1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW
ZdrowieGlobalnie

Wciąż ponad miliard palaczy papierosów. Ogromne konsekwencje

31 maja 2023

Wiadomo, że palenie szkodzi zdrowiu. Ale mniej się mówi o tym, że szkodzi też gospodarce, środowisku i klimatowi. I zabija 15 osób na minutę.

Zdjęcie: Aubrey Washington/IMAGO

Co minutę 10 milionów osób na świecie zapala papierosa, a 15 osób umiera w wyniku tego nałogu. Kilka faktów z okazji obchodzonego w środę (31.05.2023) międzynarodowego Światowego Dnia Bez Tytoniu.

Niemcy: młodzież pali coraz więcej

Sondaże pokazują, że liczba młodych palaczy w Niemczech znacznie wzrosła z powodu kryzysu związanego z pandemią koronawirusa. W ubiegłorocznej ankiecie przeprowadzonej przez Instytut Forsa, 11 procent osób w wieku od 16 do 29 lat określiło się jako regularni palacze, ogłosiła kasa chorych KKH (Kaufmaennische Krankenkasse) w Hanowerze z okazji Światowego Dnia Bez Tytoniu.

We wcześniejszej ankiecie przeprowadzonej przez Instytut Forsa tylko 6 procent respondentów w tym wieku stwierdziło, że paliło regularnie w czasach przed pandemią koronawirusa. Oba badania zostały zlecone przez KKH.

Liczba młodych palaczy wzrosła zatem o 83 procent. Przy tym w średniej grupie wiekowej od 30 do 49 lat odsetek regularnych palaczy wzrósł tylko nieznacznie o 11 procent, a w grupie wiekowej 50-69 lat spadł nawet o 17 procent. – Niepokojący jest fakt, że szczególnie młodzi ludzie ponownie palą więcej, a zwłaszcza regularnie – powiedział Michael Falkenstein, ekspert KKH ds. uzależnień. Powodem mogą być lęki, frustracja i samotność, ponieważ wielu młodych ludzi straciło perspektywy podczas kryzysu związanego z pandemią koronawirusa.

Tak zwane e-papierowy też są szkodliwe dla zdrowiaZdjęcie: Marijan Murat/dpa/picture alliance

Dla wielu młodych ludzi palenie ma również podłoże społeczne, jak wyjaśnia Michael Falkenstein. Sięgają po papierosa, ponieważ ich rówieśnicy robią to samo. Chcą wydawać się wyluzowani i dorośli, a nie być outsiderami. Szczególnie popularne są e-papierosy i e-shishe (fajki wodne), które są rzekomo mniej szkodliwe niż papierosy. – Ale to nieprawda. Opary z e-papierosów również zawierają substancje, które są szkodliwe dla organizmu – ostrzega ekspert.

Jak popularne jest palenie nikotyny na świecie?

Według szacunków Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) i Tobacco Atlas, wspólnego serwisu informacyjnego amerykańskiej organizacji Vital Strategies i Uniwersytetu Illinois w Chicago, wśród ośmiu miliardów obywateli świata jest ponad miliard palaczy. Konsumują oni ponad pięć bilionów papierosów rocznie.

Na całym świecie odsetek palaczy w populacji spada od kilku lat, między innymi dzięki środkom stosowanym przez rządy, takim jak wysokie podatki od wyrobów tytoniowych. W 2000 roku jedna trzecia światowej populacji w wieku 15 lat i więcej była palaczami, podczas gdy obecnie ich udział wynosi nieco poniżej jednej piątej.

Według WHO najwięcej palaczy mieszka w Chinach: z 1,4 miliarda mieszkańców, prawie 300 milionów sięga po papierosy lub inne wyroby tytoniowe. Indonezja jest krajem o najwyższym odsetku palaczy w całej populacji: w tym południowowschodni kraju  Azji pali  62,7% osób w wieku 15 lat i starszych.     

Palenie jest szczególnie rozpowszechnione w biedniejszych krajach. 80 procent palaczy na całym świecie żyje w krajach o niskim lub średnim dochodzie.

Zakaz palenia - zamach na wolność czy troska o zdrowie?

01:52

This browser does not support the video element.

Ile ludzi umiera na skutek palenia tytoniu?

Palenie tytoniu jest najważniejszym czynnikiem powodującym zgony, którym można zapobiec. Co cztery sekundy jedna osoba na świecie umiera z powodu palenia tytoniu. Według badania opublikowanego w magazynie medycznym „The Lancet” w 2021 roku, aktywne lub bierne palenie zabiło prawie dziewięć milionów osób w roku 2019.

Najczęstsze przyczyny śmierci wskutek palenia to rak, zwłaszcza rak płuc, atak serca, udar i problemy z oddychaniem, takie jak przewlekła obturacyjna choroba płuc. Według badań opublikowanych w 2009 roku w czasopiśmie naukowym „Nature”, w XX wieku na skutek palenia zmarło około stu milionów ludzi. To znacznie więcej niż 60 do 80 milionów ofiar śmiertelnych II wojny światowej. A według prognoz, w pierwszej połowie XXI wieku z powodu palenia tytoniu umrze o 450 milionów osób więcej.

Skutni ekonomiczne i klimatyczne

Ponadto palenie wiąże się z wysokimi kosztami ekonomicznymi: według badania koordynowanego przez WHO, odpowiada ono za sześć procent światowych kosztów medycznych.

Papierosy są szkodliwe nie tylko dla zdrowia, ale także dla środowiska. Ich produkcja i konsumpcja generuje 84 miliony ton szkodliwego dla klimatu dwutlenku węgla (CO2) rocznie. Odpowiada to jednej piątej emisji gazów cieplarnianych pochodzących z lotów komercyjnych.

Każdego roku wyrzucanych jest prawie milion ton niedopałków papierosów, a ich filtry z octanu celulozy nie ulegają biodegradacji. Uprawa tytoniu zużywa 22 miliardy ton wody rocznie, a produkcja papierosów generuje 25 milionów ton odpadów.

Pomimo spadku konsumpcji tytoniu na całym świecie, Tobbaco Atlas nie przewiduje, by przemysł tytoniowy był skazany na zagładę. W bogatych krajach branża zdywersyfikowała swoją ofertę, zwłaszcza poprzez e-papierosy. W biedniejszych krajach firmy tytoniowe kontynuują agresywną wojnę cenową i wydają ogromne sumy na walkę ze środkami antynikotynowymi. Amerykańscy analitycy przewidują, że branża będzie rosła o około 2,5 procent rocznie w ciągu najbliższych pięciu do ośmiu lat. W 2023 roku roczny obrót branży tytoniowej ma wynieść 940 mld dolarów (876,9 mld euro).

(DPA,EPD)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na Facebooku! >>