د دونالد ترمپ حکومت غواړي چې د هغو ماشومانو له پاره چې له خپلو ميندو او پلرونو سره په غیرقانوني ډول امریکا ته راغلي دي د حد اکثر ۲۰ ورځني توقیف محدودیت لغوه کړي. سپينې ماڼۍ او د امریکا د داخلي امنیت وزارت اعلان کړی دی چې نوي مقررات د ماشومانو د توقيف اعظمي حد نه ټاکي.
د نوي مقررې هدف د پناه غوښتونکو د څپې کنترول دی چې د سویلي او مکسیکو د سرحدونو له لارې د امریکا خاورې ته ننوزي.
د داخلي امنیت وزارت سرپرست کوین مک الینان، وایي:«له زیانمنیدونکو ماشومانو سره په غیرقانوني توګه له سرحد څخه د تیریدو انګیزه باید پای ته ورسیږي.»
نوموړي زیاته کړه چې په پخوانۍ مقررې کې دا کار نه وو محاسبه شوی چې د کورنیو او نابالغو مهاجرو د راتګ څپه کیدای شي څومره چټکه شي.
د امریکا د فدرال محکمې د پریکړې پر اساس تر اوسه پورې به اړونده چارواکو اجازه درلوده چې د غیر قانوني مهاجرو ماشومان په مناسب چاپیریال کې وساتي، خو په عین وخت کې یي باید وروسته له حد اکثر ۲۰ ورځو څخه د دوی آزادۍ ته زمينه مساعده کړې وای.
دا لکه د ترمپ د سترګو اغزی او د کډوالو له پاره د تيښتې د لارې په څیر وو. په دې معنی چې د دغو ماشومانو مېندې او پلرونه به هم له دوی سره یوځای خوشې کیدل او کولی یي شول چې د مهاجرو د منلو اړوندو ادارو د تصميم ګیرۍ تر وخته پورې په امریکا کې ژوند وکړي. یو شمیر له دغو کسانو څخه به تر خلاصیدو وروسته د موقت وخت له پاره لادرکه کیدل.
سپينه ماڼۍ وایي چې که د دې مقررې مخالفت ونه شي، نو د راتلونکو دوو میاشتو په موده کې به عملي شي. البته له دې نوې مقررې سره د مخالفت چانس ډير کم بریښي.
پر اړونده موضوع زمونږ له آرشیف څخه انځوریز رپوټ:
مکسیکويي مهاجر خپل تاټوبي ته چې هیڅ یې نه پیژني، اخراجیږي
د دونالد ترمپ اداره زیات شمیر غیر قانوني مکسیکويي مهاجر خپل هیواد ته اخراجوي. د هغوي له ډلې څخه ډیر شمیر یې خپل د عمر ډیره برخه په امریکا کې تیره کړې ده. هره اوونۍ د اجراج شویو مهاجرو درې الوتکې مکسیکو سیتي ته رسیږي. انځور: DW/S. Derks له رد شویو مهاجرو ډکې دغه الوتکې د مکسیکو سیتي، د هوایي ډګر یوې دروازې ته رسیږي. دغه مهاجر چې اسناد نه لري د امریکا متحده ایالاتو د بیلابیلو سیمو له توقیف خانو څخه په داسې حال کې چې لاسونه یې ولچک وي، الوتکو ته لیږدول کیږي. یوازې شل دقیقې مخکې له دې چې الوتکه ناسته وکړي، د هغوی لاسونه پرانیستل کیږي.
انځور: DW/S. Derks
کله چې جيورج نینو دیلا رویرا اتلس کلن شو او یوې دندې ته غوښتنلیک ورکړ نو وپوهید چې په امریکا کې غیر قانوني اوسیږي. هغه ته وویل شو چې د «ټولنیز امنیت شمیره» نه لري. جورج په ماشوموالي کې د خپل مور او پلار له خوا امریکا وېوړل شو او په همدې هیواد کې لوی شو. هغه پنځه میاشتې مخکې په امریکا متحده ایالاتو کې تر ۳۴ کلونو تیرولو وروسته اخراج شو. څلور ماشومان یې له پخوانۍ میرمنې سره په کلفورنیا کې ژوند کوي.
انځور: DW/S. Derks
۲۷ کلنه ماريا هیریرا د اپريل میاشت په لسمه نیټه له امریکا څخه اخراج شوه. د هغې اسناد د نوي کیدو په حال کې ول کله چې هغې یوه ترافیکه پیښه وکړه. هريرا ونیول شوه دوه میاشتې په توقيف کې وساتل شوه. وروسته بیا هغه اخراج شوه. هغه دوه کلنه وه چې له مکسیکو وتلې وه، خو اوس باید په دې نااشنا هیواد کې ژوند وکړي.
انځور: DW/S. Derks رواني خفګان او د وارخطايي حالت يو پردی هیواد ته ۲۷ کلنه ماريا هیریرا د اپريل میاشت په لسمه نیټه له امریکا څخه اخراج شوه. د هغې اسناد د نوي کیدو په حال کې ول کله چې هغې یوه ترافیکه پیښه وکړه. هريرا ونیول شوه دوه میاشتې په توقيف کې وساتل شوه. وروسته بیا هغه اخراج شوه. هغه دوه کلنه وه چې له مکسیکو وتلې وه، خو اوس باید په دې نااشنا هیواد کې ژوند وکړي.
