آلمان د ۵۰۰ میلیون یورو په ارزښت نوي وسلې اوکراین ته استوي
۱۴۰۱ شهریور ۲, چهارشنبه
د جرمني صدراعظم اولاف شولڅ اعلان کړی چي دغه هیواد تیار دی چي په ۲۰۲۳م کال کي د نږدې ۵۰۰ میلیونو یورو په ارزښت وسلې اوکراین ته د روسیې د تهاجم پر وړاندي د دفاع له پاره واستوي.
انځور: Jens Krick/Flashpic/picture alliance
اعلان
د آلمان د حکومت ویاند د سې شنبې په ورځ، کاناډا ته د جرمني د صدراعظم اولاف شولڅ د سفر په جریان کي وویل چي دغه هیواد به د نورو وسلو ترڅنگ، د دافع هوا سیستم درې (Iris-T) ډوله دستگاوي ، ۱۲ زغره وال زرهي، د پيک اپ ۲۰ راکټونه، د بې پیلوټه الوتکو ضد دقیقي وسلې او تجهیزات واستوي.
د آلمان د حکومت ویاند وویل: »دا د اوکراین د وسله والو ځواکونو د دایمي عصري کولو پر لور یو گام دی.« شولڅ په دا وروستیو کي اوکراین ته د په لویه اندازه مالي او نظامي ملاتړ ژمنه کړې وه.
د روان کال په پیل کي آلمان د دغي پوښتني سره مخامخ سو چي آیا اوکراین ته باید وسلې واستوي یا نه او دغه کار ډیر وځنډید چي په نتیجه کي د هیواد په دننه او دباندي کي له سختو انتقادونو سره هم مخامخ سو.
خو اوس د نظامي تجهیزاتو تحویلول چټک سوي او برلین وايي چي په اوس وخت کي د گیپارد ضد هوايي ۱۵ دستگاوي، د هویترز ۱۰ ټانکونه، د څو کسیزو د انتقال زرهي، د انتقال وړ په سلونو دافع هوا سیستمونه او نوري نظامي مرستي یې اوکراین ته ورکړي دي.
د اوکراین په جگړه کي راکټي سیستمانځور: South Korean Defense Ministry/Getty Images
امریکا د دریو میلیارډو ډالرو پوځي مرستو اعلان کړی
په پام کی ده چي امریکا متحده ایالات به د پوځي مرستو یوه ۳ میلیارډه ډالري بسته اعلان کړي چي د بې پیلوټه الوتکو، تسلیحاتو او نورو تجهیزاتو له پاره به ددغه هیواد د اړتیا وړ بودیجه تأمین کړي.
د پخوانیو نظامي مرستو برعکس چي د اوکراین پر سمدستي اړتیاوو متمرکزي وې، تمه کیږي چي دغه کومکي بسته به د اوکراین منځمهاله او اوږدمهاله دفاعي اړتیا تر خپل پوښش لاندي راولي.
امریکايي چارواکو ویلي چي له ځینو دغو وسلو څخه به ښايي د یوه یا دوو کلونو له پاره گټه وانه خیستل سي.
آرشیف: له اوکراین سره د جرمني نظامي مرستهانځور: Sven Eckelkamp/IMAGO
ستولتنبرگ د جرمني د تلویزیون دوهمي شبکې ته وویل: «زه نه وایم چي دا به آسانه وي. دا به یو سخت کار وي. هغه وویل چي حکومتونه به د اوکراین د ملاتړ له پاره خپله بیه ورکړي، د مثال په ډول د بندیزونو او البته د دغه واقعیت په نتیجه کي چي روسیه له انرژۍ څخه د وسلې په توگه کار اخلي.»
ستولتنبرگ وویل چي بل هیڅ بدیل نسته. د هغه په خبره په دې برخه کي د اقدام نه کول ښايي ددې ښکارندوی وي چي نظامي تهاجمي اقدام بديل لري. هغه وویل چي داسي یوه انگیرنه به د ټولو له پاره تر دې هم خطرناکه نړۍ رامنځته کړي.
ستولتنبرگ له جگړې څخه د خستگۍ په اړه خبرداری ورکړ. هغه وویل: «خلک باید په یاد ولري چی موضوع پر څه باندي ده.« دا له څه د پاسه ۴۰ میلیونو اوکراینیانو سره پیوستون دی. خو دا کار زموږ د گټو د ساتلو له پاره هم دی. دا د نړیوال نظم یو قانون دی چي لوی قدرتونه نه سي کولای په آسانۍ سره پر خپلو گاونډیانو باندي برید وکړي.»
