آلمان په پاکستان کې مېشتو کومو افغان مهاجرو سره مرسته کوي؟
۱۴۰۲ آبان ۷, یکشنبه
آلمان غواړي له خطر سره مخ هغو افغانانو سره چې آلمان ته د راوښکلو ژمنه ېې ورسره کړې او اوس په پاکستان کې د اخراج له خطر سره مخ دي، مرسته وکړي، تر څو له پاکستانه ووځي. آلمان د افغانانو د منلو پروګرام بشپړ نه دی عملي کړي.
انځور: Sabir Mazhar/AA/picture alliance
اعلان
د آلمان فدرالي حکومت ته نژدې کړيو د شنبې په ورځ (د ۲۰۲۳م کال د اکتوبر ۲۸مه) وويل چې هغوی دپاکستان حکومت سره کار کوي تر څو هغو افغانانو سره چې د فدرالي آلمان د منلو پروګرام پر شرایطو برابر دي او تر مخه ورسره د مرستې ژمنه شوې وه، همکاري وکړي.
د آلمان خبري آژانس د رپوټ په يوه برخه کې د آلمان د فدرالي حکومت د کړيو له قوله ويل شوي: «د آلمان د بهرنيو چارو وزارت د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت سره په نژدې اړېکه کې دی او هغو زیانمنېدونکو افغانانو له پاره چې د آلمان د منلو په فدرالي پروګرام کې شامل دي، د یوې حل لارې پر موندلو کار کوي. موږ له هغو کسانو چې له پاکستانه د اخراج له خطر سره مخ دي، ملاتړ کوو.»
د پاکستان حکومت په وروستيو کې اعلان کړی چې هغه افغان مهاجر به له خپلې خاورې وباسي چې په دغه هېواد کې د اوسېدو قانوني اسناد نه لري. پاکستان په دغو شرایطو برابر افغانانو ته د اکتوبر میاشتې تر پایه وخت ورکړی چې په خپله خوښه له پاکستانه ووځي. د اکتوبر تر میاشتې اوس یوازې دوه ورځې پاتې دي.
د پاکستان حکومت د معلوماتو پر اساس، حاضر وخت په پاکستان کې شاوخوا ۴ اعشاريه ۴ ميلیونه افغانان ژوند کوي چې له دې ډلې ۱ اعشاريه ۷ ميلیونه ېې د اوسېدو قانوني اسناد نه لري.
آلمان غواړي له خطر سره مخ هغو افغانانو سره چې آلمان ته د راوښکلو ژمنه ېې ورسره کړې او اوس په پاکستان کې د اخراج له خطر سره مخ دي، مرسته وکړي، تر څو له پاکستانه ووځي.انځور: Wakil Kohsar/AFP
د آلمان د کورنيو چارو وزارت پر اساس، هغه افغانان چې په ځانګړې توګه زیانمېدونکي دي، کولی شي د فدرالي آلمان د منلو پروګرام له لارې آلمان ته راشي.
د منلو دغه پروګرام له هغو افرادو ملاتړ کوي چې دبشر حقونو څخه د دفاع، عدالت، سیاست، رسنيو، روزنې، فرهنګ او ورزش په برخو کې د خپلو کړو فعالیتونو په خاطر اوس له ګواښ سره مخ وي.
ويل کيږي چې تر اوسه د دغه پروګرام له لارې ۶۰۰ کسان آلمان ته د سفر کولو په شرایطو برابر پېژندل شوي دي. د آلمان د کورنیو چارو وزارت د معلوماتو له مخې، له دغې ډلې یوازې ۱۳ تنه آلمان ته انتقال شوي دي.
پاکستان په دغه هېواد کې میشتو هغو افغان مهاجرو ته چې د اوسېدو قانوني اسناد نه لري د اکتوبر میاشتې تر پایه وخت ورکړی چې په خپله خوښه له پاکستانه ووځي انځور: Hussain Ali/ZTUMAPRESS/picture alliance
حاضر وخت په سلونو افغانان آلمان ته د انتقال په هيله په پاکستان کې په خورا بد وضعیت کې د انتظار ژوند تېروي.
