د بیت المقدس په ختیځ کي د شیخ جراح په سیمه کي د فلسطینیانو د کورونو د تخلیه کولو په اړه د اسرائيل د محکمې د حکم پر وړاندي مظاهرې په زورزیاتي واوښتې او د پولیسو او مظاهره کوونکو ترمنځ د اخ وډب سبب سوې، چی ډېر کسان پکښي زخمیان سول.

د اسرائيل په جنوب کي د نیرعام د غنمنو په کرونده کي اورلګیدنه، په بیت المقدس کي د مظاهرو سره سم رامنځته سوه. د دغي اورلګیدني علت هغه په لاس جوړسوي بالونونه دي چي د غزې له تراډي څخه د اسرائيل خواته استول کیږي.

د اسرائيل پر خاوره د لسو راکټونو تر فیرکیدو وروسته چي د فلسطین د اسلامي مقاومت نظامي څانګي یې مسؤلیت پر غاړه اخیستی، د اسرائيل صدراعظم وعده ورکړې چي له هغوی څخه به سخت غچ واخلي. بنیامین نتانیاهو، د حماس ډله پر بیت المقدس باندي د راکټي بریدونو په کولو سره تر سرې کرښي په اوښتلو تورنوي او ژمنه یې کړې چي د هغوی دغه اقدام ته به سخت او قاطع جواب ورکړي.

د اسرائيل پوځ د سې شنبې په ماښام په غزې تراډه کي د حنادي په نامه یوه ۱۳ پوړیزه ودانۍ له منځه یووړه. په دغه برج کي د حماس د رهبرۍ دفتر وو. څو ساعته وروسته اسرائيل د "الجوهره"، "السعده" او «الظفار» لوړ برجونه تربرید لاندي راوستل.

حماس د یوې وینا په ترڅ کي اعلان وکړ چي د عزالدین قسام ګردانونو پر کورونو باندي د دښمن د بریدونو په جواب کي پر تل ابیب او د هغه پر شاوخوا د ۱۳۰ راکټونو په فیرولو سره تر ټولو لوی راکټي برید پیل کړی دی.

حماس اعلان کړی دی چي د ۵ دقیقو په ترڅ کي یې د اشکلون ښار او د اسرائيل په جنوب کي د اشدود بندر پر خوا ۱۳۷ توغندي فیر کړي دي. د دغو توغنديو ډیره برخه د اوسپنیزي ګنبدي په نامه سیستم له خوا دفع سوې خو نور تاوانونه يې رسولي دي. د رسنیو په حواله په اشکلون کي د ۶۰ او ۸۰ کلونو په عمر دوې ښځي وژل سوي او یو کس زخمي سوی هم دی.

په اشکلون کي پر نفتي تاسیساتو باندي توغندی لګیدلی او د ښار پر آسمان تور لوګی لیدل کېد.

د اسرائيل د پولیسو ویاند میکی روزنفلد د فرانسې خبري آژانس ته ويلي دي چي تل ابیب ته نژدې په حولون ښار کي هم پر یوه موټر باندي توغندی لګیدلی چي درې کسه يې زخمیان کړي دي.

د اسرائيل پوځي قوماندان آویو کوخاوی ویلي: «په غزې تراډه کي په تیرو ۲۴ ساعتونو کي پر نږدې ۵۰۰ هدفونو باندي بریدونه سوي او د ترهګرو ډیر مشران پکښي وژل سوي دي.» هغه زیاتوي چي دغه بهیر به ادامه ولري. عکس: پر خان یونس باندي بمباري.

په غزه کي د فلسطینیانو د روغتیا وزارت اعلان کړی دی چي د اسرائيل په بمباریو کي ۳۵ کسان وژل سوي چي ۱۲ کوچنیان او درې ښځي هم پکښي شاملي دي او ۲۳۳ نور ټپيان سوي دي.

د لود ښاروال د دغه ښار حالت له یوې داخلي جګړې سره مقایسه کړی. په اسرائيل کي میشت عربانو په یوه بې ساري اقدام سره رستورانتونه، موټرونه، کورونه، یو هوټل، د پولیسو مرکز او کنیسې سوځلي دي.

اسرائيلي چارواکو په لود ښار کي د یوه اسرائیلي عرب تر وژل کیدو وروسته، اضطراري حالت اعلان کړی. دریو کنیسو، مذهبي مدرسو او ډیرو موټرانو ته اور اچول سوی دی. د لود ښار ۷۷ زره نفوس لري چي ۴۷ زره یې یهودان او ۲۳ زره یې اسرائیلي عرب دي.

د "سرایا القدس" په نامه اسلامي جهاد سازمان پوځي څانګي د چهارشنبې په سهار د یوې وینا په ترڅ کي د يوه قوي برید خبر ورکړ او اعلان یې وکړ د اسرائيلو خواته یې ۱۰۰ توغندي فیر کړي دي.

