امریکا غواړي په آرام بحر کي د چین له نفوذ سره مقابله وکړي
۱۳۹۷ آبان ۲۷, یکشنبه
د اپیک سرمشریزي وښودله، چي امريکا او چین په کومه اندازه د پاسفیک په ساحه کي یو له بل سره رقابت کوي. که چین هلته د کلونو راهیسي د ملیارډونو ډالرو اقتصادي مرستي په اختیار کي ورکړي، بیا امریکا اوس هلته خپلي پروژې پلانوي.
انځور: Getty Images/AFP/S. Khan
اعلان
په منطقه کي د اقتصادي نفوذ د اچولو سره د مبارزې په لار کي واشنگټن پر خپلو متحدینو باندي حساب کوي. د دې یو مثال کوربه هیواد پاپوا نیوگینا - Papua-Neuguinea ته د امريکا د متحده ايالاتو، جاپان، اسټرالیا او نیوزیلنډ هغه وعده ده، چي تر ۲۰۳۰ م کال پوري به ورته په ټوله هیواد کي د برق یوه شبکه جوړوي.
په تقریباً اته ملیونه نفوس سره پاپوا نیوگینا د اسیا پاسفیک د اقتصادي سازمان - APEC د ۲۱ غړو هیوادونو له جملې څخه تر ټولو غریب هیواد دی. هلته په اوس وخت کي فقط ۱۳ فیصده اوسیدونکي برق ته لاسرسی لري، دا ځکه چي د اوسیدونکو یوه لویه برخه یې په غرونو او یا لیري پرتو منطقو کي ژوند کوي. د حکومت هدف دا دی، چي په راتلونکو کلونکو کې ۷۰ فیصده خلکو ته برق ورسیږي.
خو د امريکا د متحده ايالاتو کومکونه به یوازي پر پاپوا نیوگینا باندی محدود پاته نه سي. د امریکا د جمهور رييس معاون، مایک پېنس، وویل چي دغه ډول کومکونه به د دغي ساحې له نورو هیوادونو سره هم وسي. د دې دمخه امریکا اعلان کړی ؤ چي د اسټرلیا سره به په گډه د پاسفیک یا آرام بحر په جزیره يي هیوادونو کي یوه نوې نظامي اډه جوړه کړي.
خو لکه د نړۍ په نورو برخو کي د آرام بحر په ساحه کي هم چین کوښښ کوي د دغو هیوادونو د زیربنايي پروژو د تمویلولو او قرضې ورکولو له لاري پر هغوی باندي خپل نفوذ پراخ کړي. پېنس د چین پر ولسي جمهوریت باندي تور ولگاوه چي غواړي په دې وسیلې سره کوچني دولتونه د خپل ځان تابع کړي. د دې په عوض بیا د امريکا متحده ايالات د کریډت ورکولو سیاست پرمخ بیايي. د پېنس په خبره به واشنگټن «خپل متحدین په پورونو کي ډوب نه کړي.» سربیره پر دې ده پر چین باندي د خراب کیفیت سامان آلاتو د لیږلو تور ولگاوه.
انځور: picture-alliance/AP Photo/M. Schiefelbein
سخت کشمکشونه
د جمهور رييس د معاون مایک پېنس او د چین د دولتي او حزبي رهبر، شي جین پینگ تر منځ د دې دمخه سره سخت لفظي کشمکشونه رامنځته سوي ول. په داسي حال کي چي دواړه خواوي د خپل تجارتي جنگ په سبب یو پر بل باندي ملامتي اچوي، بیا د پاسفیک د ساحې نور هیوادونه شکایت کوي چي د دغو دواړو لویو اقتصادي قدرتونو ترمنځ شخړی همدا اوس لا دوی ته تاوانونه رسولي دي.
پېنس تهدید وکړ، چي د چین په تجارتي طریقه کي تر اساسي تغيیر پوري به پر دغه هیواد باندي گمرکي تعزیرات همداسي پاته او حتی نور به هم لوړ سي. د ده په خبره «موږ پر چینايي مالونو باندی ۲۵۰ ملیارډه ډالر گمرکي محصولات وضع کړل او دا کیدلای سي نور هم لوړ او حتی دوه چنده سي.»
