Raport przygotowała Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej (FRA). Jego autorzy przepytali 6,7 tys. czarnoskórych osób, mieszkających w trzynastu europejskich krajach. Na każde państwo przypadało średnio 519 respondentów.

W większości państw, w tym w Polsce, ankieterzy zbierali dane poprzez wywiady twarzą w twarz, wspomagając się komputerowym kwestionariuszem. W kilku krajach, w tym w Niemczech, badani sami wypełniali go online.

Wyniki nie świadczą najlepiej o walce z problemem rasizmu. W porównaniu do raportu z 2018 roku jest wręcz gorzej. 

Coraz większy odsetek dyskryminacji rasowej

Poprzednim razem 39 proc. badanych przyznało, że doświadczyło dyskryminacji rasowej w ciągu ostatnich pięciu lat. Teraz to już 45 proc. Co trzeci badany padł jej ofiarą w ostatnim roku, a podobny odsetek doświadczył w tym czasie rasistowskiego nękania. Najczęściej były to młode kobiety, osoby z wyższym wykształceniem i te noszące religijną odzież.

– To szokujące, że od czasu naszej ostatniej ankiety w 2016 r. nie odnotowaliśmy żadnej poprawy – przyznaje Michael O'Flaherty, dyrektor FRA. – Zamiast tego osoby pochodzenia afrykańskiego spotykają się z coraz większą dyskryminacją wyłącznie ze względu na kolor skóry.

Niemcy niechlubnym liderem

W czołówce pod tym względem są Austria i Niemcy. Rasizmu doświadczyło tam w ciągu ostatnich pięciu lat ponad 70 proc. badanych, a w ostatnim roku – 64 proc. To najwyższe wskaźniki spośród wszystkich państw.

Także w Niemczech autorzy raportu odnotowali najwyższy odsetek nękania na tle rasowym – w ciągu pięciu lat rasistowskich incydentów doświadczył tu co drugi badany. Niemcy, Finlandia i Dania były też krajami, w których respondenci najczęściej mieli za sobą rasistowskie ataki (w Niemczech 9 proc.).

Dyskryminacja uwidoczniła się w różnych obszarach życia. Najwięcej, bo ponad 60 proc. przepytanych czarnoskórych osób z Niemiec odczuło przejawy rasizmu poszukując mieszkania. Niemcy były również w czołówce krajów, w których badani dostrzegli dyskryminację jeśli chodzi o dostęp do ochrony zdrowia (27 proc.). Wyższy odsetek był tylko w Austrii (28 proc.).

Polska z najniższymi wskaźnikami

Polska jest na drugim biegunie, jeśli chodzi o wyniki badań. Mieszkające tam czarnoskóre osoby najrzadziej doświadczały dyskryminacji. Podobnie jak w Portugalii, mówiło o niej około 20 proc. badanych.

W porównaniu do większości krajów, Polska wypadła najlepiej także jeśli chodzi o różne obszary życia. Przykładowo, najmniejszy odsetek badanych z tego kraju poczuł się dyskryminowany w placówce edukacyjnej (2 proc., a np. w Niemczech to 37 proc.) czy jeśli chodzi o dostęp do opieki zdrowotnej (5 proc., tyle co we Francji i Portugalii).

W Polsce, Finlandii i Luksemburgu najmniej badanych miało poczucie, że policja zatrzymała ich ze względu na kolor skóry. Co więcej, ponad 80 proc. respondentów z Polski mówiło, że policja traktowała ich z szacunkiem. To najwyższy odsetek ze wszystkich państw.

Powody migracji: praca, rodzina, studia

W liczącej ok. 50 stron ankiecie badani byli pytani nie tylko o doświadczenia związane z rasizmem, ale też o pracę, warunki mieszkaniowe czy przyczyny migracji do Europy.

Co trzecia osoba przyjechała do danego kraju ze względu na pracę, nieco mniej wskazywało na powody rodzinne. W przypadku Polski głównymi powodami były studia oraz praca.

Z raportu FRA płyną też inne ogólne wnioski. Czarnoskóre osoby są dyskryminowane najczęściej przy poszukiwaniu zakwaterowania lub pracy. Niemal nikt takich przypadków nie zgłasza.

W porównaniu do ogółu społeczeństwa, znacznie częściej popadają w biedę. Częściej są również zatrudniane na umowy tymczasowe lub mają zbyt wysokie kwalifikacje w stosunku do wykonywanego stanowiska. Co trzeci respondent zajmuje się najprostszymi pracami, najczęściej związanymi z fizycznym wysiłkiem. Polska wyróżnia się pod tym względem, bo w taki sposób zarabia na życie tylko dziewięć proc. mieszkających tam badanych.

Wedle raportu prawie połowa respondentów mieszka w przepełnionych mieszkaniach. Autorzy zauważyli, że we wszystkich badanych krajach, z wyjątkiem Polski, w przypadku osób pochodzenia afrykańskiego to częstsze niż w przypadku innych. Według raportu w Polsce co trzeci badany ma własny dom, zazwyczaj bez hipoteki.

(DPA, AFP/kij)

Chcesz skomentować nasze artykuły? Dołącz do nas na facebooku! >>