ډېر ژر به په اروپايي ټولنه کې له پنځو تر يولس کلني ترمنځ ماشومان هم د کرونا ضد واکسين ترلاسه کړای شي. د اروپا د درملو ادارې «اي ام اې» د بيونتيک او فایرز شرکتونو د اړوند واکسين سپارښتنه کړې ده.
اعلان
د اروپا د درملو ادارې «اي ام اې» تر پنځه کلنۍ پورته ماشومانو ته د کرونا ضد واکسين د لګولو اجازه ور کړې ده. د دغه ادارې اړوندې کمېټې په امستردم کې سپارښتنه وکړه چې د بايونتيک شرکت او د هغه د امريکايي شريک شرکت فايرز واکسين کيدای شي د پنځه تر يولس کلنو ترمنځ ماشومانو ته ولګول شي.
د دې واکسين دوز به د هغه په پرتله چې تر اوسه له دولس کلنۍ پورته عمر لرونکو ماشومانو ته لګول کیږي، لږ وي. زياته شوې چې دا واکسين به هم د دريو اوونيو په فاصلې سره په مټ کې د دوو پيچکاريو له لارې تطبيقيږي.
د دې واکسين د تطبيق په اړه به وروستۍ پريکړه د اروپايي ټولنې کمېسيون کوي خو د اروپا د درملو د ادارې تر پريکړې وروسته دا يوازې رسمي بڼه لري. تر اوسه د بيونتیک واکسين په اروپايي ټولنه کې يوازې له دولسو کلونو ډېر عمر لرونکو ماشومانو ته د تطبيق اجازه لري.
د آلمان د واکسين ادارې اجازې ته هم اړتيا شته
په آلمان کې د واکسين پر تصويب پرته د واکسين د دايمي کمېسيون له خوا چې لنډيز یې « Stiko» دی، وړاندیز هم پرېکړنده دی. دغه کمېسيون به اوس د کوچنيانو د کرونا د واکسينو په اړه مشوره کوي.
د کومينارتي په نوم دا واکسين د هغو څلورو واکسينو څخه يو وو چې د ۲۰۲۰م کال د دسمبر پر ۲۱ نېټه ورته په اروپايي ټولنه کې تر ۱۶ کلنۍ پورته عمر لرونکو کسانو له پاره اجازه ورکړې شوې وه. د می میاشتې په پای کې یې بيا د تطبيق اجازه تر ۱۲ کلنۍ پراخه کړل شوه.
د آلمان له پاره ۲،۴ میليونه دوزه
د آلمان د روغتيا وزير ينس شپان د دوشنبې په ورځ وويل چې د اروپايي ټولنې ټولو هېوادونو ته به د دسمبر تر ۲۰ نیټې پورې د ماشومانو دغه واکسين ورسيږي. هغه وويل چې آلمان به په یو وار ۲،۴ ميليونه دوزه ترلاسه کړي.
په امریکا متحده ایالاتو کې د دغه هېواد د درملو د ادارې له خوا تر اجازې ووروسته کابو درې میلیونو ماشومانو د اکتوبر مياشتې تر پای پورې د بيونتيک او فایزر واکسين لګولي دي. په اسرائيل او کاناډا کې له پنځو تر يولس کلنو ترمنځ ماشومانو له پاره د دې واکسين تطبيق په روانه اوونۍ کې پيليږي.
ب. ص/ ن.ز (dpa, rtr, afp, epd)
زموږ له آرشيف څخه:
آلمان د کرونا له يوې سختې څپې سره لاس او ګريوان دی
په آلمان کې د کرونا له کبله د مړو شمیر تر ۱۰۰ زرو اوښتی دی او اوس تر بل هر وخت ډېري نوې پېښې رامنځته کيږي. د واکسين لګولو کچه هم لوړه نه ده او په بېلا بیلو سيمو کې د کرونا د وبا ډله ایزې مثبتې پېښې هم مخ پر ډيريدو دي.
انځور: Jan Woitas/dpa/picture alliance
خواشينونکی بيلانس
د بن ښار په يوه هديره کې يو سړی د خپلې ښځې پر مړينه وير کوي. هغه په آلمان کې د کرونا د تر ۱۰۰ زرو ډېرو قربانيانو څخه يوه وه چې د نورو ناروغيو د درلودو ترڅنګ یې په کرونا د اخته کيدو له کبله ژوند له لاسه ورکړ. په دې وروستيو کې يو ځل بيا په ښکاره ډول د کرونا له کبله د مړينې پېښې ډېرې شوي دي.
انځور: Ute Grabowsky/photothek/imago images
وروستی خبرداری
پر يوه تابوت د خښولو د يوه خدماتي شرکت د کارکوونکي له پاره د خبرداري په توګه «کرونا» ليکل شوې ده. په دې وورستيو کې هم په کرونا زياتره هغه زاړه کسان مړه شوي دي چې د کرونا واکسين یې نه وو لګولی. خو ډېر واکسين شوي کسان هم په دې وروستيو کې په کرونا اخته کيږي.
