Od 9 lipca Węgry rozszerzyły program tzw. kart narodowych i wydają je teraz także wnioskodawcom z Rosji i Białorusi. Nie są to wizy Schengen, ale pozwolenia na pracę i pozwolenia na pobyt ważne na terenie Węgier. Każde państwo członkowskie UE może wydawać takie dokumenty, a Węgry wydają je także obywatelom Ukrainy, Mołdawii, Serbii, Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry i Macedonii Północnej. Wniosek mogą złożyć osoby z tych ośmiu krajów, które chcą podjąć pracę lub założyć firmę na Węgrzech.

Mają budować na Węgrzech elektrownię

Władze węgierskie chcą pozyskać pracowników z Rosji, którzy będą zatrudnieni przede wszystkim przy rozbudowie na Węgrzech elektrowni atomowej przez rosyjski Rosatom. Rozpatrywanie wniosków o kartę narodową powinno zostać przyspieszone i nie wymagać specjalnej kontroli bezpieczeństwa. Zgodnie z kodeksem wizowym strefy Schengen konieczne jest przynajmniej porównanie danych o wnioskodawcy z Systemem Informacyjnym Schengen (SIS), w którym wymienieni są poszukiwani przestępcy lub zagrożenia. Ponadto nie ma możliwości wydania wiz lub kart kilkuset osobom z Rosji czy Białorusi, które podlegają sankcjom UE w związku z wojną Rosji przeciwko Ukrainie.

Węgry wpuszczą agentów Rosji? Strach w UE

Lider Europejskiej Partii Ludowej Niemiec Manfred Weber w piśmie do Rady UE wyraził obawy ws. bezpieczeństwa w związku z nową węgierską praktyką. Rosja i Białoruś są postrzegane w UE jako zagrożenie. Nowa węgierska polityka stworzyłaby dla potencjalnych rosyjskich szpiegów i sabotażystów luki. Manfred Weber wezwał przywódców UE, aby podczas najbliższego szczytu, w październiku, zajęli się zagrożeniami, jakie stwarza karta narodowa Węgier.

Także m.in. niemiecki eurodeputowany z ramienia Zielonych Sergey Lagodinsky w wywiadzie dla Redaktionsnetzwerk skrytykował nową węgierską praktykę, ale przestrzegł, aby nie narażać wszystkich obywateli Rosji i Białorusi na podejrzliwość. Premier Węgier Viktor Orban po raz kolejny okazuje się sługą Kremla – dodał.

Z węgierską kartą do strefy Schengen

Posiadacze karty narodowej wydanej przez Węgry mogą dzięki niej podróżować do wszystkich 29 państw strefy Schengen przez 90 dni bez konieczności ubiegania się o wizę Schengen. Inne państwa strefy Schengen mogą jednak odmówić im wjazdu, jeśli stwarzają oni ryzyko dla bezpieczeństwa.

Reguluje to art. 6 Kodeksu strefy Schengen. Przypomina o nim rzeczniczka Komisji Europejskiej Anitta Knipper. „Węgry są tym oczywiście również objęte” – przypomniała Anitta Knipper w rozmowie z DW. Jak dodała, KE jest w kontakcie z władzami węgierskimi, aby ocenić wpływ nowej węgierskiej polityki na inne państwa.

Może to oznaczać kolejny spór reszty UE z Węgrami prowadzącymi mimo protestów z Brukseli i innych państw Unii prorosyjską politykę.

90 proc. Rosjan otrzymuje wizę Schengen

Ogólnie rzecz biorąc, w UE nadal nie ma specjalnych ograniczeń wizowych ani nawet sankcji wjazdowych wobec obywateli Rosji czy Białorusi. Pomimo rosyjskiej napaści na Ukrainę mogą oni ubiegać się o wizę Schengen, która uprawnia do wjazdu do wszystkich państw UE na 90 dni.

Strefa Schengen bez kontroli na granicach obejmuje 25 z 27 państw UE oraz Szwajcarię, Liechtenstein, Norwegię i Islandię. Według Komisji Europejskiej w 2023 r. o wizę Schengen złożyło się 520 tys. Rosjan, a 10 proc. wniosków wizowych zostało odrzuconych. W 2022 r., w roku wybuchu wojny, wnioski takie złożyło 690 tys. Rosjan.

Dla porównania: w 2023 r. na całym świecie wydano 8 milionów wiz Schengen. Rosja jest jednym z 5 krajów o największej liczbie wydawanych wiz. Potencjalni szpiedzy mogliby zatem wjechać do kraju w ramach „normalnej” procedury wizowej i niekoniecznie potrzebują węgierskiej karty.

MSZ Węgier atakuje za obawy

Minister spraw zagranicznych Węgier Peter Szijjarto, który jest obecnie przewodniczącym Rady UE, odrzucił krytykę węgierskiego rozporządzenia dotyczącego rosyjskich i białoruskich „pracowników gościnnych”. Podnoszone obawy dotyczące bezpieczeństwa to część „bałtyckiej kampanii propagandowej” – powiedział Szijjarto platformie internetowej Budapest Times.

Dodał, że Rosjanie i Białorusini, którzy otrzymają zezwolenia na pobyt na Węgrzech, nadal będą potrzebować wiz do strefy Schengen. To jednak nieprawda: w przypadku wyjazdów turystycznych  do innych państw Schengen węgierska karta narodowa wystarcza na 90 dni. Rosjanie i Białorusini nie będą mogli jedynie pracować z tym dokumentem w innych krajach UE.

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!