په کابل کې د «کابل پروسې» په نامه تر نړیوال کنفرانس وروسته، ولسمشر اشرف غني له طالبانو سره د [سولې] د خبرو له پاره خپل پلان وړاندې کړ چې له مخې به یې که دغه ډله [طالبان] د سولي لاره غوره کړي، د یوه سیاسي ګوند په توګه به وپیژندل شي.
د ولسمشر غني د دې پلان پر وړاندې د امریکا متحده ایالاتو د لومړني غبرګون په توګه، په کابل کې د امریکا سفیر جان باس «له زړورتیا ډک د یوه موقف» په توګه د ولسمشر غني د پلان هرکلی کړی او هغه یې تر ۱۶ کلنې جګړې وروسته د خبرو له لاري د افغانستان د ستونزي د سوله ایز حل له پاره د [ولسمشر غني] د تعهد په توګه یاد کړ.
باس په کابل کې بهرنیو خبریالانو ته ویلي دي: «موږ پر طالبانو باندي بیا هم غږ کوو چې له کوم شرط پرته له افغان حکومت سره مستقیمې خبري پیل کړي.»
د امریکا سفیر همدا راز زیاته کړې ده چې د «کابل پروسې» د کنفرانس په پریکړه لیک کې موږ پر طالبانو غږ وکړ چې له تاوتریخوالي لاس پر سر شي او اوس موږ ټول انتظار باسو چې دوی څه ځواب وړاندي کوي.
انځور: Getty Images/AFP/S. Marai نوموړي په کابل کې د بهرنیو خبریالانو په دې خبري غونډه کې همدا راز وویل: «په حقیقت کې دوی [طالبان] د جګړې په ډګر کې د نشه توکو له لارې په ترلاسه کیدونکې ګټه او همدا راز پر خپلو مالي [سرچینو] فشار احساسوي».
جان باس ټینګار کړی چې: «په دې متحد غږ سره اوس دوی د سیمې په کچه له مختلفو اړخونو فشار احساسوي. خو ترهغه چې موږ پایلې وینو موږ به د افغان ځواکونو ملاتړ ته ادامه ورکړو.»
د تیرکال له نومبر میاشتې راهیسې، د امریکا پوځ په افغانستان کې د طالبانو پر مختلفو اهدافو لکه د طالبانو پر روزنیزو کمپونو او د هیروینو پر لابرتوارونو باندي بریدونه ډیر کړي دي. دغه د وسله والو طالبان د عوایدو اصلي سرچینې ګڼل کیږي.
د ولسمشر غنې د دې وړاندیز په ځواب کې طالبانو تر اوسه پوري کوم تازه غبرګون نه دی ښوولی. خو د طالبان یوه ویاند ذبیح الله مجاهد د ټویټر له لاري د کابل پروسې پر کنفرانس نیوکه کړې او ویلي یې دي چې کنفرانس د طالبانو د تسلیمۍ غوښتنه کړې ده.
په عین وخت کې د امریکا سفیر جان باس ویلي دي چې د کابل پروسې نړیوال کنفرانس یوه ستره لاسته راوړنه ده، ځکه چې په سیمه کې ټول هیوادونه غواړي چې د افغانستان شخړه حل کړي او د پاکستان په ګډون چې ډیر وخت ورباندې د یاغیانو د ملاتړ تورونه لګول کیږي، د سیمې هیوادونه مرستي چمتو دي.
د سولې دغه وړاندیز د جنوري میاشتې په ترڅ کې په کابل کې تر خونړیو بریدونو شاوخوا یوه میاشت وروسته کیږي. د «کابل پروسې» په نوم دې نړیوال کنفرانس کې ملګرو ملتونو او امريکا متحدو ايالاتو په ګډون د شلو هیوادونو استازو ګډون کړی وو.
په افغانستان کې تر ټولو وژونکي بریدونه، انځوریز البوم زموږ له آرشیف څخه:
په افغانستان کې تر ټولو وژونکي بریدونه
د طالبانو په يوه برید کې د سه شنبې په ورځ په پکتیا ولایت کې تر۳۰ زیات کسان ووژل شول او تر۲۰۰ تنو زیات نور پکښې ټپیان شول. کومو وسله والو بریدونو په افغانستان کې ډیر تلفات رامنځ ته کړي؟
انځور: Reuters/O. Sobhaniد ۲۰۰۷ کال د نومبر ۶مه نیټه
یوه ځانمرګي برید په بغلان ولایت کې د ۵۹ ماشومانو او د پارلمان د شپږو غړو په ګډون ۷۹ کسان ووژل.
د ۲۰۰۸م کال د فبروري میاشتې ۱۷مه نیټه
په کندهار کې د سپو جنګولو په موخه د راټولو شویو کسانو په منځ کې ځانمرګي برید د ۵۰ امنیتي ځواکونو په ګډون ۱۴۰ تنه ووژل.