انځور: Robert Michael/dpa/picture alliance
د ډېر عمر لرونکو په اړه اندېښنه
برلين ته څېرمه د زړو کسانو د يوه استوګنځي د يوه اوسيدونکي د کرونا ټیست ترسره کیږي. په دې تېرو څو ورځو کې د زړو کسانو په استوګنځايونو کې د کرونا ډېرې پېښې رامنځته شوې او يو شمير زاړه کسان يې له امله مړه شول. له دې کبله د روغتيا څانګې د کارکوونکو له پاره د واکسين پر مکلفيت بحثونه روان دي. په ايټاليا، فرانسه او يونان کې دا مکلفيت شته، په اتريش کې به هم ژر عملي شي.
انځور: Jens Kalaene/dpa/picture alliance
د ماشومانو په اړه هم اندېښنې شته
په ښوونځيو او وړکتونو کې په منظم ډول د کرونا تيستونه ترسره کيږي. سره له دې د پنځو او څوارلسو کلونو ترمنځ عمر لرونکو ماشومانو کې د کرونا کچه د لويانو په پرتله درې چنده لوړه ده. له همدې کبله ډېري ميندې او پلرونه د ماشومانو له پاره د کرونا واکسين جواز ته سترګې په لار دي. د روانې اوونۍ په پای کې به د اروپايي ټولنې اړونده اداره په دې تړاو پريکړه وکړي.
انځور: Christian Charisius/dpa/picture alliance
د روغتونونو بسترونه ډک دي
که څه هم چې تر اوسه په آلمان کې په روغتونو کې د بستري کسانو شمير د تېرکال د همدې مودې په پرتله ټيټ دی خو د روغتونونو عملې د خطر زنګ غږولی دی. په زاکسن ایالت کې يو شمير روغتونونه د دې ستونزمنې پريکړې کولو ته مجبور دي چې کوم مريض لومړی تداوي کړي.
انځور: Jan Woitas/dpa/picture alliance
په عامه ترانسپورت کې د درې - جي مقررات تطبقيږي
په ريلونو او بسونو کې اوس د درې - جي مقررات عملي کيږي. دا په دې معنا ده چې په عامه ترانسپورت کې يوازې هغه کسان سفر کولی شي چې واکسين شوي وي، له کرونا رغيدلي وي او يا د کرونا منفي ټيست له ځانه سره ولري. د پزې او خولې د ماسک کارول هم جبري دی او د نه کارولو په صورت کې تر ۱۵۰ يورو نغدي جريمه هم ټاکل شوې ده.
انځور: Eibner/imago images
له کوره کار
څوک یې چې کولی شي بايد له کوره کار وکړي. د کوره د کار مکلفيت همدا د جون مياشت په پای کې له منځه وړل شوی وو خو اوس بيرته بايد عملي شي. د کرونا مخ پر زياتيدونکي شمير ته په کتو سره بايد تماس کم کړای شي.
انځور: Imago/S. Midzor
د کرسمس بازارونو برخليک
د آلمان په يو شمير ښارونو او سيمو کې دمګړۍ د کرسمس بازارونه چې په آلمان کې ډېر محبوبيت لري، پرانيستل شوي دي. په ځیني نورو سيمو کې بيا د کرونا د لوړ شمير له کبله دغو بازارونو ته اجازه نه ده ورکړل شوې. په يو شمير سيمو کې بيا د ځينو لارښوونو په مراعت کولو سره سړی له دې بازارونو خوند اخيستلی شي.
انځور: Philipp von Ditfurth/dpa/picture alliance
د کرونا واکسين
دا چې په آلمان کې د کرونا واکسين د لګولو کچه ډېره لوړه نه ده نو حکومت هڅه کوي د نويو پروګرامونو سره دغه کچه لوړه کړي. د کرونا واکسين د دريم دوز لګولو په برخه کې هم بايد پرمختګ وشي څو د آلمان د راتلونکي صدراعظم اولاف شولڅ په خبره ولس د ژمي له پاره چمتو کړل شي.
انځور: Fabian Sommer/dpa/picture alliance
قيودات به بيا عملي شي؟
د کرونا لوړ شمير او تر شپږو میاشتو تېريدو وروسته د کرونا واکسين په برخه کې ناکافي پرمختګ ته په کتو سره قيودات اړين بريښي. په هغه صورت کې يو شی ګټه کولی شي او هغه په منظم ډول د کرونا ټيست کول دي. دمګړۍ په ټول آلمان کې دغه ټيسټونه په وړيا توګه ترسره کيږي.