Watykan zaostrzył normy prawa kościelnego służące walce z molestowaniem seksualnym przez duchownych. Zmian domagały się związki ofiar, politycy i biskupi Kościoła na świecie. Opublikowana w czwartek (09.05.2019) ustawa przewiduje nowe procedury wnoszenia oskarżeń i wprowadza na całym świecie obowiązek zgłaszania przypadków nadużyć seksualnych przez duchownych.

Po raz pierwszy przewiduje też dochodzenie przeciwko biskupom, którzy tuszowali dochodzenie lub opóźniali je. Ustawa zobowiązuje instytucje kościelne do wspierania pracy państwowych instytucji prowadzących dochodzenie. Wszystkie diecezje muszą najpóźniej do czerwca 2020 stworzyć nieskomplikowany system zgłaszania nadużyć.

Zaniedbania kościelnych przełożonych

Jedną z najważniejszych innowacji jest procedura wykrywania potencjalnych zaniedbań ze strony przełożonych. Arcybiskupom metropolitom będzie przysługiwać szczególna rola we wstępnych dochodzeniach przeciwko biskupom. W Niemczech są to arcybiskupi Kolonii, Monachium, Hamburga, Berlina, Paderborn, Bambergu i Fryburga. Mogą oni korzystać z pomocy ekspertów, szczególnie laickich. Domagali się tego głównie biskupi amerykańscy, aby umożliwić interwencje w stosunku do biskupów.

Aby przyspieszyć procedury, Watykan musi zostać poinformowany o stanie wstępnych dochodzeń w ciągu 30 dni – głosi nowa ustawa.

Wszyscy duchowni i członkowie wspólnot religijnych zostaną również prawnie zobowiązani do informowania o ewentualnych nadużyciach lub zaniechaniach kościelnych przełożonych. W przyszłości będzie to miało zastosowanie nie tylko wobec nieletnich ofiar, ale i w stosunku do zakonnic, pełnoletnich seminarzystów, nowicjuszy w zakonach oraz przypadków pornografii dziecięcej.

Uchylona tajemnica papieska

Bez zmiany pozostaje obowiązek zgłaszania nadużyć wynikający z przepisów państwowych oraz istniejąca współpracę między Kościołem a urzędami państwowymi. Obowiązujące już kary kościelne nie zostały zaostrzone.

Nietknięta pozostaje też tajemnica spowiedzi, ale obowiązująca do tej pory w przypadku nadużyć „tajemnica papieska” zostanie w centralnym punkcie uchylona. Nowe prawo stanowi, że „temu, kto dokona zgłoszenia, nie może zostać narzucony obowiązek milczenia odnośnie treści.”

Nowe normy przyjęte przez papieża Franciszka zostały przedstawiane przez Watykan jako kolejny wynik szczytu ws. przeciwdziałania nadużyciom, jaki miał miejsce pod koniec lutego tego roku w Watykanie. Tak zwany Motu Proprio nosi tytuł „Vos estis lux mundi” (Wy jesteście światłością świata). Nowe standardy będą najpierw obowiązywać przez trzy lata i wejdą w życie 1 czerwca.

(kna/dom)