Uzależnienie od internetu i AI dotyka coraz więcej dorosłych
14 czerwca 2025
Coraz więcej osób zatraca się w wirtualnych światach. Nie mogą oderwać się od gier, nie są w stanie odłożyć telefonu komórkowego na dłużej niż 20 minut lub muszą oglądać pornografię w każdej wolnej chwili.
– Zapotrzebowanie na poradnictwo gwałtownie rośnie – mówi Niels Pruin, kierownik działu uzależnień od mediów i internetu organizacji Caritas w diecezji augsburskiej.
Uzależnieni od internetu
Terapeuta widzi to na przykład w ośrodku Caritas „Café Connection” w Donauwoerth, przeznaczonym dla młodych osób zagrożonych uzależnieniem. Obecnie co drugi klient zgłasza się do niego z problemami związanymi z korzystaniem z mediów. Niektórzy są sami uzależnieni, inni mają w rodzinie kogoś, kto nadużywa mediów. Jednak niewielu z nich siada przed doradcą i przyznaje, że jest uzależnione od internetu. Klienci, jak opowiada Niels Pruin, mają raczej niejasne wrażenie, że nie są na właściwej drodze. „Mówią, że są smutni, samotni lub przygnębieni”, relacjonuje Przeczuwają jednak, że może to mieć związek z ich sposobem korzystania z mediów.
W prawie wszystkich przypadkach oprócz zaburzeń związanych z korzystaniem z mediów dostrzega on także inne aspekty, takie jak ADHD lub autyzm. Jak mówi, już miał do czynienia z ekstremalnymi przypadkami: „Młodzi ludzie byli zabierani do swoich rodziców z całkowicie zaśmieconych mieszkań, byli zaniedbani, od wielu dni się nie myli”.
Uzależnienie od Internetu jest rosnącym problemem od co najmniej dziesięciu lat. Krajowy Urząd ds. Mediów Nadrenii Północnej-Westfalii już w czerwcu 2015 roku podniósł alarm na podstawie wyników badania w tej sprawie. Według ówczesnych danych około 300 tys. dzieci i młodzieży nadmiernie korzystało z Internetu.
Trudno jest uzyskać aktualne, wiarygodne dane. Federalny Instytut Zdrowia Publicznego odsyła do wyników badania dotyczącego skłonności do zażywania narkotyków w 2023 roku, które dotyczyło korzystania z gier komputerowych i Internetu przez osoby w wieku od 12 do 25 lat.
„W okresie od 2011 do 2023 roku zaobserwowano częstsze występowanie problemów związanych z korzystaniem z Internetu” – piszą autorzy tego badania. Od czasu kryzysu związanego z pandemią koronawirusa sytuacja się pogarsza. – Wielu naszych klientów twierdzi, że problem stał się naprawdę poważny – mówi Niels Pruin.
Sztuczna inteligencja i pornografia
Problem ten dodatkowo pogłębia sztuczna inteligencja. Przy jej pomocy można tworzyć światy gier dostosowane do indywidualnych zachowań graczy, co sprawia, że granie staje się jeszcze bardziej atrakcyjne.
Niels Pruin zwraca uwagę na szczególnie gwałtowny wzrost konsumpcji pornografii. Dzięki sztucznej inteligencji można obecnie tworzyć obrazy przedstawiające nawet najbardziej dziwaczne obsesje seksualne. Jako terapeuta uzależnień prowadzi ogólnokrajową grupę wsparcia online dla osób uzależnionych od pornografii. – Od kilku lat jestem dosłownie zasypywany zgłoszeniami – mówi. W tej chwili otrzymuje średnio dwa zgłoszenia dziennie.
Również Benjamin Gruenbichler, kierownik placówik „neon – Prewencja i pomoc w uzależnieniach w Rosenheim", obserwuje podczas wizyt w szkołach i podczas prowadzonych przez siebie warsztatów, że uzależnienie od mediów rośnie. Uważa, że młodzi ludzie potrzebują szczególnej ochrony w obliczu coraz bardziej fascynujących możliwości cyberprzestrzeni.
Jest przekonany, że osoby poniżej 14. roku życia nie powinny posiadać własnych urządzeń cyfrowych. W tym kontekście wspiera ruch rodziców pod nazwą „smarter start ab 14” na rzecz dzieciństwa bez smartfonów. Inicjatywę tę poparło do tej pory 50 tys. obywateli.
Gry celowo bez końca
Obaj terapeuci uzależnień nie są jednak skłonni do demonizowania mediów. – Nie ma nic złego w tym, aby na kilka godzin zanurzyć się w innych światach – mówi Benjamin Gruenbichler. W końcu właśnie po to ludzie chodzą do kina. Tyle że film trwa tylko dwie godziny. Tymczasem dzisiejsze gry wideo nie mają końca. – Są skonstruowane tak, że trzeba aktywnie z nich wyjść – zauważa. Ze względu na coraz silniejsze uzależnienie jest to coraz trudniejsze.
W Hamburgu Klaus Woelfling ma do czynienia z ludźmi, którzy uzależnili się od Internetu. – Możemy śmiało powiedzieć, że zjawisko to nasila się – ocenia.
W kierowanej przez niego klinice rehabilitacyjnej Therapeutische Gemeinschaft Jenfeld dostępnych jest 120 miejsc stacjonarnych dla osób uzależnionych. Jeszcze kilka lat temu nie było w niej osób uzależnionych od mediów. Obecnie nawet 20 procent miejsc terapeutycznych zajmują osoby, które nadmiernie grają w gry lub obstawiają zakłady online.
Ten badacz uzależnień od gier chciałby, aby było więcej miejsc terapeutycznych dla osób uzależnionych od mediów. Szacuje, że problem ten dotyka obecnie nawet 5 procent populacji. Szczególnie narażone na ryzyko zatracenia się w wirtualnych światach są osoby wrażliwe, a nasilające się kryzysy społeczne zwiększają wrażliwość wielu ludzi.
(EPD/jak)
Chcesz komentować nasze artykuły? Dołącz do nas na Facebooku! >>