Równocześnie w Bonn i Warszawie opublikowano dziś (25.08.2009) oświadczenie, w którym katoliccy duchowni potępiają zarówno niemiecką napaść na Polskę jak i wypędzenia, które miały miejsce podczas wojny i po jej zakończeniu. Ze względu na dokonujące się zmiany pokoleniowe biskupi zwracają uwagę, aby "nowe pokolenia zdobyły i zachowały właściwe rozumienie II wojny światowej. Potrzebna jest nie tylko rzetelność w rozliczaniu się z okropnościami przeszłości, ale także rezygnacja ze stereotypów, które utrudniają prawdziwe zrozumienie tych czasów i mogą podważyć budowane z trudem zaufanie między Polakami a Niemcami."

Tekst oświadczenia podpisany został przez obydwu przewodniczących Konferencji Episkopatów: Niemiec, arcybiskupa Roberta Zollitscha i Polski, arcybiskupa Józefa Michalika. Stwierdza się w nim, że "Niemieccy i polscy biskupi wspólnie potępiają zbrodnie wojenne. Jesteśmy też zgodni w potępieniu wypędzeń, nie zapominając przy tym o wewnętrznej zależności i następstwie wydarzeń."

Potrzeba zbliżenia i współpracy

W rozmowie z katolicką agencją prasową KNA arcybiskup Zollitsch zaapelował o więcej inicjatyw służących zbliżeniu. "Rany Polaków i Niemców nie zagoiły się jeszcze tak dalece jak rany Niemców i Francuzów."

W oświadczeniu biskupi ostrzegają jednocześnie przed nadużywaniem do celów propagandowych urazów, jakie przyniosła historia i do pobudzania resentymentów. Celem powinno być raczej rozwijanie sąsiedzkich stosunków w europejskich ramach i wspólne patrzenie w przyszłość.

"Zwracamy się do wszystkich, aby nie ustawali w modlitwie i w działaniu przy współkształtowaniu europejskiej jedności."

Biskupi podkreślają wyraźnie, że to hitlerowskie Niemcy 1 września 1939 roku rozpętały wojnę, która "otwarcie negowała podstawowe prawa człowieka i zarzucała wszelkie moralne zasady". "W Europie Wschodniej wojna ta miała na celu zagładę i zniewolenie narodów. Szczególnie przywódcy polskiego społeczeństwa, uczeni, inteligencja, w tym duchowieństwo, zostali dotknięci polityką eksterminacji, której celem było ostatecznie ujarzmienie całego narodu. Pamiętamy o europejskich Żydach – ofiarach zbrodni przeciwko ludzkości, jaką był Holocaust – Sinti i Romach, umysłowo niepełnosprawnych i elitach narodów Europy Środkowej i Wschodniej."

Dla nowych pokoleń

Tekst oświadczenia odnosi się do zmian pokoleniowych, jakie następują w obydwu krajach. Po naocznych świadkach wojny i czasów powojennych odchodzi obecnie także pokolenie tych, którzy "mieli odwagę wypowiedzieć słowa skruchy i przeprosin i otworzyć nowy rozdział w historii naszych narodów."- piszą biskupi, postulując także, aby tak teraz jak i w przyszłości częściej odmawiano modlitwy w intencji pokoju, spotkań, kursów językowych i współpracy pomiędzy kościelnymi instytucjami obydwu krajów. Wspólnie propagują wspieranie rodziny i ochronę życia poczętego.

Niemiecka sekcja katolickiego ruchu pokoju Pax Christi z uznaniem wyraziła się o oświadczeniu i zawartym w nim postulacie "uczciwego traktowania historii". Sekretarz generalna tej organizacji Christine Hoffmann podkreśliła, że istotne jest ujęcie w nim nie tylko niemieckich zbrodni wojennych lecz także wypędzeń.

Małgorzata Matzke /KNA/DPA/ EPD

red.odp.: Iwona Metzner