W Europie dużo mówi się o postępie w dialogu ekumenicznym, o surowej, katolickiej moralności seksualnej i roli kobiet w Kościele. W większości małych parafii większa część pracy spada na ich barki, ale wciąż nie mogą sprawować funkcji kapłańskich. Coraz liczniejsze są jednak głosy, że to musi się szybko zmienić.

Konserwatyzm odstrasza wiernych

Stałym tematem dyskusji o obecnej kondycji Kościoła katolickiego jest celibat. Według lutowego sondażu instytutu badania opinii publicznej Forsa, przeszło 80 procent mieszkańców Niemiec jest zdania, że nowy papież powinien znieść obowiązujący księży zakaz wstępowania w związki małżeńskie.

Wiele osób domaga się także wyraźnej zmiany w podejściu Kościoła do rozwodników żyjących w powtórnych związkach, którzy dziś nie mogą przystąpić do komunii. Hans Küng, teolog z Tybingi, uważa, że sztywna postawa Kościoła w tej kwestii, podobnie jak wobec rozwodów, zapobiegania niechcianej ciąży i aborcji, jest jedną z głównych przyczyn nasilającego się odpływu wiernych.

Wyjaśnić skandale seksualne!

Ujawnione w ostatnich latach liczne przypadki molestowania seksualnego nieletnich przez księży, poważnie nadwyrężyły autorytet Kościoła. Wielu jego znanych krytyków, takich jak szwajcarski emerytowany profesor teologii Leo Karrer, zwraca uwagę, że kulisy tych i innych nadużyć wciąż nie zostały wyjaśnione do końca.

Karrer zarzuca ponadto hierarchom w Watykanie izolację i zamykanie się na głosy wiernych, niezadowolonych ze sposobu sprawowania przez nich swych wysokich urzędów. W jego opinii Kuria Rzymska jest nadmiernie scentralizowana. Podobnie widzi to znany dziennikarz i znawca Watykanu Marco Politi, który często przytacza głosy kardynałów, domagających się zmian w jej organizacji. Papież powinien także mieć ułatwiony dostęp do "kościelnej bazy" - twierdzi.

Co czeka następcę Benedykta XVI?

Choć głosów, domagających się reform w Kościele katolickim nie brakuje, w różnych regionach świata można spotkać się z różnymi oczekiwaniami wobec następcy Benedykta XVI. W Ameryce Łacińskiej, na przykład, która przeżywa obecnie prawdziwy rozkwit wiary katolickiej, wierni wiążą ogromne nadzieje z udziałem nowego papieża w 28. Światowych Dniach Młodzieży w Rio de Janeiro w lipcu br. Oczekują, że papież zajmie podczas nich wyraźne stanowisko wobec głównych problemów tego ważnego regionu: narkomanii, przestępczości, biedy i korupcji.

Na reformy liczą także katolicy w Afryce. Czarny kontynent jest dziesiątkowany przez epidemię AIDS, głód i lokalne wojny. Coraz większym zagrożeniem staje się gospodarczy neokolonializm i ataki na katolików ze strony coraz bardziej radykalnych islamistów.

Azja jest obecnie najszybciej rozwijającym się gospodarczo kontynentem na kuli ziemskiej, ale Benedykt XVI nigdy jej nie odwiedził. To prawda, że tylko nieliczni Azjaci są katolikami, ale w Azji żyje dziś najwięcej ludzi i Watykan nie może jej ignorować, nawet jeśli zdaje sobie sprawę z trudności w jej ewangelizacji.

Kryzys wiary w zachodniej hemisferze i jej postępująca sekularyzacja, w połączeniu z trudnymi relacjami z Bractwem Kapłańskim Świętego Piusa X i innymi, podobnymi doń stowarzyszeniami, to kolejne, ważne wyzwania, przed którymi stanie następca Benedykta XVI na Stolicy Piotrowej. Wiele zależeć będzie od tego, z jakiego kontynetu będzie pochodzić nowy papież i jego odwagi kroczenia nowymi drogami.

DW/ Andrzej Pawlak

red.odp.: Małgorzata Matzke