په برازيل کې د باراني ځنگلونو سيمه یوازينۍ سیمه نه ده چې اور یې اخيستی، بلکې په جنوب کې د گرمو او دښتي سيمو ځنگلونو هم اور اخيستی وو. د برازيل د سيرادو سيمې دغه ځنگلونه د خپل تنوع له وجې ډېر ځانگړی ځای لري. په دې ځنگلونو کې ډېر نادره ځنگلي ژوي ژوند کوي. په ۲۰۱۹م کال کې د لگېدلي اور له کبله د دې ځنگلونو ډېره برخه ایرې شوه. په ځانگړي توگه د سويا رزاعتي ساحه سخته زيانمنه شوه.
انځور: DW/J. Velozo
د ارونگ اوتان بيزوگانو کورونه وسوځيدل
د اندونیزيا د سوماترا او بورنيو په ځنگلونو کې لگېدلي اور ډېره پراخه ساحه وسوځوله. دې اور د ارونگ اوتان بیزوگانو د استوگنې ساحې هم وسوځولې. د دې بيزوگانو نسل د ورکېدو له گواښ سره مخامخ دی. اور د دې بیزوگانو د ژوند طبيعې ساحه تر ډېره ورانه کړې ده. دا اور ډېر په مشکلاتو کنترول شوی وو.
انځور: REUTERS
مرطوبې لندې ځمکې اور وچې کړي
په برازيل کې د پانتانال سيمه ډېرې مرطوبې لندې ځمکې لري. دلته د ځنگلونو اور دغه نم لرونکي ځمکه وچه کړه او طبيعې چاپيريال یې له سختې ورانۍ سره مخامخ کړ. د برازيل له سيمې څخه دا اور د بوليويا او پاراگوای نمجنو سيمو ته هم خپور شو او هلته یې هر څه وسوځول. په بوليويا کې ۸۰۰ زره هيکتاره ځمکه اور اغیزمنه کړه.
انځور: Getty Images/AFP/A. Raldes
د کليفورنيا د ځنگله اور
په ۲۰۱۹م کال کې اور د کليفورنيا ځنگل ډېره برخه وسوځوله. د دې اور له کبله په ځنگل کې موجودې پخوانۍ زيربناوې هم ويجاړې شوې. د گرم او وچ موسم ترڅنگ تیز بادونه هم د اور د خپريدو باعث شول. اور د هستوگني ځيني کورونه هم وسوځول. په زرونو خلک نورو سيمو ته انتقال شول او کابو لسو لکو کسانو څو ورځې بريښنا نه لرله.
انځور: Imago Images/ZUMA Press/H. Gutknecht
په شمال قطب هم اور لگېدلی وو
د ۲۰۱۹م کال په اوږدو کې په هغو سيمو کې هم چې په قطب شمالي پورې مربوطې گڼل کيږي، هم د اور لگېدنې پيښې وليدل شوې چې د چاپيريال ساتونکي یې انديښمن کړل. په سايبیريا کې په دريو مياشتو کې په بېلا بېلو سيمو کې اور لگېدنې کابو ۴۰ لکه هيتکاره ځنگلونه وسيځل. پر اور د کنترول له پاره په سايبیريا کې روسي ځواکونه ځای پر ځای شول. د گرينلند او کاناډا د قطب شمالي سيمې هم له اوره په امان کې نه وې.
انځور: Imago Images/ITAR-TASS
د ځنگله اور کوالا هم ووژل
د آسترليا ځنگلي اورونو اوس د يوه بحران شکل خپل کړی دی. هلته اور سږ کال پراخې سيمې ويجاړې کړي دي. د څلورو انسانانو ترڅنگ دې اورونو په زرونه کوالا یږ هم ووژل. د کوالا يږ نسل د ورکېدو له گواښ سره مخ دی. په ۲۰۱۹م کال کې لگېدلي اورونه ډېر شديد ول. لوگي یې د سدني ښار پوښلی وو. حکومت په پرانيستو لوبغالو کې پر لوبو بندیز لگولی وو.
انځور: Reuters/S. N. Bikes
انځورونه1 | 7
کله چې اور د سویلي ویلز ساحلي سیمې بیټمینز ته ورسید نو ډیر شمیر سیمه ایزو خلکو د سمندر ساحل ته پناه ویوړه. چارواکو تر اوسه پورې نه ده تائیده کړې چې د اورلګیدنې له امله ودانیو ته هم زیان اوښتی دی، خو په ټولنیزو رسنیو کې یوې ښځې، کلویو مرولیو لیکلي دي چې کور یي په بشپړ ډول سوځیدلی دی.
په دې ساحه کې د دریو تنو د وژل کیدو خبر هم ورکړل شوی دی. د اور وژنې عملې یوه لوړپوړې چارواکي ویلي دي چې درې تنه لادرکه دي او ممکن په اور کې د بند پاتې کیدو له امله مړه شوي وي.
نوموړي زیاته کړې ده چې د سه شنبې په سهار اور په ډیرې چټکې سره خپور شو او دا ډیر خطرناک ثابتیدلی شي. هغه وویل خلکو ته په کار ده چې د ځان ژغورنې له پاره هره ممکنه هڅه وکړي.