انځور: Reuters/M. Irham
تجارتي جنگ بې له گټونکي څخه
شي د امريکا متحده ايالاتو ته خبردارئ ورکړ چی یوه داسي « تجارتي جنگ» ته لمن وهي، په کوم کی چي هیڅ گټونکئ نسته. شي همدارانگه د جمهور رييس دونالد ترمپ د «اول امریکا- America First» پر سیاست باندي سخت انتقاد وکړ. د شي په خبره تاریخ ښکاره کړې ده، چي د کشمکشونو ټوله ډولونه که هغه د ساړه جنگ، تاوده جنگ او یا هم تجارتي جنگ په شکل وي، هیڅ گټونکي نه لري. یوه اقتصادي انزوأ هم په طویل المدت کي هیڅ شی په لاس نه راوړي. شي د امريکا د متحده ايالاتو حکومت ته په خطاب سره وویل، چي «موږ د داخلي تولیداتو د حمایې او یوطرفه سیاست ته د نه جواب وایو.»
پاته دي نه وي، چي د APEC هیوادو په سرمشریزه کي بې د امريکا له جمهور رييس څخه نور ټوله دولتي او حکومتي مشران حاضر وه. د ترمپ دې غیابت ته په نورو هیوادونو کي په دې سترگه وکتل سول، چي هغه په واقعیت کي د دغي منطقې سره ډیره علاقه مندي نه لري.
په دې پارک کې دوې سترې ګلخانې هم رغول شوي. له ګلانو او بوټو ډکه دغه ودانۍ د ګینس په نړیوال رکارډ کې د نړۍ تر ټولو د سترې ښیښه يي ګلخانې په توګه ثبت شوې ده.
انځور: DW/A. Termèche
میوي ته ورته ودانۍ
د دې ودانۍ په جوړولو کې هم له طبعیت څخه الهام اخیستل شوی دی. په دې ودانۍ کې د تیاترونو یوه مجموعه جوړه شوې چې د ۲۰۰۰ کسانو د ځایولو ظرفیت لري. همدا راز پر یوه ستر بازار سربیره دلته د کنسرتونو یو سالون چې د ۱۶۰۰ کسانو ظرفیت لري.
انځور: picture-alliance/dpa/H.-P. Lochmann
د بوختیا له پاره خریداري کول
په سنګاپور کې د سیلانیانو یو له بوختیاوو څخه د توکو رانیول دي. د ښار په مختلفو برخو کې له عصري څخه هم ډیر عصري ودانۍ او بازارونه رغول شوي او هره ورځ له ۱۰ نه تر ۱۰ د شپې پورې پرانیستي وي.
انځور: picture-alliance/dpa/How Hwee Young
د سوله ایز ژوند له پاره بیلګه
په سنګاپور کې مسلمانان، بودایان، هندوان او مسیحیان په سوله ایز چاپیریال کې ژوند کوي. د «چین ښارګوټي»، «کوچني هند» او یا هم د «عربو پر سړک» قدم وهل هم خپل ځانګړی خوند لري په ځانګړې توګه کله چې ځانګړي مراسم هم ادامه ولري. په دې انځور کې د چین د نوي کال مراسم لیدل کیږي. په دې ټاپو کې د ټولو ادیانو پیروان دوه ورځې عمومي رخصتي لري.
انځور: picture-alliance/dpa/S. Morrison
له ښو خوړو سره مینه
ټول سنګاپوریان پرته له دې چې د کوم قوم او یا مذهب پیروان دي، پر یوه موضوع ټول متفق دي او هغه ښه خوراک دی. د دفترونو کارکوونکي د غرمې پرمهال په بې صبرۍ سره د غرمې د ډوډۍ انتظار باسي ترڅو بیرون ووځي او د سړکونو پر غاړې بیلابیل خواړه وخوري.