انځور: DW/S. Derks
په مکسیکو کې د «نيو کومینڅوز» په نامه غیر دولتي سازمان له دغه کسانو سره، د نوی ژوند پيل له پاره مرسته کوي. هريرا دلته له جيورج سره اشنا شوه او دوی یو له بل سره دوستان شول. هغې دویچه ویله ته وويل: «دا ډيره ښه ده چې ته يو څوک ولري، چې ستا په څير حالت لري.» د اخراج په بند کې هریرا د رواني خفګان، وارخطايي حالت سره مخامخ وه. اوس دا او دوست يې هڅه کوي چې په دغه هيواد کې خپل لار وموندي.
انځور: DW/S. Derks
دیګو مینګویل ماریا،له خپل دوستې سره د شخړې له کبله په ۲۰۰۳م کال کې ونیول شو. په ۲۰۱۶ کال کې اخراج شو ځکه د يو موټر له کنترول څخه جوته شوه چې دی جرمې سابقه لري.
انځور: DW/S. Derks دونالد ترامپ او د هغه دیوال
هغه له پنځوو نورو مکیسکویانو سره چې په دې وروستيو کې اخراج شوي د مکسيکو د دولت له خوا مالي مرستې ترلاسه کړې او پر تکو یې د چاپ او رنګ وهلو کاروبار پیل کړ. د هغوی د مارک نوم «ديپورتادوس» دی. هغوی پر تکو باندې د «ترمپ او د هغه پر دیوال دې لعنت وي» جملې چاپوي.
انځور: DW/S. Derks ل نورو قربانیانو سره مرسته
ماريا په دې کار سره نه شتمن کیږی، خو دې پوره وخت لري چې د رضا کار په توګه له نویو رسیدونکو رد شویو کسانو سره مرسته وکړي. هغه وايې: «کله چې زه دغې دروازې ته راورسیدم احساس مې وکړ چې ساه مې بنده شوه. اوس زه له نورو سره مرسته کوم،چې ورته حالت لري.
انځور: DW/S. Derks
دانیل ساندوان په فبروري مياشت کې اخراج شو خو هغه آرامه ښکاري. دی وایي: «په امريکا کې په ريښتیا سره نه توانيدلم چې د راتلونکې له پاره پانګه اچونه وکړم ځکه هيڅ اسناد مې نه لرل. له تحصيل څخه به مې څه ګټه کړي وايې کله چې ما ته په کوم ځاي کې کار نه راکول کيده. دلته په مکسیکو کې کولې شم هر څه له سره پيل کړم. زه کولې شم ميرمن او ماشومان ولرم، پرته له دې چې دا انديښنه ولرم چې دوی به له لاسه ورکړم.»
انځور: DW/S. Derks
ساندوان د پناه غوښتونکو په سرپناه کې د «ديپورتادوس» چاپخانې پر سر ژوند کوي. يو کشيش په لومړي سر کې له یوې ۷۵ کلنې ښځې سره د هغه د اوسیدو شرایط برابر کړل. هغه وايې: «زه هلته دوه اوونۍ له هغې سره ووسیدم او کور مې ور ته رنګ کړ. بيا ورسته مې له ديبورتادوس سره اړیکه ونیوله ځکه اوريدلې مې وو چې له اخراج شویو مهاجرينو سره مرسته کوي. زه اوس له دوه نورو کسانو سره دلته اوسیږم.»
انځور: DW/S. Derks
د نیوکو او اعتراضونو سیلاب
د نوي مقررې اعلان په داسې یو وخت کې کیږي چې د امریکا حکومت لا د پخوا څخه د دغو ماشومانو د څو اونیز توقیف او د استوګنې د غیر انساني شرایطو له کبله د دیموکرات ګوند د سیاستوالو او مدني فعالانو له سختو نیوکو سره مخامخ دی.
د امریکا د داخلي امنیت وزارت څارونکي، تیره میاشت د مکسیکو په سرحد کې د مهاجرو له کمپ څخه تر لیدنې وروسته د دوی وضعیت د «نه زغملو وړ» بللی وو.
د نوموړي څارونکي په رپوټ کې راغلي ول چې د کمپ اکثره خلک له لوږې څخه د بچ پاتېدو له پاره یوازې په ساندیوچ ګذاره کوي، روغتیایي آسانتیاوې او تشنابونه نه لري او وروسته له اونیو اونیو څخه یي هم، هماغه جامې اغوستي وي چې د نیول کیدو پر مهال یي اغوستې وې.
تیر کال هم د ترمپ حکومت د سرحدي پولې په څنډه کې د یوې مودې له پاره د غیر قانوني مهاجرو ماشومان له خپلو مېندو او پلرونو څخه جلا کول او په بل کمپ کې به یي ساتل. عام خلکو له دې کار سره مخالفت وکړ او وروسته له شپږو میاشتو څخه ترمپ له خپلې دې پریکړې څخه پر شا شو. وروسته له هغې وویل شول چې یوازې هغه ماشومان به له مور او پلار څخه جلا کیږي چې د مېندو او پلرونو اعمال یي د ماشومانو له پاره خطرناک وي.
د امریکا د اتباعو د آزادې اتحادیي څه موده مخکې اعلان وکړ چې دولتي مامورین هر ډول سرغړونه، لکه د موټر چلونې په برخه کې او یا هم تر ډیر وخته پورې د ماشوم د پیمپر نه بدلون له مور او پلار څخه د ماشومانو د جلا کولو له پاره بهانه نيسي.
دویچه ویله فارسي/ش.ن/ن.ز