د طالبانو له واکمنۍ راهیسې د ځينو رسنيو تړل کېدو، امنیتي ننګونو او پر رسنیو د محدودیتونو له امله ځینو ژورنالیستانو افغانستان پرېښود او اوس په ګاونډیو هیوادونو لکه ایران او پاکستان کې له نامعلوم برخلیک سره مخامخ دي.
انځور: Z. F.
د تخلیې په تمه د انتظار سختې شیبې
اغلې پوپلزۍ وايي چې «ما خپل کیس ډېرو سفارتونو ته ولېږو، ځينو یې ځواب را نه کړ او ډېرو زما له خوا د پناه غوښتنې وړاندیز رد کړی.» پر افغانستان د طالبانو تر بیا حاکمیت وروسته ډېر خبریالان بهرنیو هیوادونو ته د تخلیې په تمه ایران او پاکستان ته تللي دي. د دوی زیاتره د نامعلوم برخلیک په هکله شکایت لري.
اغلې پوپلزۍ وايي، تراوسه هیڅ نړیوالې ادارې مالي مرسته نه ده ورسره کړې او له تیرو نهه میاشتې راهیسې يې مصارف به بهر کې مېشت مشر ورور ورکوي. خو پاکستان ته په تللو افغان خبریالانو کې بیا ډېر نور داسې هم شته چې، مالي لګښتونه يې خپل دي او له بې سرنوشتۍ ځورېږي.
انځور: Z. F.
مهاجرت او اقتصادي ستونزې
افغان خبریال شریف شګېوال نهه میاشتې کیږي چې په پاکستان کې ژوند کوي او په دغه هیواد کې له اقتصادي ستونزو شکایت کوي: «زما دوسیه د بېپولې خبریالانو له ټولنې سره ثبت ده، په لومړي سر کې يې رد ځواب راکړی و، خو ترهغې وروسته چې مې جزییات ورسره شریک کړل، تېره اوونۍ يې مثبت ځواب و.»
افغان ویډیو ژونالیست او اېډيټر رمان پناه وايي چې هر ځای یې دوسیې رد شوي. رمان زیاتوي: «هغه راپورونه چې ما جوړ کړي، یادونه پکې نه شوې چې ايډيت يې ما کړی، نو چې هر ادرس ته چې خپله دوسیه لېږم، زما د ژورنالیستک کار بېلګه غواړي، څو زما کار ورته ثابت شي، همدا لامل دی چې هر ځای مې دوسیه رد کېږي.»
انځور: Z. F.
د خبریالانو د ستونزو اوریدو له پاره اقدام
په اسلام اباد کې یو شمېر افغان خبریالانو د ''Afghan Journalists at Risk'' په نوم حرکت رامنځ ته کړی، څو د تخليې په تمه پاکستان ته د تللو افغان خبریالانو له پاره لابي وکړي. د دغه حرکت د رهبرۍ بورډ غړی عبدالله همیم مني چې تراوسه يې کومه مثبته پایله نه ده ترلاسه کړې خو هڅې به دوامداره ساتي.
انځور: Z. F.
په خپله لاس په کار کیدل
دغه حرکت، پاکستان ته تللي شاوخوا ۲۰۰ افغان خبریالان لیست کړي، خو وايي، دا شمېر ښايي تر دې هم ډېر وي. د افغانستان د خپلواکو ژورنالیستانو ټولنې رئیس حجت الله مجددی وايي، په تېر یوه کال کې له ۷۰۰ تر ۱۰۰۰ پورې رسنيزو کاروونکو هيواد پرېښی، چې ځینې يې لا هم په ګاونډيو هېوادونو کې بې سرنوشته پاتې دي.