پر اسرائيل باندي د حماس او اسلامی جهاد د بریدونو شدت تراوسه پوري بې ساری وو. دغو بريدونو په تل ابیب کي تاوانونه هم رسولي دي. په اسرائيل کي هرګړۍ د خطر الارم اوریدل کید. د بن‌گورویون نړیوال هوايي ډګر پروازونه په ټپه ودریدل او الوتکي د قبرس خواته وګرځول سوې.

پر غزې تراډه باندي د چهارشنبې په ورځ د اسرائيلي ځواکونو بریدونو ادامه درلوده. د داخلي امنیت ودانۍ او په غزې تراډه کي نور حکومتي مرکزونه تر بریدونو لاندي راغلل. د اسرائيل پوځ د چهارشنبې په سهار اعلان وکړ چي د حماس د اطلاعاتو دوه مسوولین په دغو بریدونو کي وژل سوي.

د غزې تړاډي په جنوبي سیمه رفاه کي د اسرائیلي يرغلونو په ترڅ کي د وژل شویو کسانو خپلوان او دوستان د خپلو عزیزانو پر مرگ ژاړي. د اسرائیلي ټانکونو پر مرمیو سربیره د دغه هیواد د هوايي ځواک له خوا هم د حماس پر مرکزونو بمبار روان دی.

د غزې ټول نظام د پرله پسي يرغلونو له امله کډوډ شوی دی. د غزې په ۷۰ سلنه برخه کي بریښنا نشته او د پاکو اوبو د نشتوالي له امله وضعیت ورځ تر بلي خرابیږي. د غزې بې وسه خلکو ته یوازي دا چي د خپلو عزیزانو پر مرگ ویر وکړي بله هیڅ لاره پاته نه ده.

د اسرائیلي بریدونو له امله د غزې په شمال کي ډير خلک د خپلو کورونو پرېښوولو ته اړ شوي دي. ډیرو ښځو او ماشومانو د ملگرو ملتونو له خوا جوړ شویو مرکزونو او یا هم ښوونځیو ته پناه وړې ده.

یو فلسطینی کوچنی چې د خپل کور یو څه پاته شوی سامان ورسره دی، د یوې داسي ودانۍ تر څنگ تیريږي چې د پولیسو په خبره د اسرائیلو د هوايي يرغلونو په نتیجه کې ویجاړ شوی دی.

له غزې تراډي سره نژدې د اسرائیلو له سرحد څخه د توپونو ۱۵۵ ملي متري مرمۍ په غزه کې د حماس جنگیالانو پر مرکزونو باندي توغول کیږي. اسرائیل وايي چي دوی د دې ترمخه لا فلسطینیانو ته خبرداری ورکړی وو چي د غزې له شمالي برخو څخه ووځي، په داسې حال کي چي فلسطینیان بیا وايي چي د غزې هیڅ یوه سیمه له اسرائيلي يرغلونو څخه خوندي پاته نه ده.

اسرائیلي ټانکونه د غزې په شمالي برخه کي مصروف ښکاري. په غزه کي د ځمکنیو بریدونو په پيلیدو سره اسرائیل وايي چي دوی غواړي یوازي هغه تونلونه په نخښه کړي چې د حماس جنگیالي پکښې پټیږي او له دې لاري ځانونه د اسرائیلو خاوري ته رسوي.

یوه فلسطینۍ د خپل یو عزیز د ویجاړ شوي کور تر څنگ ناسته ده او ویر کوي. پولیس وايي چې د خان یونس د کډوالو کمپ ته نژدې دغه کور اسرائیلي توغندیو ویجاړ کړی دی.

یو فلسطینې کارپوه د خپل ویجاړ شوې کور له خاورو څخه د یوې کوربچې د را ايستلو هڅه کوي. دا کور د غزې په جنوبي برخه خان یونس کې موقعیت لري. د دوو اونیو راهیسې د اسرائیلو په برید کې د کمښت هیڅ څرک نه لیدل کیږي.

د غزې په ختیځ کي د«شجائیه»سیمي اوسیدونکو له پاره د یکشنې ورځ(د جولای ۲۰) ډیره خونړۍ ورځ وه. په دغه ورځ د اسرائیلو له خوا تر ډیرو سختو بریدونو وروسته پر سړکونو هر لور ته د مړو جسدونه پراته ول. د سختو فيرونو له امله امبولانسونو هم نه وشوای کولای چې د خلکو مرستي ته ور ورسيږي.

د دوو اونیو پرله پسې عملیاتو په ترڅ کې د غزې تراډې ډیري سیمي په کڼوالو بندلي شوي دي. د دغو بریدونو په ترڅ کې تر ټولو ډیر مالي او ځاني زیان عام خلکو ته اووښتی دی.