د ځينو مظاهره کونکو پر شعارونو باندي «جون» لیکل سوی ؤ. د دوی منظور ددې میاشتي د لیکلو څخه په ۲۰۱۳ م کال کي د جمهوررييس رجب طیب اردوغان پر ضد هغه ولسي احتجاجونه ول، چي د استانبول د گازي په پارک کي یې د حکومت د ساختماني پلانونو پر ضد پر لاري اچولي وه.
همدا یوه اوونئ دمخه د ترکیې په جنوبي ښار، دیارباقیر کي هم د ژوندانه د ضروریاتو د مصارفو د لوړیدلو پرضد مظاهرې تر سره سوي وې او په زرهاوو انسانانو پکښي گډون کړی و.
د همدې عیسوي کال په اگست میاشت کي د یوه اسعاري بحران د رامنځته کیدو راهیسي د ترکیې اقتصاد د سخت رکود سره مخامخ دی. په اکتوبر میاشت کي د انفلاسیون درجه ۲۵،۲۴ سلنې ته لوړه سوه، چي د ۱۵ کلونو راهیسي یې ساری نه دی لیدلی سوی. که څه هم په نومبر میاشت کي د انفلاسیون درجه یو څه راکښته او ۲۱،۶۲ فيصدو ته ورسیده، خو د ورځني ضروریاتو قیمتونه اوس لا هم په ترکیه کي ډیر لوړ دي.
زموږ د آرشیف څخه یو انځوریز البوم:( 26.03.2018)
په استانبول کې څومره اروپا نغښتې ده؟
د اړیکو پر بحران سربیره هم اروپا او ترکیه مشترک ټکي لري. د مثال په ډول استانبول. دغه ۱۵ میلیوني ښار نه یوازې د جغرافیایي موقیعت له مخې د اروپا یوه برخه ده بلکې په دغه ښار کې نور تضادونه هم لیدل کیږي.
انځور: Rena Effendi
استانبول د نورو ښارونو په کتگورۍ کې نه راځي
استانبول د نړۍ یوازینی ښار دی چې په دوو لویو وچو اروپا او آسیا کي پروت دی. په دغه ښار کی په موازي ډول عنعنه او عصریتوب، دین او سیکولار ژوند داسې ډول پر مخ ځي چې په بل ځای کې نه موندل کیږي. د زیاترو کسانو په نظر همدا خبره د دغه ښار ځانگړتیا ده.
انځور: Rena Effendi
د نړۍ دوه زره کلن تاریخ درلودونکی ښار
استانبول څه د پاسه ۲۶۰۰ کاله تاریخي قدامت لري چی اغیز یې تر نن ورځي پوری لیدلي کیږي. د دغه ښار د په لاس راوړلو له پاره پارسیانو، یونانیانو، رومیانو او عثمانیانو له او یو بل سره شخړې کړي دي. قسطنطنیه وروسته د عثمانیانو مرکز وو او په ۱۹۳۰ کی یې نوم په استانبول واوښت.
انځور: Rena Effendi
د دوو نړیو ترمنځ
بوسپوروس یا بسفر تنګی د استانبول زړه جوړوي. دغه سمندر د نوموړي ښار اروپایي او آسیایی برخه سره بیلوي. هره ورځ بیړۍ په لسونو زره کسان له یوې برخې څخه بلې برخې ته انتقالوي. دغه سفر د شلو دقیقو په شاوخوا کی وخت نیسي.
انځور: Rena Effendi
پُلونو دغه ښار سره نښلولی دی
د گالاتا له پله څخه کښتۍ او نور څه ښه لیدل کیږي. کب نیونکي یو بل ته نژدې د یوه ښه ښکار له پاره ولاړ دي. همدارنگه دوکانداران، سیلانیان، بوټ پاکوونکي او د جوارو خرڅوونکي هم لیدل کیږي. دلته لومړنی پُل په ۱۸۴۵ کال کې جوړ سوی دی. په هغه وخت کې دغه ښار قسطنطنیه نومیده.
انځور: Rena Effendi
اروپا یو احساس دی
یو کب نیونکی وایی «زما نوم ویفکي دی. زه ځان اروپایی احساسوم. موږ د لازیاتي آزدۍ په هیله یو. له همدې کبله باید اروپایی ټولنه او ترکیه یو وار بیا سره نژدې سي. ویفکي متقاعد دی او د کب نیولو سره شوق لري. د هغه په خبره په بازار کی د دوو کیلو ماهیانو په بدل کی د اته یورو معادلې پیسې په لاس راوړي.
انځور: Rena Effendi
د ښار په زړه کی منارونه او گُنبدی
د ښار په زړه د تقسیم په میدان کی ودانۍ. په ډیر سرعت سره دلته د یوه نوي مسجد چی ۳۰ متره لوړه گُنبده او دوه منارونه لري، د جوړولو چاری روانی دي او باید په ۲۰۱۹ کال کی تر انتخاباتو پوری بشپړه سي. منتقدین بیا وایی چی د ترکیی ولسمشر طیب رجب ادروغان غواړی دغه ځای ته د اروپایی او سیکولارې څیرې پر ځای اسلامی محافظه کاره او نوې عثماني څیره ورکړي.