د یوه آلماني پوهنتون په لیلیه کې د زړوکي یا حجاب پر سر روان بحث په فزیکي شخړې واوښت. د دغه بحث منتظمين د وضعیت د کنترولولو له پاره اړ شول پولیس را وغواړي.
اعلان
د آلمان په فرانکفورت ښار کې د ګوئته پوهنتون په لیلیه کې د حجاب او زړوکي د په سرولو اړوند بحث، په ظاهره د سکون په فضاء کې پيل شو، خو تر لږ وخت وروسته تُندو او ترخو جملو وضعیت بدل کړ او خبره حتی فزیکې نښتې ته واوښته. د وضعیت د کنترولولو له پاره پولیس را وبلل شول.
د «فرانکفورتر الګماینه» ورځپاڼې په حواله دا پيښه د پنجشنبې په ورځ هغه وخت رامنځته شوه کله چې د ګویته پوهنتنو په یوه لیلیه کې د «حجاب: لباس، مذهبي نښه یا سیاسي آله» تر عنوان لاندې یو ډیالوګ يعنې د خبرو اترو پروګرام په لاره اچول شوی وو. د ورځپاڼې په حواله د پولیسو تر را رسیدو وروسته وضعیت تر کنترول لاندې راوستل شو.
د پولیسو یوه ویاند د «بيلډ» آلمانۍ ورځپاڼې ته وویل چې چارواکو د ډیر شمیر کسانو پر خلاف له تشدد څخه د کار اخیستنې تور په اساس پلټنې پيل کړي دي. د ښي اړخو د فعاليتونو پر ضد د محصلينو د يوې ډلې یو شمیر محصلين هم هلته راټول شوي وو.
دغو محصلينو هلته پلاکاټونه راپورته کړل چې له امله یي د سوال او ځواب لړۍ پيل شوه او د دې ډلې له محصلينو څخه ؤغوښتل شو چې له تالار څخه ووځي، خو وضعیت کړکیچن شو او فزیکي شخړه رامنځته شوه.
د «فرانکفورتر الګماینه» ورځپاڼې په حواله شیخي وویل چې څوک هغه له دې نظر څخه نه شي اړولی چې نقاب د «ښځو غلامي» ده. هغه وایي چې ټول عمر پر دې موضوع بحث کولو ته تیاره ده.
خو د ښي اړخو د فعاليتونو ضد د ډلې محصلين د نائله شیخي له نظر سره موافق نه وو، دوی ویل چې په شعوري ډول هڅه کیږي چې مسلمانان د تبعیضي چلن ښکار وګرځي.
آژانسونه/ ش.ن/ ن.ص
نقاب په کومو اروپايي او اسلامي هیوادونو کې منع دی؟
په هالنډ کې د اګست له لومړی نیټې پر بشپړ نقاب یا حجاب بندیز ولگيد. د هالنډ ترڅنګ ځينو نورو اروپايي هیوادونو هم په ورته اقدام لاس پوري کړی. خو آیا پوهیږئ چې ځيني اسلامي هیوادونو هم پر حجاب یا نقاب بندیز وضع کړی دی؟
انځور: Reuters/A. Kelly
څوارلس کلن اوږد بحث
تر څوارلسو کلونو اوږدو بحثونو او ناندریو وروسته، هالنډ پریکړه کړې چې د ۲۰۱۹م کال د اګست میاشتې له لومړۍ نیټې به پر حجاب یا نقاب بندیز عملي شي. د هالنډ پارلمان په تیري جون میاشت کې د دغه قانون د تصویب له پاره مثبته رایه وکاروله.
انځور: Getty Images/AFP/J. Lampen
لومړی په فرانسه کې بنديز
په اروپا کې فرانسه لومړی هیواد دی چې په عامه ځایونو کې یې د میرمنو پر بشپړ حجاب یا نقاب بندیز وضع کړ. د پاریس حکومت په ۲۰۱۱م کال کې دغه راز یو بندیز عملي کړ چې له کبله یې په دې هیواد کې شاوخوا ۲۰۰۰ مسلماني میرمنې اغیزمنې شوي دي.
