Zaostrzone kontrole graniczne i zawracanie na granicach osób ubiegających się o azyl – niemiecki rząd pozostaje nieugięty w sprawie polityki azylowej, nawet po decyzji berlińskiego sądu.

W poniedziałek, 2 czerwca, sąd administracyjny w Berlinie orzekł w trybie pilnym, że zawrócenie do Polski trojga Somalijczyków podczas kontroli granicznej na dworcu we Frankfurcie nad Odrą było niezgodne z prawem. Bez wyjaśnienia, które państwo UE jest odpowiedzialne za wniosek o azyl złożony przez te osoby, nie powinny były one zostać zawrócone.

„Dotyczy konkretnego przypadku”

Szef Urzędu Kanclerskiego Thorsten Frei podkreślił dzisiaj (04.06.2025) w porannym programie telewizji ARD, że decyzja sądu będzie przestrzegana. Sprawdzone zostaną wnioski o azyl trojga Somalijczyków.

„Ale berliński sąd administracyjny nie może przecież decydować o sytuacji prawnej w całych Niemczech” – powiedział polityk rządzącej chadeckiej CDU. Wyrok sądu nie jest wymogiem dla działań rządu jako całości – dodał.

Frei zaznaczył, że jest to kontrowersyjny obszar prawny: „Nie ma tu jasnej sytuacji”. Rząd Friedricha Merza musiałby wprowadzić ulepszenia, aby wyjaśnić, dlaczego konieczne są surowe środki na granicy. Frei odniósł się do wypowiedzi ministra spraw wewnętrznych Niemiec Alexandra Dobrindta. Polityk bawarskiej chadecji CSU twierdził, że przeciążenie kraju (m.in. w szkołach, przedszkolach, opiece zdrowotnej) przez zbyt dużą migrację jest powodem zaostrzenia polityki azylowej. 

„Ostatnie słowo należy do TSUE”

Również niemiecka minister sprawiedliwości Stefanie Hubig broni kursu rządu. „Berliński sąd administracyjny nie wyjaśnił jednoznacznie, czy zawracanie osób ubiegających się o azyl na granicach jest zgodne z prawem europejskim” – powiedziała Hubig w wywiadzie dla sieci redakcji RND. Przyznała jednak, że nie będzie łatwo przekonać sądy, że takie zawracanie jest zgodne z prawem. „Ostatnie słowo należy do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej” – powiedziała Hubig.

Prawnicy specjalizujący się w prawie migracyjnym mają wątpliwości, czy taki kurs w polityce azylowej jest legalny. Przewodnicząca komisji legislacyjnej Niemieckiej Izby Adwokackiej Gisela Seidler uważa, że rząd lekceważy orzecznictwo sądu administracyjnego w Berlinie i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w Luksemburgu. „Nawet jeśli ustawa lub orzecznictwo nie podoba się, władza wykonawcza musi go przestrzegać” – powiedziała Seidler agencji prasowej EPD.

Policjanci mają wątpliwości

Wątpliwości mają też funkcjonariusze policji federalnej, odpowiedzialnej w Niemczech za ochronę granic. Szef Związku Zawodowego Policji (GDP) przestrzega, że wśród policjantów panuje duża niepewność. „Oczywiście jest to decyzja (sądu) dotycząca konkretnego przypadku. Ale trzeba wiedzieć, że są to przypadki, które mamy każdego dnia” – powiedział przewodniczący GDP Andreas Rosskopf w rozmowie ze stacją radiowo-telewizyjną WDR.

Istnieje również niepewność co do tego, czy funkcjonariusze policji federalnej mogą być ścigani, jeśli nadal na granicach będą odsyłać osoby ubiegające się o azyl.

Szef niemieckiego MSW nazwał to „całkowicie absurdalnym”. Jednak związek zawodowy policjantów uważa, że choć istnieje jasna dyrektywa, „jeśli jest jasne, że jest ona ostatecznie niezgodna z prawem, policjanci mają obowiązek remonstracji, aby mogli uwolnić się od tej odpowiedzialności” – zaznaczył Rosskopf w odniesieniu do obowiązku przedstawienia odmiennego punktu widzenia.

(DPA, EPD/dom)

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!