د ۲۰۰۸م کال د جولای میاشتي ۷مه نیټه
په کابل کې د هندوستان پر سفارت برید ۶۰ کسان ووژل.
د ۲۰۰۹ کال د اګست ۲۵مه نیټه
په کندهار کې یوه موټر بم ۴۳ ملکيان ووژل.
د ۲۰۱۰ کال د جون میاشتې ۹مه نیټه
یوه ځانمرګي برید کوونکي د واده په یوه محفل کې چاودنه وکړه او ۵۰ تنه یې ووژل.
د ۲۰۱۱م کال د دسمبر میاشتې ۶مه نیټه
په کابل کې د عاشورا مراسمو پر مهال یوه برید ۸۰ کسان ووژل.
د ۲۰۱۲ کال د اکتوبر میاشتې ۲۶مه نیټه
په شمالي ولایت فاریاب کې په یوه مسجد کې چاودنه وشوه چې له کبله یې ۴۲ تنه ووژل شول.
د ۲۰۱۳م کال د اپریل میاشتې ۳مه نیټه
طالبانو په فراه ولایت کې د محکمې مخې ته برید وکړ او د ۱۰ امنیتي ځواکونو په ګډون یې ۴۶ کسان ووژل. طالبانو غوښتل خپل هغه غړي آزاد کړي چې محاکمې یې جریان لره.
د ۲۰۱۴ کال د نومبر میاشتې ۲۳مه نیټه
طالبانو په پکتیکا ولایت کې د هغو کسانو په منځ کې چې د والیبال د یوې لوبې لیدو ته راټول شوي ول، چاودنه وکړه او ۵۷ کسان یې ووژل.
د ۲۰۱۵ کال د نومبر میاشتې ۹مه او ۱۰مه نیټې
طالبانو د کندهار پر هوایي ډګر برید وکړ او لږ تر لږه ۵۰ کسان یې ووژل.
د ۲۰۱۶م کال د اکتوبر۲۶مه نیټه
په داعش ترهګرې ډلې پورې تړلو کسان له غور ولایت څخه ۳۰ تنه برمته کړل او بیا یې ووژل. په وژلو شویو کسانو کې ماشومان هم شامل ول.
د ۲۰۱۶ کال د اپریل میاشتې ۱۹مه نیټه
په کابل له چاودیدونکو موادو ډکه یوې لارۍ موټر چاودنه رامنځ ته کړه چې بیا یې په تعقیب د سپکو وسلو جګړه پیل شوه. په پیښه کې ۶۴ کسان ووژل شول او ۳۴۰ تنه نور ټپیان شول.
د ۲۰۱۶م کال د نویمبر میاشتې ۲۱مه نیټه
داعش په کابل کې د شعیه مسلمانانو پر یوه مسجد د برید پړه پر غاړه واخیسته چې په پایله کې یې ۲۷ تنه ووژل شول او ۶۴ تنه نور ټپیان شول.
د ۲۰۱۷ کال د جنوري میاشتې ۱۰مه نیټه
په کابل کې پارلمان ودانۍ ته نزدې غبرګونۍ چاودنې وشوې چې پکښې ۳۸ تنه ووژل شول او ۸۶ تنه نور ټپیان شول.
د ۲۰۱۷ کال د مارچ میاشتې ۸مه نیټه
د ډاکترانو په جامو کې برید کوونکي د کابل پوځي روغتون ته ننوتل او تر ۵۰ زیات کسان یې ووژل. په دې برید کې تر ۱۰۰ ډیرو کسانو د وژل کیدو خبره هم کیږي. د برید پړه ترهگري ډلي داعش پر غاړه واخیسته.
د ۲۰۱۷م کال د اپریل ۲۱مه نیټه
طالبانو په مزارشریف ښار کې پر یوې پوځې اډې برید وکړ او ۱۴۴ تنه یې ووژل.
د ۲۰۱۷م کال د مې میاشتې ۳۱مه نیټه
په کابل کې د آلمان سفارت ته نزدې چاودني تر۱۵۰ ډیر کسان ووژل او په سونو تنه نور یې ټپیان کړل.
د ۲۰۱۷ کال د اګست میاشتې لومړۍ نیټه
په هرات ولایت کې په یوه مسجد کې چاودنې لږ تر لږه ۳۳ کسان ووژل. د برید پړه داعش ترهګري ډلې پرغاړه واخیسته.
د ۲۰۱۷ کال د اګست میاشتې ۲۵مه نیټه
په کابل کې د شعیه مسلمانانو په مسجد کې چاودنه وشوه چې له کبله یې ۲۸ کسانو خپل ژوند له لاسه ورکړ او ۵۰ تنه نور ټپیان شول. د اسلامي دولت ترهګرې ډلې د برید پړه پر غاړه واخیسته.