GP/NZ/DW Online
په اوکراين کې جگړې پر نوري نړۍ څه اثرات کړي دي؟
پر اوکران د روسيې له بريد راهيسي په نړيواله توگه انسانان متاثر سوي دي. په دې ترڅ کي د خوراکي او سونگ موادو قيمتونه لوړ سوي دي. په دې تړاو انځوريز راپور دلته کتلای سئ:
انځور: PIUS UTOMI EKPEI/AFP via Getty Images
انفلاسيون او د پيسو د ارزښت کمښت
په اوکراين کې جگړې د نوري نړۍ د انسانانو تر څنگ په آلمان کي هم د انسانانو پر ژوند اغېز کړی دی. په زياته د انفلاسيون يا د پيسو د ارزښت د کمېدو له کبله زيات آلمانان متاثره سوي دي. په دغه هيواد کي د ۱۹۸۱م کال راهيسي د انفلاسيون شرحه دومره لوړه نه وه، لکه د اوکراين د جگړې له کبله چي لوړه سوې ده.
انځور: Moritz Frankenberg/dpa/picture alliance
په کينيا کي د تيلو د ټانکونو مخته اوږده قطارونه
د افريقا د کينيا هيواد په پلازمېنه نايروبي کي د تيلو ټانکونو ته د موټرو اوږده کتارونه ولاړ وي. په بازار کي تيل لږ سوي او له کبله يې قيمتونه هم لوړ سوي دي. د تيلو بيي له لوړېدو سره د خوراکي توکو او د ورځني ژوند د نورو څيزونو قيمتونه هم جگ سوي دي.
انځور: SIMON MAINA/AFP via Getty Images
په ترکيه کي ډوډۍ قيمته سوې
روسيه په نړيواله توگه د غنمو تر ټولو لوی توليد کوونکی هيواد دی. پر دغه هيواد د بنديزونو له کبله د غنمو بازار متاثره سوی دی. په عيني حال کي اوکراين په نړيواله توگه د غنمو پنځم لوی توليد کوونکی هيواد دی. همدا وجه ده چي په زياتو سيمو کي غنم او ورسره ډوډۍ قيمته سوې ده.
انځور: Burak Kara/Getty Images
د غنمو اوړه په عراق کي
د اوکراين د جگړې له پېل راهيسي په عراق کي د غنمو بيه په تدريجي توگه لوړه سوې ده. عراق په دغه بحران کي ځان بې پري ساتلی دی او د هيڅ اړخ ملاتړ نه کوي. دا د هغه باوجوده چي په دغه هيواد کي د پوتين د پوسترانو پر لگولو بنديز لگول سوی دی.
انځور: Ameer Al Mohammedaw/dpa/picture alliance
په ليما کي احتجاجونه
د پيرو په پلازمېنه ليما کي خلک د انفلاسيون پر ضد احتجاجونه کوي. په دې ترڅ کي د پوليسو او احتجاج کوونکو تر منځ اخ و ډب هم رامنځته سوی دی. حکومت د احتجاجونو د کنټرول کولو په مقصد گرزبنديز ولگاوه. خو کله چي دغه گرزبنديز پای ته ورسېد نو له سره احتجاجونه پېل سول.
انځور: ERNESTO BENAVIDES/AFP via Getty Images
په سري لانکا کي بحران
سري لانکا دمگړی د خپل تاريخ د يو ژور اقتصادي او سياسي بحران سره مخ دی. د اوکراين د جگړې پېل د دغه هيواد تر مخه لا کړکېچن وضعيت لا خراب کړی دی او زياتو انسانانو په احتجاجونو لاس پوري کړی دی.
په سکاټلنډ کي خلک په کوڅو کي په احتجاج سول. په ټول متحده بريتانيا کي د انفلاسيون پر ضد احتجاجونه تر سره سول. له اروپايي اتحاديې څخه د بريتانيا وتل، بيا د کرونا وبا او اوس د اوکراين جگړې په دغه هيواد کي د زياتو خلکو وضعيت خراب کړی دی.
انځور: Jeff J Mitchell/Getty Images
کب گران سوی
بريتانويان د پټاټو د چپس او د کب ډېر زيات مينه وال دي. له همدې کبله د بريتانويانو دغه ملي خوراک بلل کيږي. خو د اوکراين جگړې د بريتانويانو پر دغه خوراکو هم منفي اغيز کړی دی او د غوړو تر څنگ د سپين کب قيمتونه ډېر لوړ سوي دي. په بريتانيا کي په فبرورۍ مياشت د انفلاسيون شرحه ۶،۲ سلنه وه.
انځور: ADRIAN DENNIS/AFP via Getty Images
د نيجير له پاره چانس
د نيجير توليد کوونکي د اوکراين په جگړه کي ځان ته يو چانس ويني. هغه دا چي دوی غواړي په دې ترڅ کي پر روسيې باندي خپله اتکا راکمه کړي. د دغه هيواد تر ټولو بډای کس، الیکو دانگوتې لږ وخت تر مخه د دغه هیواد تر ټولو لويه د څرې توليد کوونکې فابريکه پرانستله.