انځور: dapd
بلجیم هم بنديز لگولی
په فرانسه کې پر نقاب د بندیز تر وضع کیدو یوازې درې میاشتي وروسته یعنې د ۲۰۱۱م کال په جولای میاشت کې بلجیم هم په ورته اقدام لاس پوري کړ او د مخ پر پټولو یې بندیز وضع کړ. د بلجیم د قوانینو په رڼا کې هغه میرمنې چې مخ پټوي پر جریمي سربیره به تر اوو ورځو پورې زنداني کړل شي.
انځور: picture-alliance/dpa/B. Roessler
اتریش هم د نقاب یا حجاب پر اغوستو بندیز وضع کړی
په اتریش کې د میرمنو پر حجاب یا نقاب د بندیز دغه قانون د ۲۰۱۷م کال په اکتوبر میاشت کې تصویب شوی دی. د دغه قانون پر اساس په عامه ځایونو کې باید د میرمنو څیره په ښکاره توګه د لیدو وړ وي.
انځور: picture-alliance/AP Photo
بلغاریا هم د میرمنو پر نقاب یا مخ پټولو بندیز وضع کړی خو استثنا لري
د هالنډ په څیر بلغاریا هم په ۲۰۱۶م کال کې د مخ پر پټولو بندیز وضع کړی دی. د دغه قانون نه مراعت کوونکې میرمنې ښايي ان تر۷۵۰ یورو پورې جریمه شي. خو د نورو هیوادونو برعکس په عبادتځایونو، د لوبو په ځایونو او دفترونو کې استثنا موجوده ده.
انځور: picture-alliance/dpa/S. Sabawoon
ډنمارک هم ورته قانون لري
په ډنمارک کې د ۲۰۱۸م کال د اګست میاشتې له لومړۍ نیټې پر مخ پټولو یا نقاب باندې بندیز وضع شوی دی. د تیر کال په می میاشت کې د ډنمارک پارلمان دغه قانون د رایو په اکثریت سره تصویب کړ. د دغه قانون تر تصویب وروسته، د ډنمارک حکومت وویل چې دغه اقدام مذهبي اړخ نه لري.
انځور: Grips Theater/David Balzer
په مراکش کې هم پر نقاب بندیز وضع دی
مراکش له ۲۰۱۷م کال راهیسې پر داسې جامو بندیز وضع کړی چې له امله یې د یو چا مخ په بشپړه توګه پټ شي. په دغه اکثریت مسلمان میشته هیواد کې د دغه کار تر شا هدف امنیتي دلایل په ګوته شوي دي. هغه مهال د دې هیواد حکومت ویلي وو چې یو شمیر مجرمین د جرمونو د ترسره کولو له پاره له دغه راز جامو څخه د وسلو په توګه کار اخلي.
انځور: picture alliance/blickwinkel/W. G. Allgoewer
چاډ او پر حجاب بندیز
د فریقا بل مسلمان هیواد چاډ هم د ۲۰۱۵م کال د جون په میاشت کې تر دوو خونړیو ځانمرګو بریدونو وروسته، د څیرې پر بشپړ پټولو بندیز وضع کړ. هغه مهال حکومت ویلي ول چې د بوکو حرام په نامه ترهګره ډله د خپلو بریدونو د کامیابۍ له پاره له حجابونو ګټه اخلي. د چاډ له پنځوسو سلنه څخه ډیر وګړي مسلمانان دي.
انځور: AFP/Getty Images
په تونس کې امنیتي اندیښنې او د حجاب بندیز
د ۲۰۱۹م کال په جون میاشت کې په تونس کې تر ترهګریزو بریدونو وروسته، د دې هیواد ولسمشر د څیرې پر بشپړ پټیدو باندې بندیز وضع کړ. په دې مسلمان میشته هیواد کې د دغه بندیز اصلي دلیل امنیتي اندیښنې په ګوته شوي دي.
انځور: Taieb Kadri
تاجيکستان، مخ پټولو ته اړتیا نه شته
تاجيکستان د ۲۰۱۷م کال په سپتمبر میاشت کې له وړاندې نه په موجود یوه قانون کې تر تغیراتو وروسته، د ځايي جامو پر ترویج ډیر فشار راوړل شو. دغه اکثریت مسلمان میشته هیواد د دغه قانون له لارې د مخ د بشپړ پټولو مخنیوی وکړ او حجاب یا نقاب یې منع کړ. خو بیا هم دغه هیواد د دغه قانون سرغړونکو ته کومه جریمه او یا جزا نه ده ټاکلې.