Dwa miesiące po wyborach regionalnych w Brandenburgii SPD i Sojusz Sahry Wagenknecht (BSW) przedstawiły projekt porozumienia koalicyjnego. Dokument liczy ponad 60 stron i nosi tytuł „Rozwój Brandenburgii – zabezpieczenie sprawdzonych rozwiązań. Tworzenie nowych”. Oto jego najważniejsze punkty.

Umowa oznacza, że w tym graniczącym z Polską landzie przy wsparciu BSW przez pięć lat rządzić będzie dotychczasowy socjaldemokratyczny premier Dietmar Woidke. Koalicja z BSW powstaje po fatalnym wyniku wyborczym Zielonych, którzy wpółrządzili dotąd w tym landzie razem z SPD. 

– Brandenburgia potrzebuje stabilności, Brandenburgia potrzebuje bezpieczeństwa – powiedział Woidke, przedstawiając w środę (27.11) umowę koalicyjną. – Wiemy, że opinia publiczna ma wiele zastrzeżeń – zaznaczył, odnosząc się do kontrowersji wokół koalicji jego partii z populistyczno-lewicowym, prorosyjskim BSW. Jak dodał, jest głęboko przekonany, że „może się udać”.

Wybór Woidkego na premiera zaplanowano w landtagu na grudzień.

Wojna w Ukrainie: dobry dla Rosji zapis

We wprowadzeniu znajduje się m.in. szeroko komentowany akapit nt. wojny na Ukrainie. Populistyczny i prorosyjski BSW od dawna (jak skrajnie prawicowa AfD) wywiera presję na niemieckie władze, by ograniczyć pomoc dla Ukrainy. Sprawa Ukrainy uważana była za główną przeszkodę dla koalicji w Brandenburgii, która jednak została zawarta, aby powstał rząd tego landu i aby wykluczyć z niego AfD.

Koalicja „będzie działać na rzecz dyplomatycznego rozwiązania wojny na Ukrainie i zmniejszenia związanych z nią napięć w Europie w drodze negocjacji ze stronami konfliktu w celu zawieszenia broni i trwałego pokoju” – czytamy w umowie. Koalicja „krytycznie ocenia” rozmieszczenie w Niemczech amerykańskich rakiet średniego zasięgu i hipersonicznych, czyli plan zapowiedziany przez USA i Niemcy podczas szczytu NATO w USA. Warto pamiętać jednak, że porozumienia z USA w tej kwestii zawiera (przy uwzględnieniu zobowiązań w ramach NATO) rząd federalny, a obecność w nim BSW po lutowych wyborach jest mało prawdopodobna.

Jednak najpewniej pod naciskiem SPD pojawił się zapis o roli Bundeswehry: „Zdolność obronna naszego kraju ma ogromne znaczenie i należy wzmocnić zdolności obronne Bundeswehry. Dlatego wspieramy Bundeswehrę i jej lokalizacje w Brandenburgii”.

Sankcje na Rosję: niejasna deklaracja

W związku z prorosyjskim stanowiskiem BSW zapisano też, że sankcje wobec Rosji mają znaczenie także dla gospodarki Brandenburgii – dotyczy to przede wszystkim rafinerii PCK w Schwedt, którą przejęli Niemcy i która nie sprowadza już rosyjskiej ropy. Wniosek sformułowano jednak dość niejasno: „Dyplomatyczne wysiłki pokojowe muszą mieć także na celu normalizację stosunków gospodarczych”.

W części o gospodarce zaznaczono również, że aby zabezpieczyć płace mieszkańców Brandenburgii, nowy rząd ma uwzględnić w landzie układy zbiorowe pracy w zakresie udzielania zamówień publicznych: składanie zamówień zależeć może także od układów zbiorowych przedsiębiorstw. Płaca minimalna ma wzrosnąć do 15 euro, a koalicja zobowiązała się też to działania na rzecz wzrostu płacy w całych Niemczech.

Koalicja w umowie uznaje „potrzebę działań na rzecz ograniczenia migracji i lepszego zarządzania nią”: „Dlatego Brandenburgia popiera wszelkie odpowiednie i legalne środki mające na celu powstrzymywanie, zapobieganie i deportacje w odniesieniu do nielegalnej i nieueegulowanej migracji”.

Koalicja popiera też dalsze kontrole na granicy z Polską i rozwój umów o powrotach. „Każdy, kto nie ma prawa pozostać, musi opuścić Niemcy” – zaznaczono.

Szkoły, zdrowie, policja

Koalicja zobowiązała się też do walki z niedoborem kadrowym w szkołach i przedszkolch, a w szczególności do uatrakcyjnienia kształcenia nauczycieli przedszkolnych i zwiększenia liczby miejsc na kursach nauczycielskich. Zapowiedziano też zmianę niektórych zasad w szkołach, m.in. zakaz używania telefonów komórkowych.

W służbie zdrowia koalicja zapowiedziała, że będzie chronić szpitale przed zamknięciem i  wspierać zwłaszcza lokalną opiekę doraźną, a także oddziały dziecięce i położnicze. Ma być też powołana komisja badawcza ds. pandemii koronawirusa, która „ma sprawdzić, w jaki sposób można utrzymać jak najmniejszą ingerencję państwa w wolności obywatelskie” oraz czy środki podjęte w pandemii okazały się skuteczne.

Koalicja chce zwiększyć liczbę etatów w policji do 9 tys. oraz wesprzeć kształcenie policjantów. Zgodnie z postulatami BSW nowy rząd Brandenburgii będzie też działać na rzecz zmian ws. kontroli lojalności konstytucyjnej, którą muszą przejść funkcjonariusze publiczni, w tym policjanci: procedura ta ma być zanalizowana i dostosowana w 2025 r. „pod względem jej przydatności, proporcjonalności oraz naruszeń praw podstawowych i skutków dyscyplinarnych”.

(AFP, DPA/mar)