleko od wprowadzenia go w życie – powiedział po spotkaniu z kolegami w Moskwie, Kijowie, Paryżu i w kuluarach monachijskiej Konferencji Bezpieczeństwa.

DPA, DW/ Barbara Cöllen