Od czasu pokojowej rewolucji i upadku żelaznej kurtyny zarówno Warszawa jak i Berlin przeszły proces głębokich przemian. Dzisiaj są one dwiema otwartymi na świat i Europę prężnymi metropoliami. Z tej okazji w berlińskim Ratuszu odbyła się uroczystość inauguracji obchodów jubileuszowych, które potrwają do końca roku.

Podobne problemy i wyzwania

 „Jako miasta i jako społeczeństwa wykorzystaliśmy tę okazję do zacieśniania współpracy w dziedzinach, które rodzą podobne problemy, ale i umożliwiają szukanie wspólnych rozwiązań – w ekologii, edukacji, transporcie miejskim, informatyce czy urbanistyce. Wymiana wiedzy i doświadczeń na poziomie miast pozwala na zwiększenie skuteczności i efektywności w realizacji zadań o charakterze ponadlokalnym, dotyczących nie tylko Polski i Niemiec, ale też innych krajów Wspólnoty Europejskiej” - napisała w słowie powitalnym Prezydent Warszawy, Hanna Gronkiewicz -Waltz, która z powodu innych obowiązków niestety nie mogła przybyć na berlińską uroczystość.

Podczas spotkania w Ratuszu zarówno jego gospodarz, Burmistrz Rządzący Berlina Klaus Wowereit, jak i jego polski gość, Wiceprezydent Miasta St. Warszawy, Jacek Wojciechowicz nie szczędzili słów zadowolenia i uznania, podkreślając wzajemną owocną współpracę.

Okrągły stół i mur

Mimo iż kamieniami milowymi tych przemian był niewątpliwie warszawski okrągły stół i upadek muru berlińskiego, które stworzyły podstawy do kontaktów na szczeblu państw, samorządów i społeczności lokalnych, o prawdziwym partnerstwie miast decydują przede wszystkim zwykłe międzyludzkie kontakty ich mieszkańców, szczególnie zaś młodzieży. Bo obok współpracy ekspertów różnych dziedzin młode pokolenie warszawiaków i berlińczyków to ci, którzy „dziś wybierają miejsce, gdzie chcą się uczyć i mieszkać, a jutro stanowić będą o współpracy między Berlinem i Warszawą oraz o kształcie Unii Europejskiej.”

Razem w Unii

Jednak komunikacja wymaga wiedzy. Dlatego też w szkołach średnich Berlina i Warszawy przeprowadzono quiz pt. „Co wiem o mieście partnerskim?” Z każdego miasta wyłoniono w ten sposób pięcioro laureatów, którzy podczas uroczystości odebrali swe nagrody z rąk burmistrza Wowereita i wiceprezydenta Warszawy, Jacka Wojciechowicza. Po wręczeniu nagród uroczystość uświetnił występ świetnego duetu fortepianowego Emilii Sitarz i Bartłomieja Wąsika, Lutosławski Piano Duo.

Partnerstwo Warszawy i Berlina od początku wspierały liczne instytucje, jak Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży, Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej i bilateralna Komisja Rządowa. Ugruntowały one nie tylko wzajemne zaufanie, ale także rozbudziły nadzieję na dobrą, wspólną przyszłość w zjednoczonej Europie. Coraz częściej też zarówno bilateralna jak i multilateralna kooperacja odbywa się w ramach programów finansowanych ze środków UE i organizacji międzynarodowych. Dotyczy ona w równym stopniu urbanistyki, ochrony zabytków, transportu miejskiego, sądownictwa czy, jak i wymiany pracowników administracji samorządowej.

Wiele kanałów wymiany

Oba miasta wymieniają też fachową wiedzą w kwestiach polityki rynku pracy i swobody przepływu pracowników. Stolice aktywizują współpracę szkół wyższych i wyższych szkół zawodowych oraz pomagają berlińskim i warszawskim szkołom partnerskim i związkom sportowym w organizacji przedsięwzięć, konkursów i wzajemnych wizyt.

Jednak żaden inny obszar życia miejskiego nie rozwinął się w ciągu ostatnich 20 lat tak dynamicznie, jak współpraca kulturalna między Warszawą i Berlinem. Intensywne stosunki kulturalne kwitną przede wszystkim w dziedzinie sztuki współczesnej. Ich naturę odzwierciedlił w szczególnej mierze poświęcony fenomenowi nowoczesnych europejskich metropolii projekt „Promised City" w 2010 r., który zainicjowany został przez Instytut Polski w Berlinie i Instytut Goethego w Warszawie. W jego ramach odbyła się seria wystaw, spektakli, akcji performance w miejscach publicznych, warsztatów i wymian dla artystów. 

Młodzież filarem współpracy

Klaus Wowereit zwrócił uwagę szczególnie na dwa wydarzenia, które uświetnią jubileuszowy rok 2011, a które skoncentrowane będą przede wszystkim na spotkaniach młodych pokoleń. Jednym z nich jest projekt „Szkoła mody“, który gromadzi projektantów mody i fotografów, łacząc Akademię Sztuk Pięknych w Warszawie oraz Akademię Sztuk Pięknych Berlin-Weißensee i Międzynarodową Szkołę Mody ESMOD Berlin. Drugim - projekt muzyczno-taneczny z udziałem berlińskiej i warszawskiej młodzieży.  Z okazji jubileuszu zaplanowano ponadto różnorodne wystawy, koncerty, seminaria i warsztaty. Wiele z tych przedsięwzięć stanowić będzie początek dalszych wspólnych działań.

Bo - jak słusznie zauważył Marek Prawda, ambasador RP w Berlinie - jakości partnerstwa miast nie mierzy się rangą spektakularnych imprez jubileuszowych. Odbywa się ono na codzień, po cichu, niejako w drugim szeregu. Jednak jego wymierne efekty są nie do przecenienia.

Katarzyna Weintraub, Berlin

red.odp.: Małgorzata Matzke